Regional geopolitics

[Haykakan]

Turkey-Backed Syrian Rebels Reportedly Open Fire at US Troops

© REUTERS/ Rodi Said
Middle East 19:38 29.08.2017(updated 19:48 29.08.2017) Get short URL
2864111

As Ankara and Syrian rebels it backs oppose Kurdish-led opposition forces fighting against Daesh terrorists with the US military support in the country, media reports emerged that US servicemen came under fire from a group of Turkey-backed rebels.

WASHINGTON (Sputnik) — US troops on patrol in northern Syria came under fire from a group of Turkey-backed rebels, CNN reported on Tuesday.
Rebels shooting at the US troops are reportedly associated with Turkish-backed Syrian opposition forces who oppose the presence of Kurdish groups allied with the United States.
The US filed a diplomatic protest with the Turkish government, according to the media report. The incident took place during the week of August 21.


© Sputnik/ Valeriy Melnikov
Turkish Media Reveals 'Sensitive' Military Info on US Forces in Syria, Pentagon Outraged

The PYD and the YPG, as well as the Kurdish-led Syrian Democratic Forces (SDF) have been receiving support from the United States in fighting Daesh terrorists in Syria, prompting Ankara's harsh criticism.
Turkey considers the PYD and the YPG Kurdish militia fighting against Daesh in Syria to be affiliated with the Kurdistan Workers' Party (PKK), listed as a terrorist organization in Turkey.
Moreover, Ankara has been supporting the Free Syrian Army rebels and conducted a major joint operation in nothern Syria dubbed "Euphrates Shield" last year that was aimed against Daesh and also against Kurdish fighters Turkey considers to be a threat to its security.

[HyeSocialist]

http://www.eurasianet.org/node/84886

Russians selling Turks the S-400. They seem hell bent on putting that wedge between Turkey and NATO.

[Vrej1915]

Turkish regime slashes salaries for jihadist comrades in Syria

By Chris Tomson
-
30/08/2017


DAMASCUS, SYRIA (5:50 P.M.) – In a remarkable turn of events, Ankara has cut salaries to all Syrian rebel groups that are tied to the so-called ‘Syrian National Coalition’.

The falling out is related to the election of Riad Seif, a Kurdish-backed figure who has become the president of the Syrian National Coalition. The Turkish regime had backed other candidates with Islamist sympathies.

Following the result earlier this month, the relations between Turkey and Turkish-backed jihadists in Syria have begun to deteriorate with Ankara reducing pay to its long-standing jihadist allies, citing “bureaucratic reasons”.

On August 22, a delegation headed by President Riad Seif met up in Istanbul with representatives of Turkey’s Foreign Affairs Secretary. At the meeting, financial problems of the jihadists, the Riyadh talks and a possible truce under the guarantor ship of Turkey were put on the agenda.

Following the talks, payments to Turkish-backed rebel fighters have been cut in half, causing much concern for Islamist commanders in northern Aleppo and Idlib whom have heavily relied upon Turkish tax money to fund their militants.

[Haykakan]

Why US Refuses to Send F-16 Trainers to Turkey, Blocks Pakistan's Help

© AP Photo/ Selcan Hacaoglu

World 15:34 02.09.2017(updated 18:41 02.09.2017) Get short URL
132971180

Commenting on the recent US refusal to heed Ankara's request for F-16 training pilots to help replace airmen dismissed after last year's military coup attempt and Washington's move to prevent Pakistan from assisting Turkey, retired Turkish Lieutenant General Erdogan Karakus explained to Sputnik Turkiye what might be the reasons for this decision.

The US has rejected Ankara's request to send F-16 training pilots to prepare new airmen in the wake of an array of dismissals following after last year's military coup attempt in the country, saying that it has "no program regarding training pilots abroad."
The US, however, offered to train Turkish pilots in the US.


© AFP 2017/ George OURFALIAN
US-Rebels Clash in Syria Becomes Psychological Operation to 'Prevent Turkey From Entering Afrin'

"If you send your F-16 pilots to the US, we can train them here," the US suggested.
Turkey, for its part, insisted that its pilots operate from its own bases and in their own geographical conditions. Turkish Lieutenant General
Erdogan Karakus commented to Sputnik Turkiye on the US response.
"The US suggestion to send Turkish pilots for training in the US instead of sending its instructors to Turkey could be regarded as a certain message to Turkey, saying: 'look, we are not hampering your intentions.' However, in fact, the US is undermining all the Turkish efforts. This is unacceptable behavior on the part of the US," he told Sputnik.
He further suggested that this move of the US, which is yet another step in the deteriorating relations between the two countries, could cause the further aggravation of their ties.


© REUTERS/ Rodi Said
How US Military Presence in Middle East Driving Together Turkey, Iran, Russia

"As you know, our relations with the US are not at their best mostly due to certain discrepancies over the Kurdistan Workers' Party (PKK) and Syria's Democratic Union Party (PYD). Besides, there are certain difficulties caused by Turkey's intentions to purchase S-400 missile defense systems from Russia. Another very important issue is the unwillingness of the US to extradite US-based Islamic cleric Fethullah Gulen, (widely believed to have masterminded the coup in Turkey)," Erdogan Karakus explained.
Ankara has sent requests for F-16 instructors to some other states. Pakistan was the only country to accept Turkey’s request, but Washington has opposed this move, as any US military equipment purchase, sale, maintenance or training by third countries needs US approval.
Commenting on this decision, Erdogan Karakus suggested that the US might want to prevent Pakistani pilots from getting access to the digital terrain-mapping systems which are installed on the modernized F-16 jets possessed by Turkey.
The Lieutenant General stressed that the crisis with the pilots might be resolved if dismissed pilots return to military service.
"If you can't bring instructors from the US or Pakistan, you have to train them yourself. This is the solution. We have trained many pilots for other countries: Jordan, Bahrain, Qatar, Italy. We are able to train them for ourselves," he said.


© REUTERS/ Rodi Said
Turkey-Backed Syrian Rebels Reportedly Open Fire at US Troops

Erdogan Karakus, however, noted that many countries, especially the US, are dissatisfied with the fact that Turkey has a great number of capable and experienced pilots.
"We have highly qualified instructors and pilots. This is, to a large extent, the reason behind all those games played against the Turkish Air Forces. Just imagine that during military drills in the US, one Turkish pilot is able to shoot down 26 American jets. As a result, the Turkish team is stronger by far," he told Sputnik.
Turkish pilots are so talented and professional that many countries feel worried and dissatisfied, the Lieutenant General said, However he assured that Turkey is able to solve its problems by itself.
According to Hurriyet Daily News, the government purged a large number of pilots from the Turkish Air Forces following a coup attempt on July 15, 2016.


© Sputnik/ Sergey Malgavko
US Concerned 'Only About Interoperability' of S-400 Systems Purchased by Turkey

During the thwarted coup, 25 coup pilots flew F-16 jets and 11 of them bombed strategic sites.
After the coup, the newspaper says, it was revealed that a significant number of followers of the US-based Islamic preacher Fehullah Gülen were in the Air Forces Command and 1,752 personnel were dismissed with state of emergency decrees.
"According to official numbers, between 300 and 350 of those dismissed were warplane pilots and as a result the ratio between the number of seats and the number of pilots decreased to 1/0.8, when it should be 1/1.5," the outlet says.
The F-16 jets form the majority of Turkey’s warplane fleet with 245 jets.

[Vrej1915]

Հարցն այլեւս փակված է. Ահա թե ինչու են մերժվել Ռուսաստանի առաջարկները

• 
• • ՀԱԿՈԲ ԲԱԴԱԼՅԱՆ, Մեկնաբան
  • Մեկնաբանություն - 02 Սեպտեմբերի 2017,

ՀՀ ԱԺ փոխնախագահ, ՀՀԿ խոսնակ Էդուարդ Շարմազանովը հայտարարել է, որ Արցախի խնդիրը չի լուծվում, որովհետեւ Ադրբեջանը չի գիտակցել, որ Արցախը երբեք չի լինելու իր կազմում:



Այդ մոտեցումը հնարավոր է Հայաստանի իշխանության ներկայացուցիչների շուրթերից լսել հաճախ, տարբեր ձեւակերպումներով: Դժվար է ասել, նրանց մոտ դա ինչ-ինչ դիվանագիտական-քաղաքական հաշվարկներ են, թե համոզում, բայց իրականությունը թերեւս լիովին հակառակն է՝ Ադրբեջանը գիտակցել է, որ Արցախը երբեք չի լինելու իր կազմում: Հենց դրա համար է, որ Ադրբեջանը անցել է ռազմական դիվանագիտության եւ այսպես ասած խնդրի լուծման ռազմական տարբերակ գեներացնելուն:



Եթե Ադրբեջանը չգիտակցեր, որ Արցախը չի լինելու իր կազմում երբեք, նա չէր անցնի ռազմական շանտաժի եւ քաղաքականության, ագրեսիայի դիվանագիտության կիրառմանը:



Ընդ որում, Բաքուն դա գիտակցել է ոչ միայն պատկերացնելով հայկական կողմի դիրքորոշումն ու հայկական զինուժի դիմադրության ունակությունը, այլ նաեւ աշխարհքաղաքական կենտրոնների: Բաքուն գիտակցել է, որ Արցախի խնդիրը հայ-ադրբեջանական խնդիր չէ, այլ աշխարհքաղաքական, եւ դա մեծ հաշվով խնդիր էլ չէ արդեն, այլ լուծում ստացած իրականություն:



Այդ խնդիրը այլեւս տեղափոխվել է բոլորովին այլ, Մինսկի խմբի համանախագահ երկրների եւ տարածաշրջանով շահագրգռված այլ կենտրոնների դաշտ: Այդ կենտրոններն այլեւս փորձում են խնդիրը կարգավորել միմյանց միջեւ, ոչ թե Հայաստանի ու Ադրբեջանի կամ Արցախի ու Ադրբեջանի: Հայ-ադրբեջանական խնդիր, իրական քաղաքականության ռեժիմում, այդ կենտրոնների, միջազգային օրակարգի համար այլեւս չկա, հետեւաբար չկա Արցախն Ադրբեջանի կազմ վերադարձնելու խնդիր:



Գիտակցե՞լ է դա Երեւանը կամ Ստեփանակերտը, թե ոչ, այլ հարց է, բայց Բաքուն գիտակցել է հաստատ: Եվ հենց այդ գիտակցման հետեւանքով է, որ անցել է ռազմական քաղաքականության, մարդասպանության քաղաքականության: Որովհետեւ Ադրբեջանը ներկայում ունի հենց հայ-ադրբեջանական խնդիր առաջացնելու անհրաժեշտություն, Ադրբեջանը փորձում է ամեն գնով ցույց տալ, որ կա այդպիսի խնդիր, որովհետեւ տեսնում է, որ միջազգային օրակարում այդ խնդիրը իրական քաղաքականության ռեժիմում գոյություն չունի:



Կա արցախյան ներկայիս ստատուս-քվոյի ազդեցության խնդիր, որտեղ Ռուսաստանը, ԱՄՆ, Ֆրանսիան, Եվրամիությունը, Թուրքիան, Իրանը հետապնդում են որոշակի տարբեր շահեր: Դրանք ինչ որ մասով համընկնում են, ինչ որ մասով հակասում են տարբեր կենտրոնների միջեւ, բայց Ադրբեջանի համար աներկբա է, որ եթե անգամ կա ստատուս-քվոյի որեւէ տրանսֆորմացիայի խնդիր, ապա այն ոչ թե որեւէ մասով Ադրբեջանի վերահսկողության վերադարձնելու, այլ ընդամենը հայկական վերահսկողությունից դուրս բերելու եւ այսպես ասած երրորդ ուժի վերահսկողության տակ վերցնելու հարց:



Ընդ որում, ոչ բոլոր կենտրոններն են, որ հարում են այդ տարբերակին: Մասնավորապես, Իրանը մի քանի անգամ արձանագրել է, որ դեմ է երրորդ ուժի ներգրավմանը: Գործնական առումով երրորդ ուժի ներգրավման տարբերակին դեմ են նաեւ Ֆրանսիան ու ԱՄՆ-ն, որոնք փորձում են առաջ մղել հրադադարի մեխանիզմի պահպանման եւ աստիճանաբար կոնֆլիկտի գոտու ապառազմականացման գաղափարը, ինչը նշանակում է ստատուս-քվոյի ամրապնդում արդեն միջազգային դիվանագիտական մեխանիզմներով, հայկական զինուժի պարեկության պայմաններում՝ պարզապես արդեն առավել անվտանգ եւ կայուն պարեկության:



Գործնական քաղաքականության առումով ստատուս-քվոյի հանդեպ երրորդ ուժի անմիջական վերահսկողության քաղաքականություն կամ ռազմավարություն իրականացնում է Ռուսաստանը, որը սպառազինում է Ադրբեջանին եւ այդպիսով էլ ավելի սպառազինվելու անհրաժեշտություն առաջացնում Հայաստանում, այդպիսով մշտապես հրատապ պահելով «խաղաղապահ» իր միջամտության հեռանկարը:



Առայժմ Արեւմուտքն ու Իրանը փորձում են զսպել այդ հեռանկարը: Այդ իսկ պատճառով է ՌԴ արտգործնախարար Լավրովը հայտարարում, որ եթե Արեւմուտքն ընդուներ Ռուսաստանի առաջարկները, Արցախի խնդիրը վաղուց լուծված կլիներ:



Եթե Արեւմուտքն ընդուներ ՌԴ առաջարկները, ապա կստանար ոչ թե Արցախի խնդրի լուծում, այլ տրանսֆորմացիա՝ արդեն ռուս կամ ՀԱՊԿ խաղաղապահների «արբիտրաժով»:



Այդ արբիտրաժն ապահովելու դեպքում Ռուսաստանն իսկապես կլուծեր խնդիրը, այսինքն խնդիրը կպահածոյացվեր հուսալիորեն: Պահածոն կբացվեր այն ժամանակ, երբ Ռուսաստանը կունենար որեւէ խնդիր Իրանի կամ Արեւմուտքի հետ, դրանում օգտագործելով ղարաբաղյան «պահածոն»՝ քանի որ խաղաղապահների տեսքով իր ձեռքում կլիներ ամբողջ «սպասքը»:



Ահա թե ինչու են մերժվել Ռուսաստանի առաջարկները, ի բարեբախտություն Հայաստանի եւ Արցախի: Ռուսաստանի առաջարկները չեն մերժել միայն Թուրքիան եւ Ադրբեջանը, որովհետեւ գիտակցում էին, որ այլ տարբերակով Արցախը երբեք չի կարող լինել Ադրբեջանի կազմում, ընդ որում ամբողջական ստատուս-քվոյի, ոչ թե ԼՂԻմ սահմանով: Ավելին, հենց ռուսական առաջարկների վրա էր կառուցված ադրբեջանական ապրիլյան ագրեսիան Արցախի դեմ, որը բախվեց հայկական զինուժի իրենց համար անսպասելի դիմադրությանը եւ հանգեցրեց արդեն նոր իրավիճակի, երբ Ռուսաստանն էլ այլեւս ստիպված է Ադրբեջանի առաջ արդարանալ, որ ինչ որ բան փոխելու ճանապարհին կանգնած է Արեւմուտքը: Դրա համար երեւի թե Ալիեւը որոշեց Չինարիում կրակել ԵԱՀԿ դիտորդների վրա:

[Vrej1915]

• Հայաստանը պետք է զարգացնի իր հարաբերությունները Քուրդիստանի հետ՝ գործելով անաղմուկ, բայց հետևողական. Հովսեփ Խուրշուդյան

02.09.17



Tert.am-ը «Ազատ քաղաքացի» քաղաքացիական նախաձեռնությունների աջակցման կենտրոնի ղեկավար, փորձագետ Հովսեփ Խուրշուդյանի հետ խոսել է Իրաքում այս տարվա սեպտեմբերի 25-ի ընտրությունների արդյունքում Քուրդիստանի անկախության հռչակման հնարավորությունների և Հայաստանի կողմից այդ երկրի հետ հարաբերությունները զարգացնելու անհրաժեշտության մասին:

- Պարո՛ն Խուրշուդյան, սպասվում է, որ Իրաքի քրդերը հանրաքվեի միջոցով կհռչակեն իրենց անկախությունը, և դա հիմք կդառնա նրանց անկախ պետությունը ձևավորելու համար: Ֆեյսբուքյան Ձեր գրառումներից մեկում նշել եք, որ Քուրդիստան պետությունը կձևավորվի ԱՄՆ-ի հովանավորչության շնորհիվ: Պետք է նկատենք, որ չնայած ԱՄՆ-ը մշտապես աջակցել է քրդերին, այնուամենայնիվ, հանրաքվեի և Քուրդիստանի անկախացումը հռչակելու հետ կապված դեռևս իր վճռական դիրքորոշումը չի հայտնում: Հնարավո՞ր է, որ ԱՄՆ-ը և միջազգային հանրությունը վերջին պահին չկանգնեն իրաքյան քրդերի կողքին:

- Տեսե՛ք, ԱՄՆ-ը այժմ տարածաշրջանային «վերադասի» դերում է հանդես գալիս, և միարժեքորեն որևէ մեկի կողմը բռնել, այն էլ այն կողմի, որը մարտահրավեր է նետում ԱՄՆ-ի իսկ ստեղծած ստատուս-քվոյին, չի կարող: ԱՄՆ-ը պետք է նաև իր լավ հարաբերությունները պահպանի Բաղդադի հետ ու նաև շատ չխրտնեցնի Թուրքիային: Այս իմաստով ԱՄՆ-ը առաջիկայում բացահայտ չի աջակցի այս հանրաքվեին: Բայց խնդիրն այն է, որ քրդերի համար այդ աջակցությունն այնքան կարևոր չէ, որքան ԱՄՆ-ի կողմից հնարավոր երաշխիքներն առ այն, որ անկախ հանրաքվեի կայացման փաստից ո՛չ Բաղդադը, ոչ էլ Անկարան ռազմական գործողություններ չեն սկսի իրաքյան Քրդստանի դեմ: Այսինքն՝ ԱՄՆ-ը մի կողմից ասում է, որ համակարծիք է Բաղդադի և Անկարայի հետ, բայց մյուս կողմից՝ զսպելու է այս վերջին երկուսին՝ թույլ չտալով ճնշել Քուրդիստանը: Իսկ Քուրդիստանը կկայանա և փաստի առաջ կկանգնեցնի Բաղդադին էլ, Անկարային էլ, Իրանին էլ:

- Դուք նշել եք, որ մեր շահերից է բխում նոր կազմավորվող, նավթով հարուստ, մարտունակ բանակ ունեցող երկրի հետ հարաբերությունների հաստատումը: Ի՞նչ է ակնկալվում հայկական կողմից, որո՞նք պետք է լինեն մեր առաջին քայլերը դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատելու ճանապարհին: Հայաստանը Էրբիլ քաղաքում հյուպատոսարան ունի. ի՞նչ եք կարծում, սա արդեն դիվանագիտական ժեստ չէ՞ Հայաստանի կողմից Քուրդիստանի հետ հարաբերություններ հաստատելու ուղղությամբ: Նաև դուք ինքներդ եք նկատել, որ Քուրդիստանի հետ հարաբերությունները զարգացնելիս Հայաստանը խնդիրներ կունենա բարեկամ Իրանի հետ: Խնդիրներ կարող են առաջանալ նաև արաբական երկրների հետ: Ըստ Ձեզ՝ ինչպե՞ս պետք է այս իրավիճակում Հայաստանը վարվի:

- Հենց այդ պատճառով էլ ես նշել եմ, որ Հայաստանը պետք է գործի անաղմուկ, բայց հետևողական: Օրինակ, Իրանը չեմ կարծում շատ նեղվի, եթե մենք հյուպատոսարան բացենք նաև Քիրքուկում և եզդիաբնակ Սինջար-Շանհալում կամ ասորաբնակ շրջաններում: Մենք դրա համար ունենք բոլոր քաղաքական հիմքերը և հիմնավոր շահերը: Այն, ինչ կատարվում է եզդիների հետ այդ շրջանում, անմիջականորեն անդրադառնում է Հայաստանի վրա հենց թեկուզ մեր եզդի քաղաքացիների միջոցով և պաշտոնական Երևանը չի կարող անմասն մնալ դրանից: Վերջապես, Քիրքուկում ապրում են հայեր: Կամ, օրինակ, եթե մենք մեր առաջատար բուհերին ֆինանսավորենք՝ Քուրդիստանից քուրդ, եզդի, արաբ և հայ ուսանողների հրավիրելու անվճար ուսուցման համար պետական/հանրային կառավարման, քաղաքագիտության, միջազգային հարաբերությունների, դիվանագիտության և իրավաբանության մասնագիտությունների գծով: Բժշկական մասնագիտությունների գծով հայկական որոշ մասնավոր բուհեր արդեն մի քանի տասնյակ ուսանողներ են ներգրավել Քուրդիստանից, որոնք վճարունակ են և հետաքրքրված են Հայաստանում ուսմամբ: Բացի դրանից՝ պաշտոնական Էրբիլը շահագրգռված է նվազեցնել իր կախվածությունը թուրքական աշխատուժից և ապրանքներից: Ճանապարհաշինությունից մինչև ծառայությունների ոլորտ, այդ թվում՝ առողջապահություն․ այս երկու ոլորտում էլ Հայաստանը որոշ սեգմենտներում կարող է լուրջ և մեր երկրի համար խիստ շահավետ մասնակցություն ունենալ: Վերջապես, մենք կարող ենք տարբեր մակարդակների ուսումնական հաստատություններ հիմնել Քուրդիստանում՝ համագործակցելով տեղի հայերի, ասորիների և եզդիների հետ, քրդական քաղաքականությանը նվիրված միջազգային կոնֆերանսներ կազմակերպել՝ եվրոպական և ամերիկյան առավել ադեկվատ գիտնականների ներգրավմամբ, այս ամենով մասնակցելով քրդական քաղաքականության, ու հատկապես՝ նոր վերնախավի ձևավորմանը, որը կարող է համալիր միջոցառումների շնորհիվ դառնալ հայամետ: Այս ամենից ինչո՞ւ պետք է դժգոհ լինի Իրանը: Սրանք հումանիտար ոլորտներ են, որոնք ոչ պակաս կարևոր են ռազմավարական տեսանկյունից, քան ռազմական համագործակցությունը, որի կոչը ես, գոնե առայժմ, չեմ անում:

Ինչ վերաբերում է արաբական երկրներին, ապա այստեղ ևս ամեն բան այդքան միանշանակ չէ: Օրինակ՝ Սաուդյան Արաբիան և Պարսից Ծոցի նրա սատելիտները լռելյայն աջակցում են Քուրդիստանի ստեղծմանը: Այստեղ խոսում է ոչ միայն նման քաղաքականության խրախուսումը ԱՄՆ-ի կողմից, այլև Իրանին դեմ նոր ախոյան ստեղծելու նրանց նկրտումները: Սակայն, կարծում եմ, Իրանը հեռատես կգտնվի և կփորձի ոչ թե առճակատվել այս նոր պետության հետ՝ ստանալով համաքրդական դիմադրություն և ատելություն, այլ համագործակցել դրա հետ՝ փորձելով դառնալ միջնորդ Էրբիլի և շիական Բաղդադի միջև՝ հետագայում ներքաշելով Քուրդիստանը տարածաշրջանի շիական աշխարհաքաղաքական աղեղի՝ Իրան-Իրաք (առանց սուննիական և քրդական շրջանների) –Դամասկ (առանց սուննիական շրջանների) -Լիբանան ներքո, որի հետ մեր շահերը համընկնում են և որի տարածքում մենք դեռ ունենք ավելի քան 200.000 հայրենակիցներ, այսինքն՝ նաև կենսական շահեր:

-Դուք Ձեր գրառման մեջ վկայակոչել եք ԱՄՆ Ազգային ռազմական ակադեմիայում աշխատող պաշտոնաթող փոխգնդապետ Ռալֆ Պետերսի հոդվածը, որտեղ նկարագրված են Նոր Մերձավոր Արևելքի հնարավոր ապագա սահմանները, որն անվանել եք «իրատես կանխատեսում»: Նկատել եք, որ, ըստ այդ կանխատեսման, Թուրքիայի ազդեցությունը տարածաշրջանում նվազելու է: Ըստ Ձեզ՝ սա ի՞նչ հնարավորություններ է տալու Հայաստանին: Նաև գրել եք, որ փոխգնդապետ Ռալֆ Պետերսի ներկայացրած քարտեզը ճշգրտվելու է, և այն ճշգրտելու են տարածաշրջանի ուժեղ ազգերն ու պետությունները՝ թույլերի հաշվին: Նշել եք, որ, ցավոք, Հայաստանի այսօրվա «թույլ, ժողովրդի վրա չհենվող իշխանության վախվորած տարածաշրջանային քաղաքականության» պայմաններում մեր պետությունը չի կարող գործոն լինել: Ձեր կարծիքով՝ ի՞նչ է մեզանից պահանջվում գործոն լինելու համար:

- Ընդգրկուն հարց եք տալիս և ստիպված եմ լինելու մի փոքր երկար պատասխան տալ: Սկսեմ փոխգնդապետ Պետերսի քարտեզից: Այն ներկայացվեց 2007-ին Armed Forces Journal ամսագրում հրապարակված «Արյունոտ սահմաններ» հոդվածով, որտեղ նկարագրվեցին Նոր Մերձավոր Արևելքի հնարավոր ապագա սահմանները: Պետերսի վերջին պաշտոնը` ԱՄՆ Պաշտպանության դեպարտամենտի Շտաբի պետի տեղակալի գրասենյակում էր: Ու թեև այս քարտեզը չի արտացոլում ԱՄՆ պաշտոնական դիրքորոշումը, սակայն 2007-ին հաջորդող տարիներին տեղի ունեցած իրադարձությունները այս տարածաշրջանում ցույց են տալիս, որ սա գոյություն ունեցող մի ընդգրկուն տարածաշրջանային ծրագրի արտահոսք էր:





ԱՄՆ-ը, կարծես, քանդում է տարածաշրջանի մինի-կայսրությունները՝ նոր, ավելի կայուն ազգային պետություններ ձևավորելու, ինչպես նաև՝ տարածաշրջանը ավելի կառավարելի դարձնելու նպատակով: Իրաքն ու Սիրիան արդեն, ըստ էության, փլուզվել են, Սաուդյան Արաբիան ծանր պատերազմ է տանում Յեմենի հետ: Այդ մինի-կայսրությունների թվում հաջորդը Թուրքիան է լինելու: Քուրդիստանի պետականության ձևավորումը ամիսների հարց է և այն միտում է ունենալու ընդլայնվել դեպի Սիրիա և Թուրքիա:

Կասկած չունեմ, որ Քուրդիստանում մոտ ապագայում կտեղակայվի ԱՄՆ տարածաշրջանի խոշորագույն ռազմակայաններից մեկը՝ էապես նվազեցնելով Թուրքիայի կողմից ԱՄՆ-ին տրամադրվող Ինջիրլիք ռազմակայանի նշանակությունը: Համաձայն այդ քարտեզի՝ Քուրդիստանի տարածքից դուրս են թողնված և Հայաստանին միացված Ղարսը, Արդահանը, Սուրմալուն ու Արարատ լեռը: Չեմ կարծում, որ սա տուրք է ինչ-որ «պատմական արդարության վերականգման»: Պարզապես Նոր Մերձավոր Արևելքի ճարտարապետները տեսնում են Հայաստանը այս նոր ճարտարապետության շահառուների թվում: Այստեղ իր դերը խաղում է ոչ միայն հայկական սփյուռքի առկայությունը ԱՄՆ-ում, այլ նաև այն պարզ ռազմավարական մոտեցումը, ըստ որի՝ պետք է թուլացնել և փոքրացնել տարածաշրջանի ուժեղներին և մեծացնել ու հզորացնել փոքրերին՝ որպես հակակշիռ այդ «կամակոր» մեծերին:

Այդ նույն սկզբունքով նաև Ադրբեջանն է փորձ արվելու մեծացնել՝ որպես հակակշիռ Իրանի, ու մեր և Իրանի գործն է լինելու համատեղ ջանքերով դա թույլ չտալը: Ըստ այդ քարտեզի՝ անգամ Պակիստանն է մասնատվելու: Սակայն փոխգնդապետ Ռալֆ Պետերսի ներկայացրած քարտեզը, իհարկե, ճշգրտվելու է: Ոչ ոք դեռ չի վերացրել «թղթե» և «երկաթե» շերեփները: Իսկ այդ շերեփները, հավաստիացնում եմ ձեզ, նախևառաջ ոգեղեն-հոգեբանական, քաղաքական ու դիվանագիտական ոլորտներում են գտնվում, անգամ առավել քան սպառազինության աստիճանն է:

Տեսե՛ք, Իսլամական պետությունը թե՛ որակական, թե՛ քանակական տեսանկյունից չեն տիրապետում այն արսենալի անգամ փոքր մասին, որն ունի պաշտոնական Դամասկոսը, կամ հակաահաբեկչական կոալիցիան: Բայց տեսեք թե ինչ արդյունավետությամբ է դիմադրում բոլորին միասին վերցված: Պատճառը մեկն է՝ այդ պետությունում ղեկավարությունն ու ժողովուրդը մեկ բռունցք են՝ անկախ այն բանից, որ համախմբված են հետադիմական և մարդատյաց գաղափարախոսության շուրջ: Մյուս կողմից՝ միակ տարրը, որը արդյունավետ հակահարձակում իրականացրեց այդ պետության դեմ տարածաշրջանում՝ քրդերն էին: Անգամ Բաղդադի շիա արաբական զորամիավորումները չկարողացան պայքարել ԴԱԻՇ-ի դեմ՝ ասպարեզը թողնելով քրդերին, որոնք էլ դուրս մղեցին ծայրահեղականներին Քիրքուկից՝ սեփական վերահսկողությունը սահմանելով նավթով հարուստ այդ շրջանի հանդեպ: Քուրդիստանում, ինչպես Իսլամական պետության դեպքում, ժողովուրդն ու իշխանությունը մեկ բռունցք են՝ համախմբված մեկ գաղափարի՝ անկախ պետականության ստեղծման շուրջ: Իսկ երբ ժողովուրդն ու իշխանությունը միասնական են և ունեն հստակ տեսլական ու նպատակ՝ նրանք դառնում են անպարտելի: Մենք էլ էինք այդպիսին 1988-1994-ին, որի շնորհիվ հաղթեցինք թվով և սպառազինությամբ մեզ գերազանցող հակառակորդին:

Ցավոք, Հայաստանի այսօրվա թույլ, ժողովրդի վրա չհենվող իշխանությունը, որին սեփական գրպանային շահերից բացի ոչ մի այլ բան չի հետաքրքրում, համապատասխանաբար վարում է վախվորած տարածաշրջանային ու ընդհանրապես արտաքին քաղաքականություն: Նման պայմաններում մեր պետությունը չի կարող գործոն լինել: Կաշառքով ու կեղծիքով ընտրված իշխանությունը ինչպե՞ս կարող է մրցունակ լինել միջազգային ասպարեզում: Պատկերացնո՞ւմ եք, թե ինչ արդյունքներ կունենայինք, օրինակ, ըմբշամարտի ասպարեզում, եթե նույն Արթուր Ալեքսանյանի փոխարեն միջազգային մրցումներում Հայաստանը ներկայացներ այստեղ մրցավարներին կաշառած ու խարդախությամբ «Հայաստանի չեմպիոն» դարձած ինչ-որ մարզիկ: Տարածաշրջանում ծանրակշիռ գործոն դառնալու առաջին ու նվազագույն պայմանը Հայաստանի համար այս իշխանություններից ազատվելն է ու ժողովրդի կամքը արտահայտող ուժեղ, ժողովրդավարական իշխանության ձևավորումն է: Թալանի գաղափարը չի կարող համախմբել թալանողին և թալանվողին:

Բայց մյուս քայլը՝ երկրի առաջադեմ ուժերինն է, որոնք արդեն այսօր պետք է տասնապատկեն իրենց ջանքերը մեր ժողովրդի մի ստվար հատվածի մեջ նախ տարածական մտածողության գերակշռությանը հասնելուն՝ պատմական մտածողության հանդեպ, ինչպես նաև այլավախությունը (քսենոֆոբիան) հանելու, «վախերը բռնելու» ուղղությամբ: Հատկապես վերջինի պատճառով մենք կորցնում ենք հսկայական ռեսուրսներ և հնարավորություններ տարածաշրջանում:

Այսօրվա Թուրքիայի տարածքում մենք ունենք առնվազն հարյուր հազարավոր մահմեդական հայեր, այդ թվում՝ համշենահայեր, որոնք այսօր արհեստականորեն օտարվում են հայկական էթնոսից առաքելական կղերական ծայրահեղականության և պետական գործերին հոգևորականների միջամտության պատճառով: Շատ հայերի մոտ ազգայնականությունը գավառականությամբ է պարուրված, ինչը խանգարում է մեզանում վերէթնիկ Հայ ազգի ձևավորմանը, որը կներառի իր մեջ Հայաստանի Հանրապետության բոլոր քաղաքացիներին: Իրականում հայերի մեծ մասը կայսերական մտածողություն ունի, որը պետք է վերարթնացնել:

21-րդ դարը ազգային պետությունների՝ պոզիտիվ, մարդասիրության և ժողովրդավարության հիմունքներով կառուցված կայսրություններով փոխարինելու դարաշրջանն է: Մեր տարածաշրջանում հին տիպի կայսրությունների կազմաքանդումը և ազգային/կոնֆեսիոնալ պետությունների ձևավորումը ընդամենը միջանկյալ փուլ են լինելու նոր տիպի կայսրությունների ձևավորման համար: Եվ այստեղ փակ սահմանների ետևում առանձնանալը, փակվելը, «կոլբայի» մեջ պատսպարվելը ոչ մեկի մոտ չի ստացվելու:

Հայաստանում իրավահավասար քաղաքացիություն ունեցող հայ եզդիները կդառնան կամուրջ դեպի տարածաշրջանի և աշխարհի եզդիական համայնքները, ասորիները՝ ասորական, հրեաները՝ կամուրջ դեպի Իսրայելը: Կամ, երբ խոսում ենք Ղարսի ու Սուրմալուի՝ Հայաստանին միացնելուց, շատերը պատկերացնում են, որ այնտեղի ամբողջ բնակչությունը պետք է հրաշալի կերպով անհետանա, կամ ավելի վատ՝ արտաքսվի: Նման մոտեցմամբ մենք երբեք չենք ստանա ո՛չ Ղարսը, ո՛ր Արդահանը և ոչ էլ Սուրմալուն, այլ ընդամենը նոր թշնամիներ ձեռք կբերենք տարածաշրջանում՝ ի դեմս քրդերի և այլ ազգերի: Մինչդեռ, իմ պատկերացմամբ, այնտեղի քրդական, լազական և շիա թյուրքական բնակչության այն հատվածը, որը համաձայն կլինի ընդունել ղարսեցի, արդահանցի և սուրմալեցի հայերի վերադարձի և ունեցվածքային իրավունքները, կամ ինքնակամ չեն արտագաղթի ռազմական գործողություններից խուսափելու նպատակով, ինչպես նաև պատրաստ կլինեն ընդունել ՀՀ քաղաքացիությունը՝ կարող են ժամանակի ընթացքում դառնալ Հայաստանի օրինապաշտ քաղաքացիներ ու քաղաքակրթական ազդեցության լծակներ և հրաշալի կամուրջներ Հայաստանի համար դեպի Քրդստան և Թուրքիա:

Ես վստահ եմ հայկական մշակույթի և քաղաքակրթության ներուժի մեջ, որը դրսևորել է իր մրցունակությունը թե՛ Բյուզանդական, թե՛ Օսմանյան, թե՛ Պարսկական, և թե՛ Ռուսական/Սովետական կայսրություններում: Ժամանակն է նրան հնարավորություն տալ դրսևորվելու սեփական պետության ներսում: Հայաստանը արժանի է նոր վերնախավի և որ այն ղեկավարեն ուսյալ և լայնախոհ, բարձր վարձատրվող, բայց արծաթամերժ, գաղափարական, քաղաքական գործիչներ, այդ թվում՝ լավագույն արտասահմանյան բուհերում կրթություն ստացած:

[Vrej1915]

Ոչ մի խնդիր չեմ տեսնում նաև, եթե Արդահան-Ղարս-Սուրմալուն ներառող ապագա 6-7 միլիոնանոց Հայաստանի 20-25 տոկոսը՝ 1-1,5 միլիոնը լինեն մահմեդական հայեր, համշենահայեր, ինչպես նաև քրդեր, շիա թուրքեր, լազեր, չերքեզներ՝ որպես իրավահավասար և հայկական քաղաքացիական մշակույթը կրող քաղաքացիներ՝ առանց հրաժարվելու իրենց էթնիկ ինքնությունից և մշակույթից: Դա նաև մեզ լեգիտիմ իրավունք կտա մասնակցելու իսլամական ռեֆորմիզմի գործընթացին, որը հաջողությամբ ընթանում է հատկապես Եվրոպայում, բայց նաև Թուրքիայում և Եգիպտոսում և նպատակ ունի արդիականացնել, ազատականացնել իսլամը, և վերացնել իսլամական ծայրահեղականության և ֆունդամենտալիզմի հիմքերը: Իսկ իսլամական ծայրահեղականությունը աշխարհի և հատկապես մեր տարածաշրջանի գլխավոր մարտահրավերներից մեկն է, որը մենք չենք կարողանալու անտեսել: Ի դեպ՝ համեմատաբար աշխարհիկ քրդական պետության հզորացման և Հայաստանին դրա սահմանների մոտեցման արդյունքում մենք կստանանք մեր հարևանության կրոնական բազմազանեցում և իսլամի ու տարատեսակ իսլամական կոնֆերանսների ազդեցության նվազում տարածաշրջանում: Ավելին՝ չպետք է բացառել քրդական իսլամի հնարավոր ռեֆորմացիայի արդյունքում դրանում նախամահմեդական՝ բուն քրդական՝ եզդիականության կրոնական տարրերի ներմուծման գործընթացը՝ թե՛ ներքրդական հաշտեցման և միասնականության ապահովման և թե՛ շրջապատող իսլամական օվկիանոսից առանձնացման և ինքնության ամրապնդման նպատակով: Նոր Հայաստանում, ընդհանրապես, կրոնը/ները պետք է լիարժեքորեն անջատվեն պետությունից և դրանց ազդեցությունը ներհասարակական գործընթացների վրա պետք է նվազագույնի հասցվի:

Նոր Մերձավոր Արևելքում 2-3 միլիոնանոց բնակչությամբ և փոքրաթիվ բանակ ունեցող պետությունները կենսունակ չեն կարողանալու լինել որևէ պարագայում, անգամ եվրոպական կամ ռուսական անվտանգության անձրևանոցների ներքո: Առաջիկա 10-15 տարում Հայաստանը պետք է ունենա նվազագույնը 6 միլիոն բնակչություն, որին պետք է հասնել հայության ներգաղթի, ինչպես նաև տարածաշրջանում նոր վերաբաժանումների արդյունքում նոր տարածքների միացման միջոցով:

Նոր, այլավախությունից զերծ, սեփական քաղաքակրթական ներուժը գիտակցող մտածողության տարածումը պետք է տեղի ունենա երկրի լավագույն ներկայացուցիչների բանավեճերը սոցիալական ցանցերից հեռուստատեսություն տեղափոխելու, նոր սերնդին կրթող ուսուցչական կազմը պետական մասշտաբով ինտենսիվ վերապատրաստելու շնորհիվ, Հայաստանի ժողովրդավարական իշխանությունը ի վիճակի է լինելու ձևավորել մարդու ապրելու համար այնպիսի բարենպաստ պայմաններ, որ ոչ միայն արտագաղթած հայերն ու որոշ երկրների սփյուռքահայերն են ցանկանալու վերադառնալ Հայաստան, այլև աշխարհի շատ երկրներից շատ մարդիկ կուզենան ապրել այստեղ, ինչպես այժմ ձգտում են ապրել Եվրոպայում կամ ԱՄՆ-ում: Նոր Հայաստանը պե՛տք է և ի վիճակի կլինի ունենալ նվազագույնը 200.000-անոց բանակ, ընդ որում՝ դրա սպառազինությունների գերակշիռ մասը պետք է արտադրվի սեփական ռազմական արդյունաբերության կողմից: Կոռուպցիան նվազագույնի հասցնելուց և պետական կառավարման ապարատի արդյունավետությունը շեշտակիորեն ավելացնելուց, արհեստական մենաշնորհները վերացնելուց, ՓՄՁ-ների և ներդրումների պետական հովանավորչությունը երաշխավորելուց և տնտեսության մեջ ազատ մրցակցությունն ապահովելուց հետո՝ Հայաստանը պետք է աշխույժ տնտեսական կապերի մեջ մտնի իր հին ու նոր հարևանների, տարածաշրջանային այլ երկրների հետ, հասցնի իր ՀՆԱ-ն 50 մլրդ դոլարի (10-15 տարվա ընթացքում), որպես լավագույն տարբերակ՝ ինտեգրվի միասնական տնտեսական շուկայում առնվազն Վրաստանի, իսկ քաղաքական գործընթացների որոշակի ընթացքի դեպքում՝ նաև Ադրբեջանի հետ՝ որպես Հայաստանի հետ առավել մեծ էթնոմշակութային ընդհանրություններ ունեցող ժողովուրդներ ունեցող երկրների: Մի շարք երկրների փորձը (Իսրայել, Սինգապուր) ցույց է տալիս, որ նման թռիչքաձև զարգացումը իրատեսական է:

Այս ամենին հասնելու ուղիները պետք է սկսել քննարկել ազատ մտքով, առանց վախերի ու կարծրատիպերի և փորձել գտնել պատասխաններ՝ ինչ և ինչպես անելու:



Հռիփսիմե Հովհաննիսյան

[Vrej1915]

Final showdown against ISIL set in Deir Ezzor: map

By Leith Fadel
-
03/09/2017


BEIRUT, LEBANON (4:05 A.M.) – The mother of all battles against Islamic State (ISIL) is approaching, as several units from the Syrian Arab Army (SAA) and Hashd Al-Sha’abi (Iraqi paramilitary) advance on the terrorist group’s Levantine capital in the Deir Ezzor Governorate.

With help from the Russian Air Force, the Syrian Arab Army and their allies have liberated several kilometers of desert terrain over a short period in both the Homs and Deir Ezzor governorates.

As a result of this advance, the Syrian Armed Forces and their allies have positions themselves within 16 km of Al-Shoula, which is the last major town located directly west of the Deir Ezzor Governorate’s provincial capital.

Once Al-Shoula is liberated, the Syrian Arab Army will be within 25 km of Deir Ezzor City, marking the first time in years that their forces would be in full control of the Sukhnah-Deir Ezzor Highway.

While lifting the siege on the provincial capital will be an uplifting achievement, it will take a long time before the Syrian Arab Army and their allies can take control of Deir Ezzor City, let alone the terrorist group’s strongholds of Al-Mayadeen and Albukamal.

In the coming weeks, the battle for Deir Ezzor should reach a critical juncture, as both parties engage in some of the most intense fighting we will see this year.

[Vrej1915]

BREAKING: Elite Syrian forces just 18 km away from Deir Ezzor city

By Andrew Illingworth
-
03/09/2017



BEIRUT, LEBANON (1:50 P.M.) – The elite Tiger Forces of the Syrian Arab Army (SAA), driving towards Deir Ezzor, have come to within less than twenty kilometers of the besieged city after another major advance in the past 12 hours.

Today, the Tiger Forces, striking southeast of their positions on Bishri mountain chain, secured a vast desert space within which a number of small unnamed hills were also taken possession of.

Specifically, this most recent advance now puts vanguard units of the Syrian Army just 18 kilometers away from besieged army forces within Deir Ezzor city.

Sources are saying that today alone, more advances will likely be reported by military authorities and that, overall, the lifting of the siege of Deir Ezzor, expected by October (even according to the estimates of Tiger Forces commanders), will now come much sooner.

[Vrej1915]

Hezbollah: US-Led Coalition still blocking ISIL convoy heading to Deir Ezzor

By News Desk
-
03/09/2017



Hezbollah says that US-led coalition is still blocking and threatening to bomb a convoy of ISIL militants and their families being evacuated into Syria’s Deir Ezzor.

In a statement released by the party’s Media Relations Office, Hezbollah said: “Up to this moment, US-led warplanes are still blocking buses carrying ISIL militants and their families, who left the Syrian government-held territories.”

“The US-led warplanes are besieging the convoy in the heart of the desert, and preventing any aid of the convoy which include sick and wounded people as well as elders,” the statement said, warning that “if this situation continues, the imminent death will be the fate” of these families, including pregnant women.

Hezbollah in this context stressed that it has, along with the Syrian government, fulfilled the pledge of leaving the convoy and not attacking the buses in the government-held territories, noting that there are still six buses which did not left the area held by the Syrian government, and that these buses are under Hezbollah’s and Syrian government’s protection.

On the other hand, the statement said that the real aim of the US-Led coalition from blocking the convoy is not to confront ISIL, arguing that if this pretext was the real reason behind besieging the convoy, the alliance would have not supported more than 1,000 ISIL militants to flee Iraq’s Tal Afar and resort to Kurdish area in the north of Iraq.

“The US goal of blocking the convoy has no relation with confronting ISIL,” the statement said.

Meanwhile, Hezbollah warned of “horrible massacre” if the US-led coalition targets the convoy, calling on the international community to bear its responsibility regarding this issue.