Regional geopolitics

[Azad]

"New leak puts spotlight on Malta
Island is ‘popular destination’ for Azeri money

The Malta registry data shows Mübariz Mansimov, an Azeri-born billionaire, linked to over 100 companies in Malta as part of his Palmali shipping empire.

Numerous other Azeris show up as being linked to shipping and maritime companies based in Malta.

The Maltese government's anti-money laundering agency (FIAU) classifies Azerbaijan as a high-risk jurisdiction, requiring extra due diligence checks.

In December 2014, Prime Minister Joseph Muscat flew to Azerbaijan together with his chief of staff Keith Schembri, and then Energy Minister Konrad Mizzi.

Last year, Times of Malta reported how a month later, the audit firm Nexia BT, used by Mr Schembri and Dr Mizzi to set up secret companies in Panama, started establishing a number of companies in Malta for Azeri millionaire Manuchehr Ahadpur Khangah.

WikiLeaks cable reports drawn up by the US State Department describe Mr Khangah, who also holds an Iranian passport, as the “frontman” for Azerbaijan Minister for Emergency Situations Kamaladdin Heydarov.

Their company in-formation account was opened at Pilatus Bank, as MFSA records show.

The companies were all suddenly dissolved in December 2015."

https://www.timesofmalta.com/articles/view/20171105/local/new-leak-puts-spotlight-on-malta.662350

[Vrej1915]

Պուտինը չէր համաձայնել, որովհետև դա Թուրքիայի վերջն էր նշանակում

• Lragir.am
• Քաղաքականություն - 07 Նոյեմբերի 2017

Թուրքական Haberturk թերթին տված հարցազրույցում քաղաքագետ, Կրեմլի գաղափարաբաններից Ալեքսանդր Դուգինը նշել է, որ Թուրքայի և ՆԱՏՕ-ի դաշնակցությունը մոտենում է ավարտին: Նրա խոսքով, Թուրքիայի նախագահ Էրդողանը փորձել է դաշնակցել թե մուսուլմանների, թե Արևմուտքի հետ, սակայն դրա արդյունքը ռազմական հեղաշրջման փորձն էր:



Դուգինը նշում է, որ Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը չի փորձում Թուրքիային իր կողմը քաշել, այլ Արեւմուտքն է Թուրքիային մղում Ռուսաստանի կողմ:



Նրա խոսքով, Թուրքիայի ռազմական հեղաշրջման փորձի նախաձեռնողն ԱՄՆ-ն է: Պատճառն այն է, որ Էրդողանը ներողություն է խնդրել Պուտինից ռուսական Սու-24-ի խոցման միջադեպի համար և կարգավորել է հարաբերությունները Մոսկվայի հետ: «Որքան Էրդողանը ձգտում է անկախ դառնալ, այնքան ավելի է թիրախ դառնում Արեւմուտքի համար: Եթե Թուրքիան ցանկանում է ամբողջական մնալ, չպետք է արևմտյան ճամբարում մնա», - ասել է նա:



Դուգինը պատմել է, որ ինքը միջնորդ է եղել ռուս-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման գործում: Նրա խոսքով, թուրքական կողմը ներկայացրել է, որ ինքնաթիռը խփելու հրամանը ոչ թե Էրդողան է տվել, այլ կառավարության արևմտամետ անդամները:



«Ես օգնել եմ Պուտինին Էրդողանի հետ գործում, որովհետև արդեն պատերազմի շեմին էինք: Մեր նախագահը, սակայն, հեշտ չի փոխում կարծիքը, Պուտինը ռացիոնալ է եւ ռեալիստ: Եթե որոշ հարցերում կան ապացույցներ, նա միանգամից գնահատում է դա», նշում է Դուգինը:



Դուգինի խոսքով, ԱՄՆ ԿՀՎ-ն հեղաշրջման օրը փորձել է կտրել կապի ալիքները Ռուսաստանի և Թուրքիայի միջև: Ամերիկացիները փորձել են համոզել Պուտինին կոշտ դիրքորոշում բռնել Թուրքիայի նկատմամբ՝ նշելով, որ այլ առաջնորդներն Էրդողանից լավն են լինելու, Թուրքիայում քաղաքացիական պատերազմ է սկսվելու, որը Ռուսաստանը կարող է իր նպատակներով օգտագործել: ԿՀՎ-ն կարողացել է ազդեցիկ մարդկանց հավաքել Պուտինի շուրջ, սակայն Պուտինը չի գնացել դրան, որովհետև դա Թուրքիայի վերջն էր նշանակում: Դուգինի խոսքով, ռազմական հեղաշրջումից հետո քրդերը պետք է ապստամբություն բարձրացնեին:

[Azad]

" French Court Rejects Baku's Defamation Case Against Journalists

A French court has rejected a lawsuit by Azerbaijan’s government against two French journalists it accuses of defamation in a case described by the defendants and media freedom activists as an attempt by the South Caucasus nation's authorities to export censorship beyond the country's borders.

"This decision was a very strong signal to the Azerbaijani government that they could not carry out their censorship outside the country," Richard told RFE/RL after the decision was announced.

Johann Bihr, the head of Reporters Without Borders' (RSF) Eastern Europe and Central Asia desk, welcomed the court decision rejecting the lawsuit, which the journalism watchdog has called "an act of intimidation highlighting the Azerbaijani government's contempt for free speech."

"We are deeply relieved that Azerbaijan has failed to export its censorship to France," Bihr was quoted as saying in the statement. "Any other decision would have opened a dangerous breach that would have allowed despots all over the world to come and persecute French journalists in France."

Azerbaijan is ranked 162nd out of 180 countries in RSF's 2017 World Press Freedom Index. For the past three years, the watchdog says, the country’s authorities have "systematically eliminated what remained of media independence."

https://www.rferl.org/a/french-court-rejects-azerbaijan-journalist-case-censorship/28840783.html

^^^ In other words the French Court told azerbaijan go F yourself.

[Azad]

One funny "country"!

"Azerbaijan Moves to Drastically Cut Number of Lawyers

The Azerbaijani parliament has approved amendments to the country’s civil code that would effectively bar roughly 90 percent of the country’s legal professionals from practicing law.

The amendments, adopted on October 31, require presidential approval before they go into effect. They would give the state-controlled bar association complete control over the legal profession. Observers, as well as members of the legal community, characterize the move as the latest and most decisive step in an escalating crackdown on the country’s few remaining human rights lawyers.

Less than 24 hours after Azerbaijan’s parliament ratified the changes, several lawyers reported being summoned to their local police stations, where they were told they were no longer licensed to practice law and would be subject to arrest or fines if they continued.

Under the amendments, an estimated 8,000 registered lawyers stand to be barred from representing clients in any Azerbaijani court, leaving a nation of nearly 10 million people with only 934 registered legal professionals. At roughly nine lawyers per 100,000 people, that would be a ratio that is 18 times lower than the European average, and by far the lowest figure of any Council of Europe member.

In an interview with Azerbaijani news site QafqazInfo, Chingiz Ganizade, an unaffiliated Azerbaijani MP who voted against the amendments, pointed out that 934 lawyers could not possibly handle the 370,000 cases currently pending in civil and administrative courts, and that legal fees would necessarily increase beyond the reach of most Azerbaijanis, driven up by the short supply of lawyers.

He also worried about the 2,000 lawyers he said were involved in Azerbaijan’s seemingly never-ending process of resettling internally displaced people (IDPs) from the Nagorno-Karabakh War. In the past year, there have been several protests by IDPs over poor living conditions, and a lack of even nominal access to justice, along with the ongoing effects of a persistent economic downturn, could easily exacerbate discontent.

http://www.eurasianet.org/node/85946

[Vrej1915]

Ահա թե ինչու իշխանությունը չի խոսում Վիեննայի օրակարգից

• • ՍԻՐԱՆՈՒՅՇ ՊԱՊՅԱՆ, Հարցազրուցավար
  • Հարցազրույց - 09 Նոյեմբերի 2017,

Մեր զրուցակիցն է Ռազմավարական և ազգային հետազոտությունների հայկական կենտրոնի (ՌԱՀՀԿ) տնօրեն Մանվել Սարգսյանը

Պարոն Սարգսյան, Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթգծի շահագործումից հետո Էրդողանը հայտարարեց, որ Պուտինի հետ քննարկելու է Ղարաբաղի հարցը։ Ինչո՞ւ է Էրդողանը միջամտում ԼՂ խնդրի լուծմանը, ի՞նչ կարելի է ակնկալել ռուս-թուրքական մերձեցումից։


Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթգծի գործարկումից, բնական է, որ Թուրքիան ու Ադրբեջանը պետք է ոգևորվեին, որ իրենք արդեն մեծ կոզր ունեն Հայաստանի դեմ։ Բնական է, որ հիմա նրանք մտածում են, որ մեծ առավելություն ունեն և կարող են արդեն ամեն ինչ իրենք առաջարկել։ Կարող են Ռուսաստանին ասել՝ գիտեք ինչ կա, դուք էլ կարող եք այդ երկաթուղով բեռներ տեղափոխել։ Իրենց տրամաբանությամբ իրենք շատ հզորացել են և կարող են թելադրող լինել։ Եվ անմիջապես Թուրքիայի նախագահն սկսել է այսպիսի առաջարկներ անել։ Նոր Աթաթուրք է խաղում Էրդողանը։


Ռուս-թուրքական հարաբերությունների սերտացումից Հայաստանը միշտ տուժել է։ Հիմա հնարավոր համարո՞ւմ եք, որ նրանք կարող են ԼՂ խնդրի լուծման հարցում հայերի համար ոչ շահեկան տարբերակ քննարկել ու առաջարկել։


Չեմ կարծում, որովհետև ազդակներն ուրիշ են, և աշխարհում տեղի ունեցող պրոցեսները ևս այլ են, դրա համար մենք չենք կարող նախադեպերով փորձել այսօր հասկանալ, թե ինչ կարող է լինել կամ չլինել։ Մասնագետների մեծամասնությունն էլ է գրում, որ Թուրքիայի առաջարկները դժվար թե տեղ հասնեն, արդեն այն ժամանակները չեն։ Իրենք էլ են հիշում, թե ինչ է տեղի ունեցել 1919-21 թվականներին, ու փորձում են հասկանալ, թե ինչ կարող է լինել։



Աշխարհում շատ էական բաներ են կատարվել. նախ, քրդական խնդրի ակտուալացման հետևում, բնական է, ուժեր են կանգնած, բոլորն էլ հասկանում են ԱՄՆ-ի մոտեցումները, նաև Իսրայելն է այնտեղ, պարզ չէ Ռուսաստանի բուն շահերը որոնք են այդ հարցերում։ Այս ամենը շատ բարդ իրավիճակում է դրել մեր երկու հարևաններին՝ Թուրքիային և Իրանին։ Ունենալով մեծ խնդիրներ ԱՄՆ-ի հետ՝ այդ երկրները հասկացել են, որ ինչ-որ ռումբ է դրվել իրենց տակ, և իզուր չի, որ քաղաքական եռանկյունու տպավորություն է ստեղծվում՝ Ռուսաստան-Թուրքիա-Իրան կտրվածքով։ Այսինքն՝ Թուրքիան և Իրանն անմիջապես դիմեցին Ռուսաստանին այն հույսով, որ առնվազն Ռուսաստանը որևէ կերպ չի աջակցի քրդական գործոնին։ Այստեղ է, որ լրիվ նոր իրավիճակ է ստեղծվել, այսինքն՝ ոչ թե ուժեղացել են այդ երկրները, այլ թուլացել են, և թուլացել են շատ անհասկանալի և հզոր քրդական գործոնի ազդեցության տակ։ Դրա համար փորձում են միասնական ինչ-որ ծրագրեր մշակել, որ Ռուսաստանը պաշտպանի իրենց շահերը։ Ռուսաստանն էլ, բնական է, օգտվում է այդ ամենից։



Մյուս կողմից, մենք լավ գիտենք Թուրքիայի բնավորությունը, որը միշտ դիմում է նախապայմանների առաջ քաշմանը։ Դրա համար հիմա լրիվ այլ իրավիճակ է ստեղծվել, ու հնարավոր չէ պատմական նախադեպերով հասկանալ ու բացատրել այս իրավիճակն ու ընթացող գործընթացները։ Մի կողմից Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթգիծը մեծ հաջողություն է Թուրքիայի և Ադրբեջանի համար, մյուս կողմից Հայաստանի քթի տակ վերցնել դնել երկաթուղի ու ասել՝ դու այստեղ ոչ մի իրավունքներ չունես, միամտություն է։ Շատ ավելի խելացի կլիներ, որ անմիջապես Հայաստանին էլ հրավիրեին և հետագայի համար որևէ պրոբլեմ չստեղծեին։ Բայց դե թուրքական մտածողությունը նման բաներ չի հասկանում ու չի հանդուրժում։ Նրանք սիրում են ուժի դիրքերից խոսել և հույս ունեն, որ ամեն ինչ կգնա իրենց ուզածով, բոլորը կգան ու իրենց պայմանները կընդունեն։


Վերջին շրջանում շատ է խոսվում ԼՂ խնդրի կարգավորման մասին։ Սերժ Սարգսյանն էլ հայտարարեց, որ լուծումը ցավոտ է լինելու։ Ձեր կարծիքով՝ ի՞նչ նկատի ունի Սերժ Սարգսյանը «ցավոտ լուծում» ասելով։


Սերժ Սարգսյանն այն գործիչներից է, որն աշխարհին նայում է միայն անձնական օգուտներ ստանալու հնարավորության միջով։ Հիմա նա նայում է ընթացող պրոցեսներին և մտածում է, որ կարող է հերթական անգամ օգտվել այս ամենից, ամրապնդել իր դիրքերը, շարունակել ևս 40 տարի իշխանության մնալ։ Եթե այդ աչքով ես նայում պրոցեսներին, հասկանալի են դառնում Սերժ Սարգսյանի արտահայտությունները։ Բայց մենք չենք մոռանում Սերժ Սարգսյանի պահվածքն ու գործողությունները ապրիլյան պատերազմից հետո։ Կարծում եմ՝ որևէ մեկը կասկած չունի, որ Վիեննայի պայմանավորվածություններից հրաժարվելու խնդրում ևս նա փորձեց օգտվել։


Իշխանությունը շարունակում է պնդել, որ Ժնևում նախագահների հանդիպումը ձախողում չէր, նաև շարունակում են խոսել Վիեննայի և Սանկտ Պետերբուրգի պայմանավորվածությունները կյանքի կոչելու մասին։


Բայց ո՞վ է այդ մասին խոսում։ Այդ մարդիկ սարսափում են անգամ Ժնևում ընդունված պայմանների մասին խոսք ասել։ Դեմագոգիայով զբաղված տարբեր հայտարարություններ են անում, բայց հստակ ասել, որ Հայաստանը պնդում է, որ Ադրբեջանը պետք է կատարի հետաքննության մեխանիզմների տեղադրման պայմանը, նման բան չեն ասում։ Վերջին մեկ ամսում դուք նման բան լսե՞լ եք։ Ինչպե՞ս կարող են նման բան ասել, եթե նոյեմբերին գնացել այլ բան են պայմանավորվել։ Փորձեք այդ հարցը հստակ տալ իշխանություններին։ Անգամ երիտասարդ դեմագոգներն են սարսափում հիշատակել այդ պայմանների մասին։ Շավարշ Քոչարյանը հանկարծակի հիշել է 1994 թվականի պայմանավորվածությունները, գնացել հասել է 1994 թվական, բայց ոչ Վիեննայի պայմանավորվածությունների մասին։ Այդ մարդկանց խոսքից պարզ երևում է ստեղծված տխուր վիճակը։ Գնաց հասավ 1994 թվականին, միայն թե չհիշատակի Վիեննայի պայմանները։ Անգամ ծիծաղելի է, թե այդ մարդիկ ինչ վիճակում են գտնվում։


Ներիշխանական հարցերի կարգավորման առումով Լեռնային Ղարաբաղի հարցը ի՞նչ դերակատարություն կարող է ունենալ։ Հնարավո՞ր է՝ իշխանության մնալու համար սեղանին դրվեն Լեռնային Ղարաբաղին վերաբերող կարևոր խնդիրները, այդ թվում՝ տարածքների զիջման հարցը։


Նրանք շատ կուզենային գոնե աշխարհի առջև տպավորություն թողնել, որ իրենք հարց լուծող են։ Բայց իրականությունը մի փոքր այլ է։ Մարդիկ իրենց ձեռքից տվել են գործընթացը։ Մենք արդեն իսկ նկատում ենք, որ Թուրքիա-Ռուսաստան-Ադրբեջան հարաբերություններում են փորձում լուծել Ղարաբաղի հարցը։ Ժամանակին Ղարաբաղը դուրս մղեցին բանակցություններից, հիմա էլ Հայաստանն են ուզում դուրս մղել գործընթացից։ Ադրբեջանի կողմից տարածվող լուրերը, որ Ռուսաստանը այսպիսի, այնպիսի պայմաններ է դրել, իրականում այդ պայմանների մեջ Ղարաբաղ կամ Հայաստան բառերն անգամ չկան։ Այլ խնդիր է, որ դու լրիվ տալիս ես ուրիշին ու տալիս ես մտածված՝ օգտվելու մոլուցքով, արդյունքում գալիս ես այս վիճակին։ Արդեն հարցը առանց քեզ են լուծում, դու ո՞վ ես որ, քեզ չեն էլ հարցնում։ Հայաստանի անունն անգամ չեն տալիս, մեր կարծիքը նրանց չի հետաքրքրում։ Իրենց միայն մի բան էր պետք՝ հրաժարվել Վիեննայի պայմանավորվածություններից, և դա պոկել են։ Եթե դա այդպես չի, թող վեր կենան ու հայտարարեն, որ չեն հրաժարվել այդ պայմանավորվածություններից։

[Vrej1915]

Ex-Trump aide Mike Flynn says Gulen kidnap allegations 'false'

• BBC

Image copyrightREUTERS Image captionMr Flynn denies discussing anything illegal
Former top White House aide Michael Flynn has denied offering $15m (£11.5m) to help forcibly remove a Muslim cleric to Turkey are "false", his lawyer says.

Robert Kelner said claims that the ex-national security adviser and his son had met Turkish representatives to discuss a plot were "outrageous".

An alleged plan to remove the cleric, Fethullah Gulen, was first revealed by former CIA director James Woolsey.

Turkey accuses Mr Gulen of being behind the failed July 2016 coup.

Turkish President Recep Tayyip Erdogan has repeatedly called for Mr Gulen's extradition from the US, where he lives in Pennsylvania.

According to The Wall Street Journal, Mr Flynn - who quit his post after misleading the White House about meeting a Russian envoy before Donald Trump took office - discussed having Mr Gulen transported on a private jet to the Turkish prison island of Imrali.

It also reported a payment was offered.

The newspaper said the matter had emerged as part of special counsel Robert Mueller's investigation into alleged Russian meddling in the US election.

The inquiry focused on a meeting in mid-December between Mr Flynn, who was serving on the White House transition team at the time, and Turkish officials in New York, it reported.

Meanwhile, NBC said that federal investigators were also looking into whether Mr Flynn had tried to push for the return of Mr Gulen to Turkey during his time as White House national security adviser.

But Mr Kelner vociferously denied all the allegations. He issued a statement saying that, as a rule, they had avoided responding to media rumours and allegations.

"But today's news cycle has brought allegations about General Flynn, ranging from kidnapping to bribery, that are so outrageous and prejudicial that we are making an exception to our usual rule: they are false," he added.

Ex-CIA chief Mr Woolsey, who is also a board member for Mr Flynn's consultancy, Flynn Intel Group, previously told CNN about a meeting involving Turkish officials in September 2016.

"There was at least some strong suggestion by one or more of the Americans present at the meeting that we would be able, the United States would be able, through them, to be able to get hold of Gulen," he said.

A spokesman for the company denied Mr Flynn had discussed any illegal actions with the officials.

Mr Flynn was the first aide in President Trump's White House to resign, after only 23 days on the job.

The retired lieutenant general had admitted lying to Vice-President Mike Pence about a meeting with the Russian ambassador in which the lifting of US sanctions was discussed.

Mr Flynn also failed to register as a lobbyist for the Turkish government while he was seeking White House security clearance.

In 2016, Flynn Intel Group was paid $530,000 for lobbying on behalf of the Turkish government - work which required him to register as "a foreign agent".

His lawyer later said Mr Flynn had not registered because he was working for a Turkish businessman, rather than a government official.

Investigators are also looking into the actions of his son, Michel Flynn Jr, who worked closely with him at Flynn Intel Group.

NBC News and The Wall Street Journal also reported that Mr Flynn and the meeting participants had discussed a way to free Turkish-Iranian gold trader Reza Zarrab, who is in a US jail on charges of evading US sanctions on Iran.

[Vrej1915]

Նալբանդյանի զգուշացումն Իսրայելին. իրավիճակի փոփոխության մեկնարկ

• • ՀԱԿՈԲ ԲԱԴԱԼՅԱՆ, Մեկնաբան
  • Մեկնաբանություն - 11 Նոյեմբերի 2017

«Սպառազինությունների առևտուրը բանջարեղենի առևտուր չէ, և նմանատիպ առևտուրը միշտ իր սև կողմն ունի, որը կարող է հանգեցնել որոշ բացասական հետևանքների: Հայաստանի և Իսրայելի հարաբերություններում կարևորն այն է, որ մենք որևէ հարց քննարկելու համար արգելք չունենք, նույնիսկ զգայուն հարցերը մենք անկաշկանդ քննարկում ենք և փորձում լուծումներ գտնել», իսրայելական հանրային հեռուստաընկերությանը տված հարցազրույցում հայտարարել է Հայաստանի արտաքին գործերի նախարար Էդվարդ Նալբանդյանը, որը Իսրայելի վարչապետի հրավերով նոյեմբերի 6-ին այցելել էր այդ երկիր եւ հանդիպել նրա հետ:



Իսրայելի վարչապետի հետ Նալբանդյանի հանդիպման ամենաուշագրավ դրվագներից մեկն այն էր, որ դրա մասին Իսրայելի պաշտոնական հաղորդագրության մեջ ասվում էր, թե վարչապետ Նաթանյահուն Նալբանդյանի հետ խոսել է տարածաշրջանում Իրանի ռազմական ներկայացվածության ընդլայնման եւ դրա բացասական հետեւանքի մասին: Դրվագն առավել հետաքրքիր էր այն առումով, որ Նաթանյահու-Նալբանդյան հանդիպման մասին Հայաստանի ԱԳՆ պաշտոնական հաղորդագրության մեջ չկար Իրանի վերաբերյալ քննարկման մասին խոսք:



Այդ հանգամանքի հնարավոր շարժառիթներից ու նրբերանգներից մի քանիսը դիտարկված են «Նաթանյահուի ուշագրավ առաջարկը Նալբանդյանին. Հայաստանի նոր դերը» եւ «Հայաստանն Իսրայելին առաջարկել է ընտրել» հոդվածներում:



Սպառազինության խնդիրը հայ-իսրայելական օրակարգի գուցե առաջնային եւ ցավոտ հարցերից է: Խոսքը Ադրբեջանին Իսրայելի վաճառած մահաբեր սպառազինության մասին է, որը, օրինակ ապրիլյան պատերազմում բավական խնդիրներ առաջացրեց հայկական կողմի համար: Այդ համատեքստում առաջացավ նաեւ աղմկոտ պատմությունը, որ մամուլ սպրդեց Հայաստան Իսրայելի տարածաշրջանային գործակցության նախարարի այցից հետո, կապված հարվածային անօդաչուների հետ, երբ Ադրբեջանի իսրայելական մատակարար ընկերությունը դրանք փորձարկել էր հենց հայկական դիրքերի վրա՝ բարեբախտաբար առանց զոհերի:



Պաշտոնական Թել-Ավիվը արձագանքեց համարժեք, սկսվեց քննություն, իսկ դրա ընթացքում արգելափակվեց վաճառքը: Բայց աներկբա է, որ Ադրբեջանի հետ Իսրայելի ռազմա-տեխնիկական գործակցության հարցում Երեւանն ու Թել-Ավիվն ունեն քննարկելու լայն հարցեր:



Ահա այդ համատեքստում ուշագրավ է դառնում Իրանի տարածաշրջանային ռազմական ներկայության մասին հարցի բարձրացումը Հայաստանի արտգործնախարարի հետ հանդիպմանը, երբ Հայաստանն ակնհայտորեն չունի Իրանի վրա այդ հարցում ազդելու որեւէ հնարավորություն կամ լծակ: Այստեղ է սակայն գուցե բուն խնդիրը, որ Իսրայելը հարցը բարձրացնում է ոչ թե ակնկալելով, որ Հայաստանը կօգնի կանգնեցնել Իրանին, այլ ակնկալիքով, որ Հայաստանն Իրանին չի օգնի Մերձավոր Արեւելքում ռազմական խնդիրների լուծման հարցում:



Թվում է, թե ինչպես պետք է Հայաստանն օգնի Իրանին: Բայց այստեղ է, որ առաջ է գալիս Ադրբեջանին իսրայելական մատակարարումների խնդիրն ու ուշագրավ երանգ է ստանում Նալբանդյանի առաջ Իրանի հարցի բարձրացման Նաթանյահուի քայլն ու Հայաստանի արտգործնախարարի հայտարարությունը իսրայելական հեռուստաընկերությանը: Իսրայելը թերեւս ունի կամ տեղեկություն, կամ լուրջ մտավախություն, որ Ադրբեջանին մատակարարած իսրայելական սպառազինություն խոցող հայկական զինուժը փաստորեն ձեռք է բերում այդ սպառազինության վերաբերյալ որոշակի տեղեկատվություն, որը կարող է դրվել նաեւ հայ-իրանական գործակցության սեղանին, այսինքն հայտնվել Իրանի տրամադրության տակ:



Առավել եւս, որ բոլորովին վերջերս իրանական մամուլին տված հարցազրույցներից մեկում Սերժ Սարգսյանն արել էր խիստ ուշագրավ մի հայտարարություն: «Ըստ էության՝ մեր երկու երկրները ոչ թե միջազգային անվտանգության սպառողներ են, այլ այդ անվտանգության կերտողներ, որոնց գործակցությունը միտված է միմիայն կայուն և խաղաղ տարածաշրջանային համակեցության ապահովմանը: Հայաստանը և Իրանը, ըստ իս, ունեն մի կարևոր ընդհանրություն. միջազգային ասպարեզում մեր իրականացրած քաղաքականությունը հիմնված է արդարության հասնելու տեսլականի վրա, ինչը չափազանց կարևոր է առկա բազմաթիվ խնդիրների խաղաղ և հիմնավոր լուծման առումով», հայտարարել էր Սերժ Սարգսյանը, փաստացի ակնարկելով անվտանգության խնդրում հայ-իրանական ընդհանուր շահի եւ գործողությունների տրամաբանության կարեւոր ընդհանրությունների մասին:



Այդ համատեքստում, Իսրայելի հանրային հեռուստաընկերությանը տված հարցազրույցում անդրադառնալով սպառազինության վաճառքի խնդրին, Էդվարդ Նալբանդյանն անում է ուշագրավ ակնարկ. «Սպառազինությունների առևտուրը բանջարեղենի առևտուր չէ, և նմանատիպ առևտուրը միշտ իր սև կողմն ունի, որը կարող է հանգեցնել որոշ բացասական հետևանքների», ասում է Հայաստանի արտգործնախարարը, կարծես թե բավականին նրբորեն ակնարկելով, որ Իսրայելի մտահոգությունը ունի հիմք կամ կարող է հիմք ունենալ, բայց դա հենց Իսրայելի գործողության, այսինքն Ադրբեջանին սպառազինության վաճառքի «սեւ» եւ «բացասական» կողմն է, ըստ այդմ վաճառքից առաջ Թել Ավիվը պետք է ծանրութեթեւ անի, դրանից իր շա՞հն է ավելի առարկայական, թե խնդիրները:



Ինչ է հաջողվել այդ կապակցությամբ Էդվարդ Նալբանդյանին Իսրայել այցի ընթացքում, ինչի՞ են հանգել Հայաստանն ու Իսրայելը նրա ասած անկեղծ քննարկումների արդյունքում: Թեեւ այն, որ թեման դարձել է հայ-իսրայելական բավականին բարձր մակարդակի քննարկման հարց, արդեն իսկ դրական եւ ողջունելի իրողություն է, քանի որ կարող է վկայել իրավիճակի փոփոխության մեկնարկի մասին:

[Vrej1915]

Վիեննան կրկին փակեց Պուտինի եւ Էրդողանի ճանապարհը Ղարաբաղում

• • ՆԱԻՐԱ ՀԱՅՐՈՒՄՅԱՆ, Մեկնաբան
  • Մեկնաբանություն - 12 Նոյեմբերի 2017

• 

Չնայած Պուտինն ու Թրամփն առանձին չեն հանդիպել, Ռուսաստանի ու ԱՄՆ նախագահները կարողացել են Սիրիայի վերաբերյալ հայտարարության տեքստ համաձայնեցնել, որում Ռուսաստանի համար ցանկալի բառերը կան՝ Սիրիայի տարածքային ամբողջականության պահպանում:



Երկու նախագահները պայմանավորվել են Իսլամական պետության դեմ պայքարն ավարտին հասցնել, համաձայնեցնել երկրի բաժանումը «ապաէսկալացված գոտիների», կամ այլ կերպ ասած՝ ազդեցության գոտիների, սակայն դրանով հանդերձ հայտարարվել է, որ Սիրիան չեն կիսելու:



Համենայնդեպս, ոչ հիմա: Հնարավոր է, եթե Իրաքյան Քրդստանի հանրաքվեն այլ ելք ունենար, Պուտինն ու Թրամփն այլ բան կպայմանավորվեին: Սակայն առայժմ որոշել են չխանգարել միմյանց ամրապնդվելու Մերձավոր Արեւելքում՝ չփոփոխելով պետական սահմանները:



Պուտինը չէր թաքցնում գոհունակությունը Թրամփի հետ պայմանավորվածության մասին պատմելիս: Ճիշտ է, դեռ հասկանալի չէ, թե ինչ է Ռուսաստանը զիջել դրա դիմաց: Պատահական չէ, որ Ուկրաինայի արտաքին գործերի նախարար Պավել Կլիմկինը նույն օրը հայտարարել է, որ պատրաստ է Դոնբաս խաղաղապահներ բերելու մասին բանաձեւի նախագիծը: Լրատվամիջոցները հայտնել են, որ խոսքը 20 000 միջազգային խաղաղապահների մասին է, որոնք կանգնելու են Ռուսաստանի եւ Ուկրաինայի սահմանին՝ ի հեճուկս Մոսկվայի:



Միայն կռահել կարելի է, թե ինչով է պայմանավորված «տարածքային» սառեցումը: Դա եւ աճող կոնֆլիկտն է Սաուդյան Արաբիայի եւ Լիբանանի միջեւ, եւ պաղեստինյան հարցը լուծելու ԱՄՆ ծրագրերը: Որոշ արեւելյան վերլուծաբաններ ենթադրում են, որ Պաղեստինի հարցը ցանկանում են լուծել եգիպտական Սինայի հաշվին՝ ոչ ի վնաս Իսրայելի: Իսկ Պաղեստինի հարցի լուծումը կարող է Մերձավոր Արեւելքում նոր կարգի սկիզբ դառնալ:



Դա սակայն, ապագայի համար: Առանց վերջնական լուծման սառեցում, հավանաբար, նաեւ Ղարաբաղին է սպասվում: Արդեն մի քանի շաբաթ արտահոսքեր են թողնվում, որ Պուտինն ու Էրդողանը որոշել են նոյեմբերի 13-ին հանդիպել Սոչիում եւ «լուծել» Ղարաբաղի հարցը: Խոսքը տարածքային զիջումների, ԵՏՄ-ին Ադրբեջանի անդամակցության եւ ռուս խաղաղապահների վերաբերյալ ինչ-որ նախագծի մասին է:



Սակայն այդ հանդիպումից մի քանի օր առաջ Վիեննայում տեղի է ունեցել ԵԱՀԿ Մշտական խորհրդի նիստը, որտեղ ԱՄՆ-ն, Ռուսաստանը, Եվրամիությունն ու Հայաստանը զարմանալիորեն նման դիրքորոշում են հայտնել: Բոլոր կողմերը հայտարարել են Ղարաբաղում ԵԱՀԿ առաքելության ընդլայնման ու հակամարտության գոտում հետաքննություների մեխանիզմի մասին:



Այդ մեխանիզմների ներդրումը նշանակում է հրաժարում ռազմական գործողություններից, որը կսառեցնի իրավիճակը եւ թույլ կտա շարունակել բանակցություններն արդեն նոր աշխարհակարգի մասին գլոբալ համաձայնությունների համատեքստում:



Վիեննայում ԵԱՀԿ Մշտական խորհուրդը, փաստացի, փակել է Պուտինի եւ Էրդողանի միջեւ անջատ պայմանավորվածությունների ճանապարհը, որին կարող էր համաձայնվել Հայաստանը: Պատահական չէ, որ ադրբեջանական մամուլում գրեթե անդրադարձ չկա ԵԱՀԿ Մշտական խորհրդում կողմերի ելույթներին: Հնարավոր է, Բաքվում եւս թեթեւացած շունչ են քաշել, որովհետեւ Էրդողան-Պուտին պլանի համաձայնեցման դեպքում տարածաշրջանում մեծ անկայունություն կարող էր սկսվել:



Անկասկած, Պուտինն ու Էրդողանը դեռ կարող են անջատ պայմանավորվել ու անգամ Հայաստանին ստիպել ինչ-որ հայտարարություններ անել, սակայն ԱՄՆ ու ԵՄ կոշտ դիրքորոշումը վկայում են, որ համաշխարհային մայրաքաղաքներում հասկանում են այդ հնարավորությունը եւ իրադարձությունների նման զարգացումը կանխելու ծրագրեր ունեն

[Vrej1915]

Իրանը մտավախություն ունի, որ Սաուդյան Արաբիան կարող է Ռուսաստանին «թանկ գնել». Chatham House-ի վերլուծաբան


12.11.2017

Հեղինակ՝ Աննա Ղազարյան

Սաուդյան Արաբիայի թագավոր Սալման բեն Աբդել Ազիզ Ալ Սաուդի Մոսկվա այցից հետո լրատվամիջոցների գլխավոր թեման է դարձել ռազմական արտադրանք գնելու մասին հուշագրի ստորագրումը :

Ինչպես հայտնում էր «Կոմերսանտ» պարբերականը, վկայակոչելով իր աղբյուրներին, բանակցությունների արդյունքներից էր կախված ավելի քան 3 մլրդ դոլար ընդհանուր գումարով ռազմական գործարքների փաթեթը կնքելու հեռանկարը: Հաղորդվում էր նույնիսկ, որ պայմանագրերով նախատեսվում է Էր Ռիադին նաեւ Ս-400 զենիթահրթիռային համալիրների մատակարարում:

Սաուդյան Արաբիայի եւ Իրանի հարաբերություններում լարվածության վերջին գալարից հետո Մոսկվայի եւ Էր Ռիադի միջեւ ռազմական ոլորտում հնարավոր համագործակցությունը նոր նշանակություն է ստանում:

Chatham House-ի Ռուս-եվրասիական ծրագրի աշխատակից Նիկոլայ Կոժանովը կարծում է, որ իրանցիները չափազանց հիվանդագին վերաբերվեցին հնարավոր պայմանագրերի եւ պայմանավորվածությունների նկատմամբ, որոնք ձեռք էին բերվել Սաուդյան Արաբիայի Մոսկվա այցի ընթացքում:

«Իրանն ավանդաբար մտավախություն ունի, որ Սաուդյան Արաբիան կարող է, այսպես ասած, «թանկ գնել» Ռուսաստանին եւ նրան ստիպել Իրանից հեռանալ: Դա տեղի չի ունեցել, բայց Իրանի ղեկավարության մոտ զգուշավորությունը պահպանվում է»,- NEWS.am-ի հետ զրույցում նշեց Կոժանովը:

Նրա խսքով՝ Ռուսաստանն ավանդաբար փորձում է իրեն գտնել Ծոցի երկրների շուկայում, եւ համաձայնագրի ստորագրումը այս նշաձողը զբաղեցնելու փորձ է:

«Եթե Էր Ռիադի հետ պայմանագիրը ստորագրված է, առաջանում է ե՛ւ դաշնակիցների, ե՛ւ, օրինակ, ԱՄԷ-ի հետ փոխհարաբերությունների հնարավորություն: Սաուդցիների նպատակն ավելի շուտ ռուսական հզորության բեռնումն է, որ սպառազինությունը, որը կարող էր Իրանում հայտնվել, այնտեղ չհայտնվի»,- կարծում է վերլուծաբանը:

Ինչ վերաբերում Ս-400 համակարգերի հետ կապված իրավիճակին, վերլուծաբանի խոսքով, դրանք օբյեկտիվորեն սաուդցիներին հարկավոր չեն, հատկապես այն պայմանավորվածությունները հաշվի առնելով, որոնց նրանք հասել են ամերիկացիների հետ: Փորձագետը ոշադրություն է հրավիրում այն փաստի վրա, որ խոսքը հուշագրի մասին է, եւ փաստորեն իրական պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել մեկ հարցով, իսկ հատկապես՝ «Կալաշնիկով» ինքնաձիգի արտահանման տարբերակի արտադրական գծի ծավալման:

[Vrej1915]

Յըլդըրըմ․ Թուրքիան ստիպված էր ձեռք բերել C-400-ը

• Ազա Բաբայան, Մոսկվա

---

Ռուսական արտադրության C-400 հակահրթիռային համակարգ, արխիվ

Թուրքիան ստիպված էր ձեռք բերել ռուսական C-400 (S-400) զենիթահթիռային համակարգը, Միացյալ Նահանգներում հայտարարել է Թուրքիայի վարչապետ Բինալի Յըլդըրըմը:

«C-400-ը մեր նախասիրությունը չէր՝ դա անհրաժեշտություն է, մենք ուզում էինք հակաօդային համակարգեր ձեռք բերել ՆԱՏՕ-ի անդամ պետություններից, բայց չենք ստացել անհրաժեշտ աջակցությունը Միացյալ Նահանգների կողմից: Մտադիր չենք հրաժարվել ՆԱՏՕ-ից: Համագործակցությունը Ռուսաստանի հետ մեզ պետք է, քանի որ մենք չունենք հակաօդային ժամանակակից համակարգ», - Թուրքիայի վարչապետի խոսքերն է մեջբերում Hurriyet թերթը:

Յըլդըրըմի հավաստմամբ՝ նման համակարգի բացակայության պատճառով Թուրքիան չի կարողացել չեզոքացնել Սիրիայի տարածքից արձակված 71 հրթիռ, ինչի հետևանքով 29 մարդ է զոհվել Թուրքիայում:

Հիշեցնենք՝ սեպտեմբերի 12-ին Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանը հայտարարել է, որ պաշտոնական Անկարան Մոսկվայի հետ արդեն ստորագրել է C-400 համակարգերի ձեռքբերման մասին համաձայնագիրը, և կանխավճարն արդեն փոխանցվել է:

Ռուսական «Ռոստեխ»-ի ղեկավար Սերգեյ Չեմոզովը ՏԱՍՍ գործակալությանը որոշ մանրամասներ էր հայտնել ռուս - թուրքական համաձայնագրի վերաբերյալ, մասնավորապես ասել էր, որ գործարքի արժեքը գերազանցում է 2 միլիարդ դոլարը, երկու տարվա ընթացքում Թուրքիան կստանա արդեն ռուսական հրթիռները:

Իսկ Թուրքիայի պաշտպանության նախարար Իսմայիլ Դեմիրը նոյեմբերի 11-ին պաշտոնապես հայտարարեց, որ ռուսական C-400 համակարգի շուրջ գործարքի հարցը վերջնականապես լուծված է, ընդ որում՝ ռուսական կողմը գործարքի համար վարկ է տրամադրել թուրքական կողմին: