Announcement
Collapse
Forum Rules (Everyone Must Read!!!)
1] What you CAN NOT post.
You agree, through your use of this service, that you will not use this forum to post any material which is:
- abusive
- vulgar
- hateful
- harassing
- personal attacks
- obscene
You also may not:
- post images that are too large (max is 500*500px)
- post any copyrighted material unless the copyright is owned by you or cited properly.
- post in UPPER CASE, which is considered yelling
- post messages which insult the Armenians, Armenian culture, traditions, etc
- post racist or other intentionally insensitive material that insults or attacks another culture (including Turks)
The Ankap thread is excluded from the strict rules because that place is more relaxed and you can vent and engage in light insults and humor. Notice it's not a blank ticket, but just a place to vent. If you go into the Ankap thread, you enter at your own risk of being clowned on.
What you PROBABLY SHOULD NOT post...
Do not post information that you will regret putting out in public. This site comes up on Google, is cached, and all of that, so be aware of that as you post. Do not ask the staff to go through and delete things that you regret making available on the web for all to see because we will not do it. Think before you post!
2] Use descriptive subject lines & research your post. This means use the SEARCH.
This reduces the chances of double-posting and it also makes it easier for people to see what they do/don't want to read. Using the search function will identify existing threads on the topic so we do not have multiple threads on the same topic.
3] Keep the focus.
Each forum has a focus on a certain topic. Questions outside the scope of a certain forum will either be moved to the appropriate forum, closed, or simply be deleted. Please post your topic in the most appropriate forum. Users that keep doing this will be warned, then banned.
4] Behave as you would in a public location.
This forum is no different than a public place. Behave yourself and act like a decent human being (i.e. be respectful). If you're unable to do so, you're not welcome here and will be made to leave.
5] Respect the authority of moderators/admins.
Public discussions of moderator/admin actions are not allowed on the forum. It is also prohibited to protest moderator actions in titles, avatars, and signatures. If you don't like something that a moderator did, PM or email the moderator and try your best to resolve the problem or difference in private.
6] Promotion of sites or products is not permitted.
Advertisements are not allowed in this venue. No blatant advertising or solicitations of or for business is prohibited.
This includes, but not limited to, personal resumes and links to products or
services with which the poster is affiliated, whether or not a fee is charged
for the product or service. Spamming, in which a user posts the same message repeatedly, is also prohibited.
7] We retain the right to remove any posts and/or Members for any reason, without prior notice.
- PLEASE READ -
Members are welcome to read posts and though we encourage your active participation in the forum, it is not required. If you do participate by posting, however, we expect that on the whole you contribute something to the forum. This means that the bulk of your posts should not be in "fun" threads (e.g. Ankap, Keep & Kill, This or That, etc.). Further, while occasionally it is appropriate to simply voice your agreement or approval, not all of your posts should be of this variety: "LOL Member213!" "I agree."
If it is evident that a member is simply posting for the sake of posting, they will be removed.
8] These Rules & Guidelines may be amended at any time. (last update September 17, 2009)
If you believe an individual is repeatedly breaking the rules, please report to admin/moderator.
You agree, through your use of this service, that you will not use this forum to post any material which is:
- abusive
- vulgar
- hateful
- harassing
- personal attacks
- obscene
You also may not:
- post images that are too large (max is 500*500px)
- post any copyrighted material unless the copyright is owned by you or cited properly.
- post in UPPER CASE, which is considered yelling
- post messages which insult the Armenians, Armenian culture, traditions, etc
- post racist or other intentionally insensitive material that insults or attacks another culture (including Turks)
The Ankap thread is excluded from the strict rules because that place is more relaxed and you can vent and engage in light insults and humor. Notice it's not a blank ticket, but just a place to vent. If you go into the Ankap thread, you enter at your own risk of being clowned on.
What you PROBABLY SHOULD NOT post...
Do not post information that you will regret putting out in public. This site comes up on Google, is cached, and all of that, so be aware of that as you post. Do not ask the staff to go through and delete things that you regret making available on the web for all to see because we will not do it. Think before you post!
2] Use descriptive subject lines & research your post. This means use the SEARCH.
This reduces the chances of double-posting and it also makes it easier for people to see what they do/don't want to read. Using the search function will identify existing threads on the topic so we do not have multiple threads on the same topic.
3] Keep the focus.
Each forum has a focus on a certain topic. Questions outside the scope of a certain forum will either be moved to the appropriate forum, closed, or simply be deleted. Please post your topic in the most appropriate forum. Users that keep doing this will be warned, then banned.
4] Behave as you would in a public location.
This forum is no different than a public place. Behave yourself and act like a decent human being (i.e. be respectful). If you're unable to do so, you're not welcome here and will be made to leave.
5] Respect the authority of moderators/admins.
Public discussions of moderator/admin actions are not allowed on the forum. It is also prohibited to protest moderator actions in titles, avatars, and signatures. If you don't like something that a moderator did, PM or email the moderator and try your best to resolve the problem or difference in private.
6] Promotion of sites or products is not permitted.
Advertisements are not allowed in this venue. No blatant advertising or solicitations of or for business is prohibited.
This includes, but not limited to, personal resumes and links to products or
services with which the poster is affiliated, whether or not a fee is charged
for the product or service. Spamming, in which a user posts the same message repeatedly, is also prohibited.
7] We retain the right to remove any posts and/or Members for any reason, without prior notice.
- PLEASE READ -
Members are welcome to read posts and though we encourage your active participation in the forum, it is not required. If you do participate by posting, however, we expect that on the whole you contribute something to the forum. This means that the bulk of your posts should not be in "fun" threads (e.g. Ankap, Keep & Kill, This or That, etc.). Further, while occasionally it is appropriate to simply voice your agreement or approval, not all of your posts should be of this variety: "LOL Member213!" "I agree."
If it is evident that a member is simply posting for the sake of posting, they will be removed.
8] These Rules & Guidelines may be amended at any time. (last update September 17, 2009)
If you believe an individual is repeatedly breaking the rules, please report to admin/moderator.
See more
See less
Nagorno-Karabagh: Military Balance Between Armenia & Azerbaijan
Collapse
X
-
ՍՈՒ-30, հիմա ՍՈՒ-25 նորագույն տեխնոլոգիաներով օժտված կործանիչները՝ ՀՀ ԶՈՒ-ում, մեր բանակի մարտունակությունը մեծանում է- 2020-08-25
ՍՈՒ 25-ը մոդեռնիզացիայի բավականին մեծ փաթեթներ ունի տարբեր ուղղություններով: Այդ մասին «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում նշեց ռազմական փորձագետ, Ճգնաժամային տեղեկատվական կենտրոնի պատասխանատու Արծրուն Հովհաննիսյանը:
«Հասկանալի է, չէ՞, որ ՍՈՒ-25-ի բազային տարբերակը ստեղծվել է 1980-ական թվականներին, հիմա հայտնվել են զենքի կառավարման նորագույն համակարգեր, ճշգրիտ զենքի կիրառման նորագույն համակարգեր, գիշեր-ցերեկային նշանոցային հարմարանքներ: Մեր Զինված ուժերում հայտնվել է նորագույն սերնդի և նորագույն տեխնոլոգիաներով օժտված ՍՈՒ-30 կործանիչը: Համադրելիության խնդիր կա ՍՈՒ-25-ը ՍՈՒ-30-ի հետ: Մի խոսքով, շատ-շատ առումներով արդիականացումը տալիս է լայն հնարավորություն: ՍՈՒ 25-ի հեռահարությունն է մեծանում, դիպուկությունն է մեծանում, ճշգրտությունն է մեծանում: Մանրամասներին տեղյակ չեմ, եթե իմանայի էլ՝ խաղաքարտերը չէի կարող բացել, բայց ինքը ժամանակի պահանջներից մեկն է: Ռուսաստանում կան բավականին լավ պրոյեկտներ ՍՈՒ-25-ը կատարելագործելու, դրանցից մեկը կամ դրանց խառնուրդը կարող է կիրառելի լինել մեզ համար»,- ասաց նա:
Արծրուն Հովհաննիսյանը համոզմունք հայտնեց, որ ՍՈՒ-25-ով հագեցնելու դեպքում մեր բանակի մարտունակությունը բավականին մեծանում է. «Իհարկե, մեծացնում է մարտունակությունը: Ես այստեղ կուզենայի կարևորել մի բան. ինձ համար՝ որպես մասնագետի, այստեղ ամենաուրախալի փաստն այն է, որ ՀՀ-ն իր Զինված ուժերի զարգացման հիմքում դնում է նաև ավիացիոն բաղադրիչի համակարգային զարգացումը: Այսինքն՝ ՍՈՒ-30, հիմա ՍՈՒ-25, Տավուշի դեպքերի ժամանակ՝ սեփական արտադրության դրոններ: Այսինքն՝ այդ ամենը ավիացիոն բաղադրիչն է: Ես՝ որպես զինվորական, որպես մասնագետ, տարիներ շարունակ դա եմ երազել, հոդվածներ ու գրքեր գրել, կոնֆերանսների մասնակցել, պայքարել դրա համար: Ինձ համար շատ կարևոր է, որ հատկապես վերջին 2 տարիների ընթացքում մեծ քայլ կատարվեց ավիացիոն կոմպոնենտի համակարգային զարգացման համար»:
Նա անդրադարձավ նաև նրան, որ Ռուսաստանն արդեն հայտարարել է ՍՈՒ-30 ՍՄ կործանիչների նոր խմբաքանակ ՀՀ-ին մատակարարելու մասին: «Այդտեղ ոչ մի նորություն չկա, նախապես պլանավորած բան է եղել: Երբ առաջին 4 հատի պայմանագիրը կնքվել է, Հայաստանը պաշտպանության նախարարի, այլ բարձրաստիճան պաշտոնյաների շուրթերով էլ հստակ ասել է, որ մենք հետաքրքրված ենք առնվազն մեկ ստորաբաժանումով: Այսինքն՝ մեկ էսկադրիլիան մոտավորապես մինչև 10-12 միավոր տեխնիկայի մասին է խոսքը»:
Հարցին, թե այս պահին մեր հագեցվածությունը բանակում ինչպե՞ս եք գնահատում, Արծրուն Հովհաննիսյանը պատասխանեց. «Դա շատ բարդ հարց է, եկեք իրավիճակը չգնահատենք այս պահով: Ինձ համար Հայաստանի Զինված ուժերի ապագայի տեսանկյունից չափազանց մեծ կարևորություն ու նշանակություն եմ տալիս, որ կատարվում է կոնկրետ ավիացիոն տեխնոլոգիաների զարգացման ուղղությամբ: Դա կլինի ՍՈՒ-30 կործանիչը, կլինի ՍՈՒ-25 գրոհիչը, կլինեն տարատեսակ ԱԹՍ-ները: Այդ ամենը իրար փոխլրացնող, համակարգային մեծ հնարավորություններ է ստեղծում մեր բազմաֆունկցիոնալ և՛ պաշտպանողական, և՛ հարձակողական գործառույթների համար»:
Comment
-
Մենք «Իսկանդեր»-ից ավելի լուրջ զսպման գործիք ունենք՝ ՍՈՒ-30 կոր
22/օգոստոսի/2020
Սերժ Սարգսյանն օգոստոսի 19-ին հանդես եկավ շուրջ երեք ժամանոց ասուլիսով, որի ընթացքում անդրադարձավ նաեւ ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությանը, ըստ որի՝ քառօրյա պատերազմը Ռուսաստանի իմացությամբ ու թույլտվությամբ է տեղի ունեցել։
Սարգսյանն այս հայտարարությունը որակեց որպես դաշնակցին վարկաբեկող եւ դավաճանության մեջ մեղադրող տեսակետ՝ հիշեցնելով, որ Հայաստանից բացի՝ որեւէ այլ երկիր չունի «Իսկանդեր», այդ թվում՝ Բելառուսը, եւ, նրա համոզմամբ, նաեւ «Իսկանդերի» առկայությունն էր, որ 2016 թվականի ապրիլին եղավ ոչ թե լայնածավալ պատերազմ, այլ լայնածավալ ռազմական գործողություն։
Հայաստանյան ու միջազգային մամուլում, այո՛, բազմիցս է գրվել, որ Ռուսաստանից բացի՝ Հայաստանը միակ երկիրն է, որի սպառազինության մեջ կա «Իսկանդեր» օպերատիվ-մարտավարական հրթիռային համալիր (արտադրող պետությունը Ռուսաստանն է):
Սերժ Սարգսյանի հայտարարության ենթատեքստն էլ, ըստ ամենայնի, այն է, որ Ռուսաստանը միայն Հայաստանին է վաճառել նման հզորությամբ տեխնիկա՝ որպես դաշնակից պետություն։ Սակայն պետք է նշել, որ սա «երդվյալ պարտավորություն» չէ։
Թեեւ 2016-ին խոսվում էր, որ ՌԴ-ից հետո միայն Հայաստանն ունի «Իսկանդեր», սակայն արդեն 2017-ի սեպտեմբերին մամուլում հրապարակումներ եղան այն մասին, որ Ալժիրը եւս ձեռք է բերել այս տեխնիկաներից։ Մասնավորապես ֆրանսիական ռազմական մասնագիտացված Défense et Sécurité internationale ամսագրի պնդմամբ՝ Ալժիրը Ռուսաստանից է ձեռք բերել «Իսկանդեր» համալիրներ:
Նախորդ ամիս էլ՝ 2020 թվականի հուլիսին, ռուսալեզու լրատվամիջոցներում հրապարակում եղավ, որ Ալժիրը Լիբիայի սահմանի մոտ «Իսկանդեր» է տեղակայել։
Ինչ վերաբերում է Բելառուսի մասին դիտարկմանը, ապա դեռեւս 2017-ին ռուսական եւ բելառուսական մամուլը գրում էր այն մասին, որ Բելառուսը կարող է քննարկել Ռուսաստանից «Իսկանդեր» օպերատիվ-մարտավարական հրթիռային համալիրներ ձեռք բերելու հնարավորությունը։ Բելառուսն, իհարկե, մինչ այս պահը ՌԴ-ից չի գնել այս տեխնիկան, սակայն սա իր պատճառն ունի։ Այս պետությունն ունի սեփական արտադրության «Պոլոնեզ» համազարկային կրակի ռեակտիվ համակարգ (չինական A200 հրթիռային համակարգի վերաբրենդավորված տարբերակը), որն, ըստ էության, չի զիջում ռուսական «Իսկանդերին»։ Արդեն նախորդ տարի ռուսական մամուլը գրեց նաեւ, որ Չինաստանը Բելառուսին կօգնի «Իսկանդեր-Մ»-ին համապատասխան տեխնիկա ստեղծել՝ «Պոլոնեզ-Մ»։
Ի դեպ՝ Բելառուսն այս՝ «Իսկանդերին» չզիջող համակարգերը վաճառել է Ադրբեջանին։
Հայաստանն «Իսկանդեր» համալիրներն առաջին անգամ ցուցադրեց 2016 թ. սեպտեմբերի 21-ին՝ Անկախության 25-ամյակի զորահանդեսի ժամանակ: Հայաստանի ու Արցախի համար այս համակարգերը Ադրբեջանի ագրեսիան զսպելու եւ լայնամասշտաբ պատերազմը բացառելու միջոց են, քանի որ դրանց համար հակառակորդի ողջ տարածքը, այդ թվում՝ մայրաքաղաք Բաքուն, հասանելի թիրախային գոտում են:
Երկու տարի անց՝ 2018 թվականի հունիսի 11-ին, Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիեւը ի ցույց դրեց իր վերջին գնումները` հրթիռային համակարգեր, որոնք կարող են թիրախային հարվածներ հասցնել Հայաստանի ցանկացած հատվածում, Վրաստանի մեծ մասում, ինչպես նաեւ Ռուսաստանի հյուսիսային Կովկասի ու Իրանի հյուսիսարեւմտյան հատվածների մեծ մասում:
Երկու համակարգերից մեկը հենց բելառուսական «Պոլոնեզ»-ն է, որն ի վիճակի է մինչեւ 200 կմ հեռահարությամբ արձակել 301 մմ տրամաչափի ուղղորդվող հրթիռներ, մյուսը՝ իսրայելական LORA հրթիռային համալիրը, (արտադրում է Israel Aerospace Industries ընկերությունը (IAI)), որի առավելագույն հեռահարությունը 300 կմ է, խոցման ճշգրտությունը՝ 10 մետր: Իսկ իսրայելական LORA հրթիռի տրամաչափը 625 մմ է, առավելագույն հայտարարված հեռահարությունը՝ 430 կմ, արձակման մեքենայի վրա կա 4 հրթիռ:
Այս երկու հրթիռային համակարգերի ձեռքբերման նպատակն էլ Հայաստանի «Իսկանդեր»-ներին հակակշռելն էր։ Կարծիք կար, սակայն, որ Բելառուսի եւ Իսրայելի՝ հրթիռային նոր համակարգերի վաճառքը Ադրբեջանին հավասարակշռության նժարը թեքեց վերջինիս կողմ՝ ավելի հավանական դարձնելով նոր ռազմական առճակատումը:
Ռազմական փորձագետ Մհեր Հակոբյանի կարծիքով, սակայն, «Իսկանդեր»-ը մեր ձեռքում եւ դրան համարժեք միջոցները՝ Ադրբեջանի, «արքաների վերջին փաստարկն է»։
Հակոբյանն Infocom-ի հետ զրույցում նկատեց՝ սա մոտավորապես այն պարագան է, ինչ Ռուսաստանի կամ ԱՄՆ-ի համար ատոմային զենքը․ ամեն առիթով չեն կիրառում, այլ այն ժամանակ, երբ լինել-չլինելիության հարցն է դրված։
«Այդ զենքը կիրառում ես, երբ հստակ գիտես ու պատրաստ ես, որ հակառակորդը մոտավորապես նույնպիսի կործանիչ, ծանր հարված կարող է հասցնել քեզ։ Տավուշյան դեպքերի ժամանակ, օրինակ, եթե մի կողմ դնենք անօդաչու թռչող սարքերի կիրառությունը, նույնիսկ լիարժեք օդուժ չկիրառվեց։ Այսինքն՝ այստեղ կա էսկալացիայի աստիճան։ Ապրիլյան պատերազմի դեպքում էլ, որն, ի դեպ, մասշտաբներով ավելի մեծ էր, քան տավուշյանը, դարձյալ լայն էսկալացիա չեղավ, չխորացավ»։
Ռազմական փորձագետի համոզմամբ՝ ժամանակն այսօր խաղում է մեր օգտին, եւ Ադրբեջանն էլ վախենում է գնալ ռազմական լայն գործողությունների, որովհետեւ հենց տավուշյան դեպքերի ժամանակ տեսանք, թե ինչպես ցնցվեց Բաքուն, Ալիեւի իշխանությունը։ Հուլիսյան զարգացումների ֆոնին Ադրբեջանում տեղի ունեցած զանգվածային ցույցերը, ինչպես նկատեց մեր զրուցակիցը, առաջին պահին փորձեցին հայրենասիրական քողի տակ ներկայացնել, սակայն դրանք հանկարծ դուրս եկան վերահսկողությունից եւ շրջվեցին հենց տեղի իշխանության դեմ․
«Պատկերացրեք, եթե այդ ցույցերի պայմաններում սահմանին 1000 զոհ ունենային, զոհվածների հարազատներ, տնտեսական կոլապս, գաղթականների հոսքեր եւ այլն։ Դա, մեղմ ասած, կցնցեր Բաքուն։ Եւ այս պարագայում ինչ-ինչ պատճառներով Ալիեւը եւս պատրաստ չէ լայնածավալ պատերազմի։ Նրա վերջին հայտարարությունները դրա մասին են վկայում։ Նա, կարծես, մինչեւ 2016 թվականը վստահ էր, որ եթե իրեն թույլ տան, հայերի հարցերը կլուծի։ Բայց 2016-ի դեպքերը սթափեցրին Ալիեւին, որ չի կարող մեծ հաշվով, բայց քանի որ մի քանի հաջողություններ ունեցել էր, մտածեց՝ գոնե այսպես՝ կետային, տեղային առաջընթացներով կարող է, սակայն այդ պատրանքն էլ ցրեցին տավուշյան դեպքերը»,- մեկնաբանեց Հակոբյանը՝ հավելելով, որ, ի վերջո, եթե լուրջ, կենաց ու մահու մակարդակի պատերազմ չի լինում, այլ լայնածավալ ռազմական գործողություններ՝ ապրիլյան եւ տավուշյան մակարդակով, այդ ժամանակ «Իսկանդեր» չի կիրառվի։
Հակոբյանի վստահեցմամբ՝ մենք զսպման ավելի լուրջ գործիք ունենք, որը չունի Ադրբեջանը․ ՍՈՒ-30 կործանիչները (սրանց առաջին խմբաքանակը Հայաստանը ձեռք է բերել 2019-ի դեկտեմբերին,- հեղ․)։ Փորձագետի խոսքով՝ թեեւ այս տեխնիկան տավուշյան դեպքերի ժամանակ մի քիչ ստվերում պահվեց, բայց նաեւ ցույց էլ տվեցինք։ Ինչպես շեշտեց մեր զրուցակիցը՝ ՍՈՒ-30-ների մարտունակությունն ավելանում է օր օրի, մեր օդաչուներն էլ այդ ինքնաթիռների կիրառման նրբություններին տիրապետում են․
«Ժամանակին էլ ասել ենք, այս կործանիչն ավելի ունիվերսալ է, քան «Իսկանդեր»-ը։ Ամեն կռվի համար «Իսկանդեր» չես կիրառի, ու Սերժ Սարգսյանը հարցազրույցում հենց դա էր ակնարկում՝ ասելով՝ ««Իսկանդեր»-ն արքաների վերջին փաստարկն է»։ Ե՛ւ տավուշյան, ե՛ւ ապրիլյան դեպքերի պարագայում, բազմաթիվ այլ դեպքերում կարող ես ՍՈՒ-ն կիրառել, այն ավելի բազմաֆունկցիոնալ է, կարող ես անվերջ օգտագործել, իսկ «Իսկանդեր»-ը միայն մեկ անգամ կարող ես կիրառել»։
Այս կոնտեքստում ռազմական փորձագետը նաեւ նշեց, որ մեր եւ Ադրբեջանի տարածքում մահաբեր այդ զենքերի թիրախները համարժեք տեղաբաշխված չեն, այսինքն՝ եթե մենք կարող ենք հարվածել նրանց նավթագազային ենթակառուցվածքին եւ լուրջ տնտեսական վնասներ պատճառել, եթե իրենք սահմանի մոտ ունեն խոշոր քաղաքներ, ինչպես Գյանջան, ապա մեր դեպքում արեւելյան սահմանին նման խոշոր թիրախներ, ըստ էության, չկան․ ամենախոշոր թիրախը Ստեփանակերտն է, Իջեւանը, այս կողմում՝ Երեւանը։ Բայց Երեւանին էլ պետք է հարվածեն Նախիջեւանից, իսկ դա արդեն Նախիջեւանի տարածքն է դարձնում կոնֆլիկտի կողմ, ինչը հանում է այն իրավական կանխիչները, որոնք խանգարում են, որ մենք հարվածենք Նախիջեւանին։ Հակոբյանի վստահեցմամբ՝ այս առումով եւս բավականին շահեկան դիրքերում ենք։
Իսկ ահա ինչ վերաբերում է Թուրքիայի գործոնին՝ Ադրբեջանին աջակցելու առումով, ըստ մեր զրուցակցի՝ հարցն այն է, թե այս պետության աջակցությունն ինչքան կլինի, քանի որ խնդիրը նաեւ քաղաքական մակարդակում է․ Էրդողանն ամեն կերպ ձգտում է իր ազդեցությունը տարածել Ադրբեջանի վրա, դա էլ իր հերթին, Հակոբյանի խոսքով, Ալիեւի մոտ խանդի որոշակի տեսարաններ է առաջացնում․
«Եւ Ալիեւն ինչ-որ պահի կվախենա իր սեփական տան մեջ հյուրի, գերու կարգավիճակում հայտվել։ Այս հանգամանքը որոշակիորեն զսպում է Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի համագործակցությանը։ Նույն Նախիջեւանի խնդրի պարագայում մեզ միշտ թվում է, թե իրենք մաքուր դաշնակիցներ են, բայց եթե Բաքուն որոշակիորեն թուլանա, Անկարան դեմ չի լինի Նախիջեւանը վերցնել։ Իհարկե կան իրավական կարգավորումներ եւ այլն, բայց եւ այնպես։ Ու չնայած այդքան էլ պարզ չէ, թե որքան մաքուր են այդ հարաբերությունները, բայց հակահայկական թշնամությունը, միանշանակ, այդ հարաբերությունը ցեմենտող գլխավոր նյութն է, եւ մենք, ըստ էության, պետք է պատրաստ լինենք, որ բոլոր այն միջոցները, որն ունի Թուրքիան, կարող է առանց հետեւանքների փոխանցել Ադրբեջանին»,- ասաց Հակոբյանը։
Նրա խոսքով՝ Թուրքիան, իհարկե, ունի միջոցներ, բայց ինչ-ինչ պատճառներով չի կարող փոխանցել Ադրբեջանին, օրինակ՝ F-16 ինքնաթիռները չի կարող փոխանցել՝ քաղական եւ այլ պատճառներով, բայց իր արտադրած ԱԹՍ-ները, ռադիոէլեկտրոնային պայքարի միջոցները, հրետանային եւ հռթիռային միջոցները կփոխանցի։
Սակայն, ռազմական փորձագետի համոզմամբ, նույնիսկ այդ պահմաններում Հայաստանն ի վիճակի է ոչ միայն հաջողությամբ դիմադրել Ադրբեջանին, այլեւ հետ շպրտել եւ դուրս գալ Կուրի աջ ափ․
«Մեր խնդիրը կարող է այլ հարցով բարդանալ, եթե լայնամասշտաբ պատերազմի պարագայում թուրքական բանակի զինվորները հագնեն ադրբեջանական բանակի զինվորական համազգեստ եւ Ադրբեջանի դրոշի ներքո սկսեն կռվել։ Այսինքն՝ կառաջանա քանակական զգալի գերակշռություն։ Սա էլ նախ քիչ հավանական սցենար է եւ վաղ թե ուշ կպարզվի ու իր բացասական հետեւանքները կունենա, այդ թվում՝ միջազգային խաղացողների կողմից։ Ի վերջո, եկեք չմոռանանք, որ այս պահին էրդողանը Թուրքիայի ռազմաքաղաքական լարվածության աստիճանը շատ է մեծացրել, իսկ Թուրքիայի տնտեսության վիճակն ամենեւին էլ փայլուն չէ, դրամական միավորը վերջերս էականորեն արժեզրկվել է, հասել իր պատմական մինիմումին, այս պահին Լիբիայում, Սիրիայում ունի խնդիրներ, ընդ որում՝ հարատեւ, իսկ միջերկրածովյան ավազանի հայտնի ծովային դիմակայությունն էլ գրեթե տաք պատերազմի է մոտենում․ դա մեզ որոշակի թեթեւություն է բերում»։
Մեր հարցին՝ ինչպե՞ս է գնատաում այս շրջանում գործող կառավարության քաղաքականությունը՝ նաեւ սպառազինության հագեցման առումով, ռազմական փորձագետը պատասխանեց՝ դրական եւ շեշտեց, որ այդ ճիշտ քաղաքականության արտացոլումը տեսանք հենց տավուշյան մարտերում, երբ մեր ՕՍԱ-ԱԿԱ-ների եւ ՏՈՐ-երի միջոցով ԱԹՍ-ները, փորձագետի բնորոշմամբ, հասած խնձորների նման թափվում էին Տավուշում․
«Եթե նույնիսկ համաշխարհային մակարդակում նայենք, իսրայելական ԱԹՍ-ների համար շատ լուրջ կորուստների ցուցանիշ էր, շա՛տ լուրջ, իսկ դա մեր շատ ճիշտ ռազմական ձեռքբերումների արտահայտությունն էր, հատկապես ՕՍԱ-ԱԿԱ-ների մասով, որոնք արդիականացվել էին Հայաստանում։ Ես վստահ եմ նաեւ, որ մեր օդաչուները շատ ինտենսիվ մարզվում են, եւ մյուս ամառ ՍՈՒ-30-ները կգումարվեն մեր ՀՕՊ միջոցներին ու լրացուցիչ զսպող միջոց կլինեն»,- ասաց Մհեր Հակոբյանը՝ շեշտելով, որ ՍՈՒ-30 կործանիչները ատոմային զենքից հետո համարվում են զսպման հաջորդ միջոցը։
Փորձագետի կարծիքով՝ մենք, բարեբախտաբար, այս պահին նաեւ ռազմական մտքի առումով ենք գերազամցում Ադրբեջանին․
«Ֆինանսական միջոցների պիկը, որն Ադրբեջանը ուներ 2010-2012 թվականներին, ճիշտ չօգտագործեցին։ Իհարկե, գնեցին վտանգավոր զենքեր, բայց եթե գնեին կործանիչներ, ոչ թե այն, ինչը լավ գովազդված էր, բայց նույնիսկ կոնցեպտուալ մակարդակում որոշակիորեն հնացած, այդ դեպքում մեր վիճակը ավելի ծանր կլիներ։ Հիմա, այդ թվականներին ձեռք բերած սպառազինությունը ամեն տարի հնանում է, նույն Տ-90-ները, որ գնել են ժամանակակից հակատանկային հրթիռների բուռն զարգացման ֆոնին, կարծում եմ՝ հնացել են։ Չենք թերագնահատում, տանկն իր դերն ունի մարտում, բայց տեսնում ենք, որ մեր տիպի մարտերն այլ են․ ապրիլյանի ժամանակ տանկային միջոցները սահմանափակ կիրառվեցին, իսկ տավուշյանում չկիրառվեցին․ հիմա Ադրբեջանի Տ-90-ները ո՞ւմ էին պետք»,- ասաց ռազմական փորձագետ Մհեր Հակոբյանը՝ եզրափակելով, որ, բարեբախտաբար, Սեյրան Օհանյանի՝ ՊՆ-ն ղեկավարելուց սկսած եւ Դավիթ Տոնոյանի օրոք, գուցե նոր իշխանությունների դրական թույլտվությամբ ու լավ վերաբերմունքի պատճառով այս ոլորտը շարունակում է ցանկալի զարգացում ապրել, որը միայն ուրախալի է։
Լուսանկարում՝ ռազմական փորձագետ Մհեր Հակոբյանը, հետեւում՝ ՍՈՒ-30 կործանիչները՝ Հայաստանի երկնքում
Հայարփի Բաղդասարյան
Comment
-
Comment
Comment