What are the borders of Nagorno-Karabakh?

[Vrej1915]

Re: What are the borders of Nagorno-Karabakh?

Դավիթ Ջամալյան. «Քարվաճառը հայոց պետականության ողնաշարն է»
01.Մարտ.2013

http://times.am/?p=19682&l=am

«Քարվաճառի շրջանը հայոց պետականության ողնաշարն է: Եւ փառք Աստծո, մենք այսօր այստեղ տեսնում ենք կյանք, տեսնում ենք ընտանիքներ, բազմազավակ ընտանիքներ: Միեւնույն ժամանակ, ցավոք, տեսնում ենք նաեւ վիթխարի տեսանելի եւ անտեսանելի խնդիրներ: Մենք մեր բոլոր ռեսուրսները պետք է ներդնենք, որ կայացնենք խաղաղ կյանքն այս տարածաշրջանում»: Այս մասին Times.am-ի թղթակցի հետ զրույցում ասաց ռազմական հոգեբան Դավիթ Ջամալյանը: Վերջինս նկարահանող խմբի հետ այս օրերին Քարվաճառի շրջանում է' տարածքի մասին նյութեր պատրաստելու եւ հանրությանը ներկայացնելու համար:

«Չունենալ, չբնակեցնել Քարվաճառը նշանակում է՝ հարվածի տակ դնել հայոց պետականությունը լայն առումով: Այս համատեքստում շատ կարեւոր է, որ երեւանյան լսարանը քաջատեղյակ լինի քարվաճառյան իրողություններին: Ինչու՞, որովհետեւ, այնուամենային, թերեւս անտեղյակության պատճառով ու բանակցային նախորդ գործընթացից մնացած ինչ-որ իներցիայով ժողովրդի մեջ դեռ կա տեսակետ, թե այստեղ ամեն ինչ ժամանակավոր է, ու վաղ թե ուշ այս տարաքծները հանձնվելու են»: Ըստ փորձագետի, չնայած կյանքն այստեղ շատ բարդ ու դժվար, բայց այնուամենայնիվ, կայանում է, եւ տարածք հանձնելու մասին այսօր կարող են խոսել միայն ծայրահեղականները:

«Շատ կարեւոր է, որ երեւանյան լսարանի համար անընդհատ տիրապետող լինեն Քարվաճառից եկող լուրերը: Մեր հասարակությունը պետք է հասկանա, որ Քարվաճառը մեր մի մասն է, սա էլ է հայրենիք, եւ այնքան ամուր հայրենիք է, որքան Կապանը, Գյումրին, Ալավերդին: Եւ կարծում եմ, որ յուրաքանչյուր ոք, քիչ թե շատ հանրային կերպար դրան պիտի նպաստի, մենք էլ մեր ձեւով ենք փորձում դրան նպաստել», այցի նպատակները ձեւակերպելով' նշեց Դ. Ջամալյանը:

Մինչեւ Քարվաճառ քաղաքն այցելելը խումբը եղել է Նոր Կարաչինար, Նոր Խարխափուտ, Քնարավան եւ Եղեգնուտ համայնքներում:

«Այստեղ մենք տեսանք նոր կառուցված դպրոցներ, զգացվում է, որ այստեղ ներդրում է եղել: Կյանքը կազմակերպելու, ենթակառուցվածքները կազմակերպելու համար ահագին միջոցներ են ծախսվել, բայց որքան ծախսվել է, մի տասնապատիկ անգամ էլ դեռ անելիք կա: Եւ սա այն դեպքն է, երբ չպետք է ամեն ինչ թողնել պետության հույսին, հանրային ամենատարբեր կառույցներ կարող են իրենց նպաստը բերել: Գիտեմ, օրինակ, որ շատ տարբեր ժամանակներում մարդիկ գրքահավաքներ են կազմակերպում: Մարդիկ կարող են ինչ-որ բանով օգնել եւ օգնում են: Շատ ողջունելի է, որ չորս գյուղ մեր պետականության ամենակարեւոր հատվածում կայացել է, բայց անելիք դեռ շատ կա»:

Ըստ ռազմական փորձագետի' առաջնային է մեր հանրային ընկալումներում վերջնականապես արմատախիլ անել ինչ-որ բան զիջելու գաղափարը:

«Այդպիսով մենք մեր ռազմաքաղաքական ղեկավարության թիկունքը պինդ կպահենք: Դա այն լրջագույն գործոնն է, որը կարող է օգտագործել ամենադժվարին բանակցային պահին: Քանի որ ամեն ինչին կարելի է կուլ գնալ, շատուշատ փաստարկներ կան, որ կարող են չգործել բանակցային դժվարին պահերին, բայց այն փաստարկը, որ ժողովուրդը դեմ է որեւէ տարածք հանձնելուն, ամենահզորն է ու ամենաընկալելին»:

Դավիթ Ջամալյանի համոզմամբ' այս առումով մենք հաստատ շատ լուրջ հաջողություններ ունենք, եւ շատ քչերն են այսօր մտածում ազատագրված տարածքի որեւէ հատվածի հանձնման մասին: Փորձագետը համոզված է նաեւ, որ այսօրվա իշխանությունը հող հանձնող իշխանությունի չէ: «Ես դա հաստատ եմ ասում: Այլ խնդիր է, որ տարածքը դանդաղ է զարգանում, միգուցե այդտեղ օբյեկտիվ ու սուբյեկտիվ պատճառներ կան, բայց որ այս իշխանությունը հող չի հանձնելու, դա հաստատ է:
Արցախի ղեկավարությունն էլ բավականին կտրուկ ու հստակ ասել է, որ որեւէ տարածք չի հանձնվելու, եւ ՀՀ իշխանությունն էլ հաճախ հղում է անում հենց այդ դիրքորոշմանը: Սա հաջողված դիվանագիտական կոմբինացիա է», ամփոփեց փորձագետը:

Թամարա Գրիգորյան

[Vrej1915]

Re: What are the borders of Nagorno-Karabakh?

Քարվաճառ քաղաքը զինանշան ունեցավ
13.Մարտ.2013

http://times.am/?p=20390&l=am

Քարվաճառ քաղաքն ունեցավ իր զինանշանը:

Զինանշանի կենտրոնում վահանն է, որի վրա պատկերված է միջնաբերդ, ինչը խորհրդանշում է քաղաքի կարգախոսը` «Քարվաճառը հայոց միջնաբերդ է»: Այն ընկած է կանաչ բլուրների և կապույտ երկնքի մեջ, ինչը բացի քաղաքի շրջակա տեղանքը, խորհրդանշում է նաև խաղաղ բարգավաճումը:

Զինանշանի վերևի մասում պարզ հնգագմբեթ քարե թագն է, ինչը խորհրդանշում է քաղաքի կարգավիճակը: Վահանի ձախ կողմում Աստծո բանբեր Ամբրիելն է, որը նաև պաշտպանության և հաղորդակցման հրեշտակն է: Նրա ձեռքում ներքև պահած սուրն է, որը խորհրդանշում է Աստծո հովանավորությունը և խաղաղության ձգտումն, ինչպես նաև` ցանկացած պահի հակառակորդին դիմակայելու պատրաստականությունը:

Վահանի աջ կողմում պատկերված արծիվը խորհրդանշում է ուժ և իմաստություն: Զինանշանի ստորին հատվածում երկաթագիր տառերով գրված է' «ՔԱՐՎԱՃԱՌ»:

Զինանշանի հեղինակը Քարվաճառի բնակիչ, Քարվաճառի դպրոցի պատմության ուսուցիչ Դավիթ Եղիազարյանն է:

[Vrej1915]

Re: What are the borders of Nagorno-Karabakh?

Երազում եմ, որ մի օր Ակնի մասին խոսելիս ստիպված չլինեմ փակագծում գրել Աղդամ, Վարանդայի դեպքում` Ֆիզուլի…
25 Օգոստոսի 2012 - 16:53

Օրեր առաջ times.am լրատվական կայքում հրապարակվել էր ռազմական հոգեբան Դավիթ Ջամալյանի «Հարկավոր է հանրայնացնել Արցախի որոշ բնակավայրերի հայերեն անվանումները» վերտառությամբ հոդվածը:
Պատմական համառոտ ներածականից հետո, ռազմական փորձագետը հիշեցնում է. «Արցախի կառավարության որոշմամբ նախկին թրքանուն բնակավայրերը վաղուց է ինչ անվանափոխվել են: Այստեղ տեղին է հիշեցնել, որ նախկին Աղդամը վերանվանվել է Ակնա, նախկին Ջաբրաիլը` Ջրակն, նախկին Զանգելանը` Կովսական, նախկին Կուբաթլուն` Սանասար ավան, նախկին Լաչինը` Բերձոր, նախկին Քելբաջարը` Քարվաճառ: Սակայն մեզանում հաճախ կիրառվում են այդ բնակավայրերի նախկին` թուրքերեն անվանումները. հարց է ծագում` ինչո՞ւ: Անտեղյակության արդյունք է դա, թե իռացիոնալ վախվորածության: Առավել քան ակնհայտ է, որ իրերի նման դրությունը ուղղակիորեն սպառնում է մեր երկրի հոգեբանական–տեղեկատվական անվտանգությանը:

Հարկ է հստակ գիտակցել. ազատագրված Արցախի որոշ բնակավայրերի նախկին թրքանուն ձևերի կիրառությունը հայաստանյան հանրային գիտակցության մեջ օտարում է այդ բնակավայրերը «մեր»-ի, «հայկական»-ի տիրույթից: Չէ՞ որ այսօր մեզանում արդեն ոչ ոք Ծաղկաձորի փոխարեն` չի ասում Դարաչիչակ, Վարդենիսի փոխարեն` Բասարգեչար: Եվ ուրեմն հարկ է բացառել այս բնակավայրերի նախկին թուրքերեն անվանումների կիրառությունը և պաշտոնական գրագրության մեջ, և լրագրության ոլորտում: Ավելին. հասարակական-պետական գործիչները, լրագրողները պետք է հանրայանացնեն այս բնակավայրերի հայերեն անվանումները: Ի վերջո հարկավոր է հարգել Արցախի կառավարության որոշումները, որոնք հիմնված են արցախահայության հավաքական կամքի վրա»:

Դավիթ Ջամալյանը ընդգծում է նաև, որ ազատագրված տարածքների հայկական անվանումների շրջանառությունն ամրապնդելու է միջազգային հարթությունում Արցախի հայապատկան լինելու փաստը:

Ինչպես սպասելի էր ռազմական հայ փորձագետի առաջարկ-կոչին բուռն կերպով արձագանքեցին ադրբեջանական լրատվամիջոցները: Մասնավորապես` Vesti.az-ի թղթակից Բահրամ Բատիևը (ով ի դեպ, որոշ ժամանակ անց մի մեծ հոդված էր նվիրել Գերորգի Վանյանին` կոչ անելով գնահատել այդ «թանկարժեք գանձին»:

Հակադարձել էր. «Հայերը հրաժարվում են ընդունել «օկուպացված» տարածքների հայկական անունները» հոդվածով, որտեղ բնականաբար դրսևորել էր ադրբեջանական «փայլուն» մտաթռիչքներ` հերքելով ազատագրված տարածքների հայկական լինելու փաստը և որ մի օր պատմական «արդարությունը» հաղթելու է: Բահրամ Բատիևը չհրաժարվելով ադրբեջանական հակահայկական քարոզչությանը հատուկ մառազմից և զավեշտից, Դավիթ Ջամալյանին ակնարկում է, թե ազգանունը հայկական ծագում չունի` հորդորելով հայաֆիկացնել: Այս ամենը ծիծաղ և զայրույթ է առաջացնում, բայց հոդված գրելու շարժառիթ հանդիսացավ ոչ թե ադրբեջանական «փայլուն» մտքի հերթական արգասիքն, այլ ադրբեջանցի հոդվածագրի այս դիտարկումը.« ..да и сами армяне Армении и Нагорного Карабаха продолжают употреблять азербайджанские названия населенных пунктов, находящихся под оккупацией», հետո շարունակում է, թե գիտեն, որ վերադարձնելուն են մի օր, այդ պատճառով էլ… Ինչո՞ւ ենք թույլ տալիս, որ մեր մասին այսպես արտահայտվեն: Ինքս իմ հոդվածներում օգտագործում եմ ազատագրված տարածքների հայկական անվանումները, բայց ցավում եմ, որ ստիպված եմ լինում փակագծի մեջ գրել ոչ հայկական տարբերակները. մի անգամ օգտագործեցի Վարանդա և շատերը չիմացան ո՞ր քաղաքի մասին է խոսքը: Ինչու ադրբեջանական լրատվամիջոցներն ու պաշտոնյաները կարող են օգտագործել «Խանքենդի» ձևակերպումն, իսկ մենք չենք կարող ասել.«Արցախում….»: Որպես լրագրող, երազում եմ, որ մի օր Ակնի մասին խոսելիս ստիպված չլինեմ փակագծում գրել Աղդամ, Վարանդայի դեպքում` Ֆիզուլի…որպես ընթերցող էլ` կարդալ ու տեսնել…

Մարիամ Պետրոսյան


HayNews.am

[arakeretzig]

Re: What are the borders of Nagorno-Karabakh?

fun fact, i was looking at google maps, and noticed it says "Artsakh" in what looks like Stepanakert

[londontsi]

Re: What are the borders of Nagorno-Karabakh?

.
The boundaries of Artsakh are stated in its constitution.

Artsakh constitution

http://www.nkr.am/en/constitution/9/

Article 142.
Till the restoration of the state territorial integrity of the Nagorno Karabakh Republic and the adjustment of its borders
public authority is exercised on the territory under factual jurisdiction of the Republic of Nagorno Karabakh.


.

[londontsi]

Re: What are the borders of Nagorno-Karabakh?

.
The boundaries of Artsakh are stated in its constitution.

Any deviation from that means you do not believe in Artsakh.

It is sad that such maps are originating from Beirut.

Like many aspects of our national life have been taken over by merchants.

[Federate]

Re: What are the borders of Nagorno-Karabakh?

Glendale's Berj Bookstore: One Map's History

11:47, July 23, 2012
By Nelli Shoushi Martirosyan

I buy almost all my gifts and Armenian postcards from Berj Books located in Glendale, California.

Berj, the owner, always welcomes me to the store and listens to my stories related to the liberated Artsakh territories with rapt interest.

When I enter the bookstore, I’m like a small child trying to pick my favourite knick-knacks. There are so many adorned with the Armenian tricolor, the national emblem or the Armenian ABC’s.

But there’s one item in the store that really irritates me. It’s a map of Armenia showing the wrong borders of Artsakh. It taped to the wall for all to see. When I say Armenia, I’m talking about the two Armenian states – the Republic of Armenia and the Republic of Artsakh.

I get the most satisfaction when I point out the inaccuracy of the map and other customers there agree with my observation. They agree that it’s totally unacceptable to leave out large swaths of liberated regions from the map.

It’s an injustice to forget the thousands who gave their lives for bequeathing us a much larger Armenia than we had a mere twenty years ago. Have we forgotten so much in the course of twenty years?

A few weeks ago I visited the bookstore to make another round of purchases. Upon entering, my eyes automatically went to the wall showing the map I disliked so much. I was in for a pleasant surprise.

Berj had received a batch of ten incorrect maps from Beirut. He took one of them and affixed it to the wall where the old map had been and drew a number of lines in an attempt to connect the liberated territories to Armenia.

Naturally, these lines didn’t point out Aknan, the place where Monte Melkonian fell to his death. Never fear, I’ll add a line showing this.

Suffice it to say I was elated that my two years of complaining had finally broke the ice, People who look and the redesigned map will ponder what these lines actually signify.

I promised Berj that I would present him with a correct map and he said it would be affixed near the window of the store. It would be visible to all, even when the store is closed.

I had the honor to spend all of April, 2011, in the Kashatagh district of the liberated territories. The goal of my visits was to conduct research about the local population for the Hayrenaser organization. I also spent two days in the Shahoumyan (Karvatchar) region.

According to the incorrect maps, only showing the old Nagorno-Karabakh Autonomous Region (NKAR), I had spent a month in Azerbaijani territory. Kashatagh and Shahoumyan were never part of the NKAR that existed during the Soviet era.



I urge everyone not to tolerate incorrect maps. A nation that dreams about historic Armenia must stand as master over all portions of liberated historic Armenia.

This is the least we can do to honor our fallen heroes and their families and the people now living on those lands and making them flourish.

(The author is the co-founder Hayrenaser organization and the article is part of a public awareness campaign about the liberated territories)

http://hetq.am/eng/articles/16850/glendales-berj-bookstore-one-maps-history.html

[Vrej1915]

Re: What are the borders of Nagorno-Karabakh?

Агдам уничтожен. Да здравствует Акна!

Город Агдам был известен на всем обширном пространстве СССР. Нет, не обсерваториями, как Дубна или Бюракан, не прославленными учеными, как например, В. Амбарцумян или А. Сахаров, не выдающимися памятниками архитектуры, как Владимир, Самарканд, Кижи или Гегард, не воинской славой, как Брест, Севастополь или Сталинград. Нет. Агдам был широко известен производимым в этом городе одноименным низкокачественным дешевым алкогольным напитком. Крепленое, доступное по цене вино, производимое на заводе в Агдаме, являлось широко распространенным напитком, главным образом среди деклассированного элемента. «Агдам Петрович», так ласково прозвали этот ядовитое пойло наиболее беднейшие, или уже вовсе спившиеся люди. Вообще, мне кажется, что влияние отравы из Агдама на уровень преступности и интеллектуальный потенциал жителей СССР еще ждет своего исследователя.

Но «Агдам Петрович» родился в советские годы, существенно поднимая прибыль Азербайджанской ССР от перерабатывающей промышленности и «сельского хозяйства». Однако история поселения Агдам, как легко догадаться, возникла не в 1920 году. Ко времени советизации Азербайджана Агдаму было уже примерно двести двадцать лет.

Поселение зародилось как результат обращенной к арцахскому князю Асан Джалалянов просьбы вождя тюркского кочевого племени афшаров. Афшары в то время кочевали между Миль-Муганской степью и Карвачарскими горами. Поднимаясь на лето в покрытый сочными альпийскими травами Карвачар, они спускались на зимовку в теплые степи. В пути всякое случалось, бывало, и умирали люди. Вот и обратился вождь афшар к армянскому князю с просьбой выделить им место для кладбища. К сожалению, армянский князь, по-видимому, не ведал о том, что кочевники огузы, к которым относятся и афшары, не знают, что такое кладбище. Они всегда хоронили своих умерших таким образом, чтобы уже через несколько дней никто не мог найти следов могилы. Кочевники, сами всегда промышлявшие разграблением могил оседлых народов, обоснованно опасались того, что прибывшие вслед за ними другие кочевые племена разграбят могилы их предков.

Известный туркменский писатель и сценарист Тиркиш Джумагельдыев писал в эссе «Размышления у кладбища» («Дружба народов», №6, 2001): «Да, были времена, когда туркмены-кочевники сами желали, чтобы могильные холмики исчезали как можно быстрее. Более того, при переезде на новые кочевья они иногда даже пускали по кладбищу овец, чтобы те утаптывали могилы. И на то были свои причины… Оставленный след мог навлечь беду. К тому же могилы могли стать объектом надругательства со стороны врагов. Такое зачастую случалось. Так что отношение туркмен к могилам родных тогда было обусловлено жизненными обстоятельствами, а никак не обычаями и поверьями».

Не знал всего этого Асан Джалалян, иначе, думаю, отказал бы в просьбе, противоречащей образу жизни и мировоззрению закавказских турок, будущих «азербайджанцев», которых бакинский писатель Эльчин Гасанов справедливо назвал заблудившимися в горах Кавказа туркменами. Не знал армянский князь истории и быта кочевых турок, а потому, согласно легенде, согласился, произнеся: «Можете умирать спокойно. Мы найдем, где вас хоронить». Таким образом, место для захоронения кочевых тюрок было выделено. Там, где потом выросло поселение.

В самом деле, вначале одна могила, затем вторая, третья, тридцатая… Появилась надобность в охране: как уже было сказано, кочевые турки никогда не упускали случае ограбить могилы, даже если это были могилы их соплеменников. Затем «возникло желание» жить рядом с могилами родных. Афшары нанимались на работу поденщиками в армянских домах и ставили юрты у кладбища. Затем юрт стало больше, появились дома, словом, возникло поселение. А, возникнув, разрослось, расширилось, выплеснувшись в советские годы далеко за пределы отведенной род кладбище территории.

Коммунистический Азербайджан уделял этому городу особое внимание: расположенный на границе с армянской областью, Агдам рассматривался азербайджанскими «интернационалистами» в качестве опорного пункта против армянского населения Арцаха. Город был превращен в районный центр, а сам район двумя смертельными клиньями врезался в армянскую автономию. Жители Агдамского района пользовались благами, которые могли лишь сниться остальным азербайджанцам, за исключением разве что жителей Шуши, пользующимися не меньшими, если не большими льготами.

Разросшийся и все более крепнущий Агдам стал настоящим бичом для армянского населения Арцаха. Азербайджан прокладывал дороги таким образом, чтобы при поездках в армянские райцентры Гадрут, Мартуни и Мартакерт невозможно было миновать Агдам. Сегодня, когда в Республике Арцах проведены благоустроенные дороги, трудно поверить, что в советские годы для поездки из одного армянского райцентра в другой, необходимо было выезжать за пределы автономии. И проехать через враждебно настроенный Агдам.

К 1988 году в Агдамском районе, согласно официальным данным переписи, проживало свыше 130 тысяч человек. И вся эта масса людей с рождения воспитывалась в ненависти к армянам. Вовсе не случайно, что, узнав о решение Областного Совета народных депутатов Нагорного Карабаха с просьбой воссоединить армянский край с Армянской ССР, именно из Агдама двинулась на Степанакерт многотысячная толпа погромщиков и убийц. Агитировать их не было нужды. Их надо было только кликнуть, а, кликнув, сказать «фас».

Решение Облсовета было принято 20 февраля 1988 года, а уже ранним утром 22 февраля в автономию вторглась огромная орда погромщиков. Но времена уже были другие! Армянское население Арцаха было готово отстаивать свое десятилетиями лелеемое стремление освободиться от инонационального гнета. Погромщиков встретили на подступах к Аскерану. Встретили твердо, с сознанием собственной правоты. И многотысячная армия погромщиков вынуждена была остановиться перед решимостью и мужеством горстки армянских парней.

Если бы у руководства Азербайджана хватило мужества и благоразумия осмыслить события 22 февраля, они бы поняли: с этими ребятами воевать не имеет смысла. Война способна обернуться для Азербайджана катастрофическим фиаско. Но Баку, видимо, понадеялся на колоссальное превосходство в людских резервах. И «отомстил» за поражение под Аскераном в Сумгаите. Геноцидом безвинных и безоружных армянских жителей этого приморского, расположенного в 400 километрах от Нагорного Карабаха города.

Уже в ходе агрессии Азербайджана против Республики Арцах Агдам был превращен в главный военный кулак Азербайджана. Так, по сообщению А. Муталибова, бывшего в то время президентом Азербайджана, к середине февраля 1992 года в Агдаме были сосредоточены 34 тысячи вооруженной до зубов аскерни.

Из Агдама методично расстреливались все окрестные населенные пункты, включая Степанакерт. Разрушались армянские деревни Аскеранского, Мартакертского, Мартунинского районов. Особенно пострадал Аскеран, практически полностью разрушенный безжалостным огнем азербайджанской артиллерии. Нужно сказать, что недостатка в боеприпасах агдамцы не испытывали. Еще 23 февраля 1992 года они получили в подарок окружной склад боеприпасов Закавказского военного округа Министерства Обороны СССР, в котором было складировано 1104 вагона боеприпасов, в том числе: 728 вагонов артиллерийских снарядов, 245 вагонов реактивных снарядов для РСЗО БМ-21 «Град», 131 вагон патронов к стрелковому оружию.

В этих условиях взятие Агдама и подавление его огневых точек стало жизненной необходимостью. Подготовительные работы по уничтожению засевшей в Агдаме аскерни заняли свыше месяца, однако сама военная операция по взятию Агдама продлилась менее трех суток. Армия обороны Арцаха перешла в наступление с двух сторон и, взяв город в клещи, вынудив бежать находившиеся там десятки тысяч азербайджанских военнослужащих. Город был взят на удивление легко. Как писал в своих воспоминаниях азербайджанский офицер, прибыв туда, он не понял одного: «Население не хотело, чтобы мы их защищали. Они все бежали». Тогда же госсекретарь Азербайджана Лала Шовкет Гаджиева укоряла агдамцев: «Свыше ста дней мы ежедневно бомбили Степанакерт, но армяне не покинули свой город, а вы бежали уже тогда, когда даже разрывов снарядов не было слышно». Так и не поняла высокопоставленная дама, что армяне защищали Родину, а агдамцы, как были приютившимися у кладбища кочевниками-афшарами, так ими и остались.

А вот как описывает взятие Агдама армянскими подразделениями азербайджанский исследователь Джангир Араслы: «К началу июля армянское командование сосредоточило на агдамском направлении основные силы 2 АК (армейских корпуса – Л. М.-Ш.) ВС Армении: четыре пехотных полка (до 6.000 военнослужащих), два танковых батальона (60 танков), пять артиллерийских дивизионов (120 стволов артсистем), часть 1 десантно-штурмового полка, 1 вертолетную эскадрилью (до 10 вертолетов Ми-24). Задействовав имеющиеся силы, армянские войска предприняли в общей сложности шесть массированных атак с целью захвата Агдама. При этом они неоднократно входили в пределы городской черты, но были выбиты после уличных боев. Несмотря на упорную оборону, гарнизон города был поставлен в сложное положение из-за затяжного внутриполитического кризиса, развернувшегося в Баку. Личный состав был измотан многодневными боями и испытывал отсутствие подкреплений, нехватку боеприпасов. В результате в ночь 23/24 июля, после 42 суток непрерывных боевых действий, части агдамской бригады были вынуждены оставить город и отойти в северном и восточном направлениях».

В этих нескольких предложениях такое нагромождение лжи, что на опровержение придется писать целый трактат. Прямо не Агдам, а Сталинград какой-то брали наши ребята. Если коротко: в боях принимала участие Армия Обороны НКР, а не ВС Армении; будь в те годы у АО НКР хотя бы пятая часть того вооружения, сколько привиделось перепуганному Араслы, пришлось бы ему писать подробности освобождения Гандзака и восстановления вдоль Куры исторической границы; никаких уличных боев в Агдаме не было: воевать было не с кем, объятые ужасом азербайджанские аскеры бежали чуть ли не в самом начале наступления, а не «отходили в северном и восточном направлениях». Что касается «нехватки боеприпасов» у окопавшейся в Агдаме аскерни…
Офицер Генерального штаба МО России Евгений Баранец пишет в своем исследовании «Генштаб без тайн», что Вооруженным силам Азербайджана «хватило бы и 1 тысячи вагонов, чтобы в течение года вести ежедневные боевые действия высокой интенсивности». Со своей стороны добавим, что в течение 1992 года Азербайджан получил «в наследство» от СССР, еще свыше 7200 вагонов стратегического склада вооружений в поселке Килязи под Баку, примерно 1100 вагонов боеприпасов окружного склада на станции Насосная, а также дивизионные склады вооружения в Гюздеке, Гандзаке, Ленкоране, Нахиджеване – всего, вместе с агдамским складом, 11 тысяч 72 вагона боеприпасов.

Успех операции Армии обороны Арцаха был обеспечен не придуманным Араслы колоссальным количеством оружия, а высочайшим воинским духом армянского Воина, грамотно разработанным планом, четкой работой разведки и неумолимой точностью армянской артиллерии, практически не сделавшей ни одного «холостого» выстрела. Наши снаряды ложились точно в цель, сея среди врага панику и ужас. Фактически после работы артиллерии пехоте оставалось взять Агдам голыми руками. Уже первые залпы нашей артиллерии привели к большим потерям среди защитников города. Были подорваны склады боеприпасов, разрушены казармы. Азербайджанские аскеры в панике метались по городу, бросали оружие и бежали из Агдама. Громадный по арцахским меркам город полностью опустел всего за несколько часов, оставив армянской стороне колоссальное количество оружия и бронетехники. Наши бойцы овладели также огромным складом запасных частей к танкам и иной бронетехнике.

Освобождение Агдама имело для Карабахской войны значение не меньшее, чем славная победа в Шуши. И речь не только о военной составляющей данных операций. Победы в Шуши и Агдаме стали ярким подтверждением неоспоримого факта: недавно перекочевавшие в регион тюркские племена просто не успели обзавестись чувством родины. Родина армянского народа была для них лишь местом проживания. И как показала история, временного.
Агдама больше не будет. Никогда. На его руинах уже сегодня можно заметить ростки исторического армянского поселения Акна.

http://voskanapat.info/news/agdam_unichtozhen_da_zdravstvuet_akna/2012-07-23-2379

[Vrej1915]

Re: What are the borders of Nagorno-Karabakh?

Ճահճից դուրս գալը սկսենք Արցախից


Այսօրվա աշխարհում հայությունը ներկայացված է հետեւյալ չորս զանգված-բաղադրիչներով. բուն Հայաստանի Հանրապետություն, Արցախի Հանրապետություն, դասական-ավանդական Սփյուռք եւ վերջին երկու տասնամյակում բուն Հայաստանից ու Արցախից արտագաղթածները: Վերջիններիս գումարած նաեւ սփռված ադրբեջանահայության բազմահազարանոց զանգվածը:

Ինքնին հասկանալի է, որ հայոց պետականության վերականգնումը մի կողմից բերեց միասնական համահայկական բնույթի խնդիրների եւ նպատակների ձեւավորմանը, մյուս կողմից՝ դարերի ընթացքում պետականության բացակայությամբ պայմանավորված նույնպես համազգային բնույթի հիմնախնդիրների բացահայտմանը: Այնպիսի հիմնախնդիրների, որոնց ի հայտ գալն ու արծարծումը օտարի տիրապետության տակ ապրելու պարագայում ոչ միայն անհնար էր, այլ նաեւ՝ անիմաստ:

Ավելորդ է նշելը, որ աշխարհի համայն հայության գերագույն գլխավոր նպատակը այսօր հայոց պետականության կայացումն ու հզորացումն է: Քանզի միայն ազգային պետակայության գոյությունն է, որ կարող է հանդիսանալ այդ ամենի երաշխիքը: Այս ամենը հանրահայտ բաներ են եւ ոչ մեկի համար նորություն չեն:

Բայց այս ամենի հետ մեկտեղ, նույնքան հանրահայտ է նաեւ, որ վերը նշված մեր բաղադրիչներից ամեն մեկն ունի նաեւ զուտ իրեն բնորոշ ներքին ոչ այնքան պարզունակ եւ դյուրին բազում խնդիրներից կազմված մի-մի ծաղկեփունջ:

Հասկանալի է նաեւ, որ բոլոր այդ հիմնախնդիրները փոխկապակցված են եւ անմիջականորեն ազդում են միմյանց վրա հաղորդակից անոթների օրենքի ճշտությամբ: Որքան էլ որ փորձեր արվեն սվաղել-լղոզել, խրոխտ կեցվածքի հետեւում ձգտել թաքցնել դրանք, միեւնույն է, գալիս է մի պահ, երբ հիմնախնդիրը ժայթքում-դուրս է պրծնում: Անկախ նրանից՝ պատրաստ ենք մենք այդ ժայթքմանը, թե ոչ:

Օրինակ, ավանդական Սփյուռքում այնքան էլ պոպուլյար չէ Հայաստանի Հանրապետության հասցեին քննադատություն հնչեցնելը: Բայց Ցյուրիխյան արձանագրությունների գործընթացը ցույց տվեց, որ վսեմաշուքին ու գերազնիվին զուգահեռ կարող են հնչել եւ ոչ այնքան շոյող բառեր, էլ չենք խոսում՝ բջջայինները վսեմաշուքի ուղղությամբ շպրտելու մասին: Այսինքն, առօրյայում կիրառվող «Հայաստանի մասին կամ ոչինչ, կամ միայն լավը» սկզբունքը էքստրեմալ իրավիճակներում կարող է նաեւ արմատապես փոխվել: Ռազմական բժիշկների հետ կապված վերջին ողբերգական իրադարձությունների հանդեպ Սփյուռքի արձագանքը եւս դրա վառ ապացույցն է:

Մի քիչ ավելի խիստ է մոտեցումը Արցախի պարագայում: Եթե մեր արեւելից կողմանց հանդեպ Հայաստանում գործում է «կամ ոչինչ, կամ միայն լավը» բանաձեւը, ապա Սփյուռքում անսասան հաստատված է «Արցախի մասին՝ միայն լավը» բանաձեւը: Բայց այդ տեսակ ամենօրյա լավաբանումից Արցախյան ներսի հիմնահարցերը չեն վերանում ու անհետանում: Ինչպես եւ ցանկացած չլուծված հարց, դրանք էլ միայն խորանում են ու տարածվում:

Այսօրվա իրողությունն այնպիսին է, որ մենք՝ հայերս, պետք է որոշ ժամանակ «հաշտվենք» երկու հայկական պետական միավորումների գոյության հետ, ուստիեւ՝ պարտավոր ենք պաշտպանել, զարգացնել ու պահպանել երկուսն էլ հավասարապես: Առանց Հայաստանի Հանրապետության չկա Արցախի Հանրապետություն, առանց Արցախի Հանրապետության չկա Հայաստանի Հանրապետություն:

Ում համար է կարող գաղտնիք լինել, որ երկու հայկական պետությունների քաղաքական կուրսերն էլ պետք է լինեն միանման, փոխլրացնեն ու օժանդակեն միմյանց: Զուտ արտաքին դրսեւորումով դա կարող է իրականացվել երկու ձեւով.

ա/ երկու հայկական պետություններում էլ առկա է օրենքի գերակայությունը, երկու երկրների ազատ հասարակությունները միահամուռ են իրենց ձգտումների ու նպատակների մեջ, եւ ազատ ընտրությունների միջոցով ընտրված ու ձեւավորված իշխանություններին են հանձնարարում ազգային ու պետական խնդիրների իրականացումը;

բ/ օրենքի գերակայություն չկա, այն է՝ սահմանադրական կարգը չի գործում, կամ գործում է խիստ վերապահումներով, ընտրությունները հեռու են ազատ լինելուց, ձեւավորված իշխանությունն էլ չի արտահայտում հասարակության իրական ձգտումներն ու նպատակները: Սակայն ուժեղ կողմը (բնականաբար՝ Երեւանը), օգտագործելով իր լծակները, Արցախում ձեւավորում է իր համար հարմար իշխանություն, որն էլ վարում է մետրոպոլիային համահունչ քաղաքականություն: Ավելի ճիշտ՝ առհասարակ չի վարում որեւիցե քաղաքականություն:

Հակառակ դեպքում, իրավիճակը դառնում է ողբերգական: Ինչպես եղավ Արցախի առաջին ղեկավարի պարագայում, երբ առկա էին մոտեցումների եւ իրավիճակի ընկալման վերաբերյալ ակնհայտ տարբերությունները: Եվ Հայաստանյան վերնախավի պատկերացումների շրջանակների մեջ չտեղավորվող Արցախի այդօրվա առաջնորդը ճակատագրի բերումով «դուրս եկավ» շարքից, ինչից հետո այդ տեղն զբաղեցրեցին այդ շրջանակների մեջ տեղավորվողները: Դրանից հետո կարելի է համարել, որ վերացավ ու ցայսօր բացակայում է Արցախի կողմից որեւիցե քաղաքականություն մշակելու եւ իրականացնելու գործընթացը:

Փոխարենը իրականացվել է,- հիմա էլ արդեն հայաստանյան վերնախավի կողմից,- ընդամենը Արցախի կառավարչի աթոռում հարմար անձին նստեցնելու գործընթացը:

Այս օրերին Արցախում ավարտին է մոտենում նախագահական ընտրությունների քարոզչական փուլը: Հիմնական պայքարը ծավալվել է գործող նախագահի՝ Բակո Սահակյանի եւ մարտական գեներալ, Արցախի հերոս Վիտալի Բալասանյանի միջեւ:

Իհարկե, խիստ ուշագրավ է, որ այդ պայքարը ամենեւն էլ չի նմանվում, ասենք, Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի եւ Սերժ Սարգսյանի 2008-ի պայքարին (Աստված հեռու պահի):

Խիստ կարեւոր է նաեւ, որ գործող վարչակազմի նկատմամբ ընդդիմախոսի դիրքերից հանդես եկող Վիտալի Բալասանյանի նկատմամբ, մյուս կողմի ամենամեծ ցանկության դեպքում անգամ, հնարավոր չէ կիրառել սեւ PR: Մարդու կենսագրությունը ոնց որ թե մաքուր է, առաջարկվող ծրագիրն էլ՝ ընտրողների համար ընդունելի, հստակ եւ հասկանալի: Եվ, ի տարբերություն հայաստանյան քաղաքական մրցակցային գործընթացների, գեներալ Բալասանյանը հանրությանը չի ներկայանում միակ եւ ամենակարող փրկչի կերպարանքով:

Մեր նպատակն այստեղ ամենեւին էլ թեկնածուներից որեւիցե մեկին պաշտպանելը, առավել եւս, կամ էլ հանկարծ, մյուսին նսեմացնելը չէ: Մենք, պարզապես, արձանագրում ենք խիստ կարեւոր մի փաստ. Արցախում նախագահի պաշտոնի համար այսօր ընթանում է իրոք այլընտրանքային քարոզարշավ: Եվ եթե բուն քվեարկությունն էլ ընթանա իրոք ազատ, առանց վարչական ռեսուրսների եւ այլ լծակների կիրառման, ապա հայ իրականության մեջ 1990-1991-ից հետո մենք կունենանք ժողովրդի ազատ կամարտահայտման առաջին դեպքը: Եվ անկախ նրանից, թե ով կընտրվի այդ դեպքում՝ Արցախի գործող նախագահը, թե Արցախի Հերոսը, միեւնույն է, նա արդեն իրոք պարտավորված կլինի իրագործել իր ընտրողների պահանջները, եւ Արցախը վերստին կսկսի վարել քաղաքականություն:

Արցախը մի անգամ չէ, որ վճռական դերակատարում ու ազդեցություն է ունեցել հայաստանյան իրողության ձեւավորման հարցում: Հիմա պայմաններն այնպիսին են, որ եթե երկու երկրների հասարակությունների պահանջը լինի այնչափ խիստ ու հզոր, որպեսզի հայ իշխանական խավը ձեռնպահ մնա ընտրակեղծիքներ իրականացնելու գայթակղությունից, իրոք որ, շատ բան կարող է փոխվել: Բնականաբար՝ դրական ուղղությամբ:

Հ.Գ. Ընթերցեցի գրածս եւ զգացի, որ իմ ոճը չէ՝ գրված է չափազանց զգուշավոր: Բայց որոշեցի ոչինչ չփոխել ու չավելացնել: Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ թեեւ գործ ունենք, ճիշտ է, հայկական, բայց միեւնույն է, սուվերեն պետության հետ:

ՎԼԱԴԻՄԻՐ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ

http://www.lragir.am/armsrc/comments68176.html

[Armanen]

Re: What are the borders of Nagorno-Karabakh?

......

I hope to be wrong but I will not hold my breath. The Armenian diaspora, especially the US branch, has not carried its weight since Armenia's independence. Big talking and under-performing. Why haven't projects like this been realized earlier? Don't tell me it is because corruption on the part of the Armenian government. We have one great victory in a long time and a wealthy diaspora that can further consolidate it but we have fallen short. I was at a panel discussion several months ago, one of the panelists suggested that if several hundred wealthy Armenian businessmen agreed to live in Armenia/Artsakh part of the year and invest there that that would make a huge difference and the government would not so easily be able to mess with them since the would have large financial strength. This idea falls under the notion that we must change ourselves before we can transform society. So far, not seeing it.