ՊԱՐՈՅՐ ՍԵՒԱԿ

[Anoush]

Մենք մեզ ո'չ մէկից չենք գերադասում:
« « « « « « « «

Մենք մեզ ո'չ մէկից չենք գերադասում:
Պարզապէս մեր բախտն ուրիշ է եղել .-
Պարզապէս շատ ենք մենք արիւն հեղել,
Պարզապէս մենք մեր դարաւոր կեանքում,
Երբ շատ ենք եղել, Ու եղել կանգուն,
Դարձեա՛լ չենք ճնշել մէկ ուրիշ ազգի:
Ո՜չ ոք չի տուժել զարկից մեր բազկի:
Եթէ գերել ենք՝ Գրքերո՛վ միայն ...
Եթէ տիրել ենք՝ Ձիրքերո՛վ միայն...
Իսկ երբ ստիպուած մեր հողն ենք թողել՝
Ո՜ւր էլ որ հասել, որտե՜ղ էլ եղել,
Ջանացել ենք միշտ ամէնքի համար,-
Շինել ենք կամուրջ, կապել ենք կամար,
Ամենուր հերկել, Հասցրել բերքեր.
Ամէնքին տուել մի՛տք, առա՛ծ, երգե՛ր՝
Պաշտպանել նրանց հոգեւոր ցրտից,-
Ամենուր թողել մեր աչքից՝ ցոլանք,
Մեր հոգուց՝ մասունք,
Եւ նշխար՝ սրտից...

Պարոյր Սեւակ

[Yedtarts]

Re: ՊԱՐՈՅՐ ՍԵՒԱԿ

Anlreli Zangakatun

[Yedtarts]

Re: ՊԱՐՈՅՐ ՍԵՒԱԿ

ՔԻՉ ԵՆՔ‚ ԲԱՅՑ ՀԱՅ ԵՆՔ

Մենք քիչ ենք‚ սակայն մեզ հայ են ասում։
Մենք մեզ ո՛չ ոքից չենք գերադասում։
Պարզապես մենք էլ պի՛տի ընդունենք‚
Որ մե՛նք‚ միայն մե˜նք Արարատ ունենք‚
Եվ որ այստեղ է՝ բարձրիկ Սեւանում‚
Երկինքը իր ճիշտ պատճենը հանում։
Պարզապես Դավիթն այստեղ է կռվել։
Պարզապես Նարեկն այստեղ է գրվել։
Պարզապես գիտենք ժայռից վանք կերտել‚
Քարից շինել ձուկ‚ եւ թռչուն՝ կավից‚
Ուսուցմա՛ն համար եւ աշակերտե˜լ
եղեցկի՛ն‚
Բարու՛ն‚
Վսեմի՛ն‚
Լավի˜ն…
Մենք քիչ ենք‚ սակայն մեզ հայ են ասում։
Մենք մեզ ոչ մեկից չենք գերադասում
Պարզապես մեր բախտն ուրիշ է եղել‚-
Պարզապես շատ ենք մենք արյուն հեղել.
Պարզապես մենք մեր դարավոր կյանքում‚
Երբ եղել ենք շատ
Ու եղել կանգուն‚
Դարձյա՛լ չենք ճնշել մեկ ուրիշ ազգի‚
Ո՛չ ոք չի տուժել զարկից մեր բազկի։
Եթե գերել ենք՝
Լոկ մեր գրքերով.
Եթե տիրել ենք՝
Լոկ մեր ձիրքերով…
Պարզապես մահն է մեզ սիրահարվել‚
Իսկ մենք ինքնակամ նրան չենք տրվել։
Ու երբ ճարահատ մեր հողն ենք թողել՝
Ու˜ր էլ որ հասել‚ որտեղ էլ եղել‚
Ջանացել ենք մենք ամենքի՛ համար.
Շինել ենք կամուրջ‚
Կապել ենք կամար‚
Ամե˜ն տեղ հերկել‚
Հասցրել բերքեր‚
Ամենքի˜ ն տվել մի՛տք‚ առա՛ծ‚ երգե՛ ր՝
Պաշտպանել նրանց հոգեւոր ցրտից‚-
Ամե˜ն տեղ թողել մեր աչքից՝ ցոլանք‚
Մեր հոգուց՝ մասունք‚
Եւ նշխար՝ սրտից…

Մենք քիչ ենք‚ այո՛‚ բայց կոչվում ենք հայ -
իտենք դեռ չանցած վերքերից տնքալ‚
Բայց նոր խնդությամբ ցնծալ ու հրճվել.
իտենք թշնամու կողը մխրճվել
Ու բարեկամին դառնալ աջակից.
Դուրս գալ մեզ արված բարության տակից՝
Մեկի փոխարեն տասն հատուցելով…
Հօգուտ արդարի եւ արեգակի
իտենք քվեարկել մեր կյանքով նաեւ…
Բայց թե կամենան մեզ բռնի վառել՝
Մենք գիտենք մխա՛լ - եւ կրա˜կ մարել.
Իսկ եթե պետք է խավարը ցրել՝
իտենք մոխրանալ որպես վառ կերոն.
Եւ գիտենք նաեւ մեզ կրքոտ սիրել‚
Բայց ուրիշներին մի˜շտ էլ հարգելով…

Մենք մեզ ոչ մեկից չենք գերադասում‚
Բայց մեզ էլ գիտենք -
Մազ հաեյ են ասում։
Եւ ինչու՞ պիտի չհպարտանանք…
Կա՛նք։ Պիտի լինե՛նք։ Ու դեռ - շատանա˜նք։

[Yedtarts]

Re: ՊԱՐՈՅՐ ՍԵՒԱԿ

Հայաստան

Իմ քաղցրանուն,
Իմ բարձրանուն,
Իմ տառապած,
Իմ փառապանծ:

Հների մէջ՝ դու ալեհեր,
Նորերի մէջ՝ նոր ու ջահել.
Դու խաղողի խշմարուած վազ,
Վշտերըդ ջուր, ինքդ աւազ:

Դու՝ բարդենի սաղարթաշատ,
Առուն ի վար փռուած փշատ:
Դու՝ կիսաւէր ամրոց ու բերդ,
Մագաղաթեայ մատեանի թերթ:
Դու՝ Զուարթնոց - աւէր տաճար,
Կոմիտասեան Ծիրանի ծառ:
Դու՝ ջրահաց խորունկ ձորում,
Դու՝ հորովել անուշ ծորուն,
Փայլ գութանի արծաթ խոփի:
Դու՝ նետ, նիզակ, մկունդ կոպիտ,
Դու՝ հայրենի ծխանի ծուխ,
Դու՝ անգիր վէպ, դու՝ Սասնայ ծուռ…

Իմ փառապանծ,
Իմ տառապած,
Իմ բարձրանուն,
Իմ քաղցրանուն:

Դու՝ մրգերի շտեմարան,
Ոսկեվազեան գինու մառան:
Դու՝ թավշէ դեղձ, դու՝ փրփուր հաց,
Արտաշատեան խաղող սեւաչ:
Դու՝ Սեւանի վառուող կոհակ,
Երեւանի սիւն ու խոյակ:
Դու՝ հանգրուան, կանչող փարոս,
Դու՝ հայկական գերբ ու դրօշ:
Խօսուն վկայ կոտորածի
Ու վճիտ աչք ցամքած լացի:

Արդարութեան ահեղ ատեան,
Սրի պատեան,
Սիրո մատեան՝
Միշտ հին ու նոր իմ Հայաստան:

[Yedtarts]

Re: ՊԱՐՈՅՐ ՍԵՒԱԿ

[Anoush]

Re: ՊԱՐՈՅՐ ՍԵՒԱԿ

ՄԱՅՐԵՆԻ ԼԵԶՈՒ

Եւ ի՞նչ խաչագող դեռ պիտի հասնի,
Որ քեզ կամենայ գողանալ մեզնից
(Մի՛ ասա «մեզնից», «աշխարհի՜ց» ասա)
Չէ՞ որ դու հիմա ո՛չ միայն լեզու,
Այլեւ մասո՜ւնք ես,
Մասո՜ւնք ես մի սուրբ,
Անկողոպտելի մասո՜ւնք սրբազան՝
Դարերի խորքից դարերին հասած:

Պարոյր Սեւակ

« « « « « « « « « « « « « « « « « « « « « « « « « « « « « « « « «

Բաց նամակ անմահական Պարոյր Սեւակին:

Եւ ահա թշնամին անգամ մը եւս հասաւ մեր դրանը, այս անգամ ստաբառ ու ագահաբառ աղաղակելով «համերաշխութիւն, բարիացակամութիւն, համագործակցութիւն, քաղաքականութիւն» - սակայն դարերու ընթացքին լաւօրէն սերտեցինք մեր թշնամիները, սորվեցանք անոնց վատութիւններն ու խարդախութիւնները. Վստահ ենք որ մեր արիարանց Հայորդիները այլեւս չեն խաբուելու թշնամիին լկտի արարքներէն: Չեն խաբուելու իրենց երկարած կեղտոտ ձեռքերէն որոնք կուզեն մեր Հայ ազգի կորըստումը, կիրճն ու անդունդի առհավիրքները: Անոնք բոլորը կեղծ ու խարդախանք են եւ ուրիշ ոչինչ: Լաւ գիտենք որ թշնամիին միակ նպատակը անգամ մը եւս մեր սո՜ւրբ հողերու խլումն է եւ կլանումն է - անոնց անարդար կլանումը:

Սիրելի Պարոյր, դուն իբրեւ մեր երկնքի ու Հայ ազգի հրեշտակը միացիր մեր այլ ազգային երկնքի հրեշտակներուն հետ, որոնք են Խրիմեան Հայրիկը, Սուրբ Ղեւոնդը, Հայկը, Վարդանը, Կոմիտասը, Խաչատուր Աբովեանը, Ահարոնեանը, Րաֆֆին, Սիամանթօն, Վարուժանը, Միք. Վարանդեանը, Գարեգին Նժդեհը, Անդրանիկը, Դրօն, Հայր Ղեւոնդ Ալիշանը, Վրացեանը, Օհանջանեանն ու մեր բոլոր պատկառելի Ֆետայիները որոնք վստահաբար յուզվածօրէն կը հետեւին մեր Հայրենիքի տագնապալի ժամերուն աղօթելու Հայ ազգի կառուցման ու մեր սո՜ւրբ հողերու յարատեւման եւ հաստատման համար:

Անուշ

[Anoush]

Re: ՊԱՐՈՅՐ ՍԵՒԱԿ

ՄԱՅՐԵՆԻ ԼԵԶՈՒ

Դու մեր մեծ երթի գաւազանակիր
Եւ մեր պատմութեան մեծագո՜յն դիւան,
Մեր ազնըւութեան գովասանագիր,
Մեր մտքի պահեստ, հոգու օթեւան:
Անցեալին պարզուած դու մեր լսափող,
եւ մեր խօսափող՝ գալիքին ուղղուած:
Դու մեր սրբութիւն՝ կնքուած Մեսրոպով,
Նարեկացիով օծուած ու յուզուած:

Դաժան դարերի ամէ՛ն մի ժամին
Շա՜տ բան է խլել մեզնից թշնամին:

Բարդելով վէրքին վէրք ու անարգանք,
Հեծութեան վրայ մի նոր հեծութիւն՝
Խլել է մեզնից հանգիստ ու յարգանք,
Խլել է մեզնից փառք ու մեծութիւն,
Խլել կեա՛նքը մեր եւ... կեանքի՜ց էլ թանկ
Մեր հո՛ղը, հո՛ղը,
Մեր սուրբ հայրենի՜ն:

Շա՜տ բանից է մեզ զրկել վայրենին:
Մեր կերած հացին քսել է նա ժա՛նգ,
Բայց եւ... դարաւոր բնիկ վայրերի,
Կորըստի լեղի կարօ՜տն է քսել,
Մեր խումին խառնել մեր սուրբ մայրերի
Արցո՛ւնքը, սակայն... եւ արի՛ւնը սեւ,
Բայց մենք չենք զրկուել... մեր բերնի համից.
-- Քաղցրացել ենք մենք... մեր քաղցըր բառով,
Մեր հայրենահամ անուշ բարբառով:

Շա՜տ բանից է մեզ զրկել թշնամին:
Իր ձեռքով նա մեր ձեռքերն է հատել,
Հատել է ականջ ու ոտնաթաթեր,
Աչքեր է հանել դաշոյնով իր սուր,
Կտրել է նաեւ արմատից լեզուն,
Եւ սակայն... իզո՜ւր.
Չի՛ հատուել լեզուն,
Մնացել է նա հատուելո՜վ անգամ...

Քե՛զ՝ մեր հայկական եւ արամական,
Չկարողացան քեզ խլել մեզնից
Ո՛չ խարդաւանքով արամէական,
Ո՛չ բիւզանդական սիրով անազնիւ,
Ո՛չ Ահրիմանի ահեղ նետերով,
Ո՛չ Քրիստոսի մարդ-չմարդութեամբ,
Ո՛չ Մուհամէդի ճմլիչ ոտերով.
Ո՜չ ճշմարտութեամբ,
Ո՜չ էլ ստերով:

Չկարողացա՜ն քեզ մեզնից խլել:
Եւ պարզ է հիմա, յստակ ու որոշ,
Որ չե՜ն կարող քեզ մեզնից խլել,
Ինչպէս չեն կարող խլել մի դրօշ,
Որ հազարամեայ դաժան մարտերում
Փողփողացել է միշտ էլ... սրտերո՜ւմ:

Ո՛չ, քեզ ո՛չ մէկը կուլ տալ չի՜ կարող.
Ագահ կոկորդում դու խոր ես խրւում:
Ո՛չ, քեզ ո՛չ մէկը փուլ տալ չի՜ կարող,
Ինչպէս երկինքը երբեք չի փլւում:
Չե՜ս խլուի երբեք,
Չե՜ս փլուի երբեք,
Ինչպէս արիւնից գո՛յնը չի խլւում...

Եւ ի՞նչ խաչագող դեռ պիտի հասնի,
Որ քեզ կամենայ գողանալ մեզնից
(Մի՛ ասա «մեզնից», «աշխարհի՜ց» ասա)
Չէ՞ որ դու հիմա ո՛չ միայն լեզու,
Այլեւ մասո՜ւնք ես,
Մասո՛ւնք ես մի սուրբ,
Անկողոպտելի մասո՜ւնք սրբազան՝
Դարերի խորքից դարերին հասած:

Մասո՞ւնք: Ինչպէ՞ս թէ: Մասունքըս ո՜րն է:
Մասունքի տեղը տուփն է կամ հորն է:
Իսկ դու՝ դարաւոր, բայց եւ առոյգ ես,
Գիսաւոր ծուխ ես, բայց եւ խարոյկ ես,
Ինչքան պարզ՝ նոյնքան ասպետական ես,
Շատերի մէջ ես, բայց պետական ես,
Եւ դրանով իսկ դու պէտքական ես,
Այն պետութեանը, որ վաղը պիտի
Լուսնից ու Մարսից ինքն իրեն դիտի...

ՊԱՐՈՅՐ ՍԵՒԱԿ

[CRDA-France]

Re: ՊԱՐՈՅՐ ՍԵՒԱԿ

ՔԻՉ ԵՆՔ‚ ԲԱՅՑ ՀԱՅ ԵՆՔ
Մենք քիչ ենք‚ սակայն մեզ հայ են ասում։
Մենք մեզ ո՛չ...

Thank you to this beloved immortal poem. Here is the French translation : http://www.globalarmenianheritage-ad...esie/sevak.htm

I had memorized it 25 years ago. I feel this poem so deeply.

Years are passing bye so quickly... I still remember how I recited it infront of a group of French blind persons the following day of the loss of my mother who died after a long disease.

Nil

http://www.globalarmenianheritage-adic.fr/fr/5culture/poesie/gravure.htm

#275