Armenian-Turkish Relations

[Lucin]

Re: Armenian-Turkish Relations

Does anyone have the text of Dr. Ayvazian's latest commentary/ interview on the recent events?

[Armanen]

Re: Armenian-Turkish Relations

Does anyone have the text of Dr. Ayvazian's latest commentary/ interview on the recent events?

Please watch this interview on http://blog.ararat-center.org/

Did you look at this already?

[Lucin]

Re: Armenian-Turkish Relations

Thanks Armanen. I didn't know the text was also there, besides the video.

He is brilliant. Read him guys. He reminds our politicians of the futility and utter ridiculousness of the so-called "Caucasus Platform", the dangers of opening the borders; the catastrophic repercussions of such a move for Armenia on different levels (Social, psychological, etc.). He also insists on opening the borders only after Armenia cleans her domestic mess on different fronts, something highly unlikely to happen in the near future...

Հայ-թուրքական հակամարտության այսպես կոչված «կարգավորման» և նրա բովանդակության մասին

Արմեն Այվազյան
«ԱՐԱՐԱՏ» ռազմավարագիտական կենտրոնի տնօրեն, քաղ. գիտ. դոկտոր

Ռուս-վրացական օգոստոսյան պատերազմն ու նրա հետևանքները Հայաստանը դնում են բավականին ծանր աշխարհաքաղաքական ու տնտեսական կացության մեջ։ Հասկանալի է, որ ՀՀ իշխանությունները ելքեր են որոնում դրությունը մեղմացնելու համար։ Եվ այդ ելքերից հիմնականը նրանք համարում են հայ-թուրքական հակամարտության կտրուկ հաղթահարումը, կամ, ինչպես ընդունված է ասել, հայ-թուրքական հարաբերություններ այսպես կոչված «կարգավորումը»։ Կարևոր է, սակայն, նկատել, որ ՀՀ իշխանությունների՝ Թուրքիայի նկատմամբ նոր դիրքորոշումների որդեգրումն սկսվել է մինչև ռուս-վրացական հակամարտության վերջին բռնկումը։ Իրականում՝ սա հին, դեռևս Լ. Տեր-Պետրոսյանի օրոք փորձարկված ու ձախողված արտաքին քաղաքականությունն է, որն այդպես էլ արմատապես չվերանայվեց Ռ. Քոչարյանի իշխանության ժամանակ, իսկ այժմ արդեն ապրում է իսկական վերածնունդ։
Նախ, պարզենք, թե ի՞նչ են հասկանում «հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորում» ասելով Հայաստանի իշխանությունները և «արմատական ընդդիմությունը», որոնց տեսակետներն այս հարցում համընկնում են: Բանն այն է, որ նրանք շատ հաճախ խուսափում են բացահայտել այդ կարգավորման բուն բովանդակությունը:
Դատելով ՀՀ իշխանությունների հայտարարություններից, մասնավորապես նախագահ Սերժ Սարգսյանի վերջին հոդվածներից ու հարցազրույցներից, պարզ է դառնում, որ պաշտոնական Երևանի համար հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորումը ենթադրում է երկու հիմնական բաղադրիչ. Թուրքիայի հետ դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատում ու սահմանի բացում։
Իրականում, սա կարգավորում չէ, որովհետև հայ-թուրքական հակամարտությունը շատ ավելի բարդ ու բազմակողմանի կառուցվածք ունի: Պաշտոնական Երևանը հետևողականորեն անտեսում է Թուրքիայի ռազմավարական իրական նպատակները, հրաժարվում է Անկարայի գործողություններին տալ համարժեք քաղաքական գնահատական, մնացած բոլոր հարցերը համարում է երկրորդական, ընդսմին պիտակավորելով դրանք «վիճահարույց պատմական խնդիրներ» (Ս. Սարգսյան, 9 հուլ. 2008, Wall Street Journal) [1], «անցյալի բարդույթներ» (Ռուբեն Հայրապետյան՝ Հ1, 3 սեպ. 2008թ.)»: Այսպիսի բառապաշարը գրեթե նույնանում է ԱՄՆ պետդեպարտամենտի օգտագործած կլիշեներին ու գնահատականներին։ Չափազանցություն չի լինի, եթե ասենք, որ հայ-թուրքական հարաբերությունների հարցում ՀՀ իշխանությունները որդեգրել են ԱՄՆ պետդեպարտամենտի դիրքորոշումները։ Խախտվում են նաև իրավահավասարության խորհրդանշական սկզբունքները. թուրք թղթակիցներին թույլ է տրվում հարցազրույց վերցնել ՀՀ նախագահից և նրան սուր հարցեր ուղղել, իսկ հայ թղթակիցներին նույնը բանն անել Թուրքիայի նախագահի հետ չի թույլատրվել։
Սեպտեմբերի 3-ին՝ ՀՀ դեսպանների հետ հանդիպման ժամանակ նախագահ Ս. Սարգսյանն օգտագործեց մի հաջող բանաձև՝ «չմոռանալով անցյալը, նայենք ապագային»։ Բայց այս բանաձևից հետևում է նաև, որ պետք է ճիշտ եզրակացություններ անել նաև հայ-թուրքական հակամարտության վերջին մեկ ու կես տասնամյակի պատմությունից, ապագան ճիշտ կառուցելու համար պետք է բաց աչքերով նայել ոչ միայն անցյալին, այլև ներկային։
Արդյո՞ք Թուրքիան Հայաստանի նկատմամբ չի վարում խիստ թշնամական քաղաքականություն` սկսած Հայաստանի անկախության ձեռքբերման պահից մինչև այսօր: Ինչպե՞ս կարելի է անվանել մի երկիր, որն իրականացնում է իր կողմից բնաջնջված ժողովրդի նորաստեղծ պետության 15-ամյա շրջափակում, հրաժարվում է այդ պետության հետ դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատել, բազմակողմանի աջակցություն է ցույց տալիս Հայաստանը բնաջնջել խոստացող իր դաշնակցին՝ Ադրբեջանին, այդ թվում՝ ռազմական, հետախուզական, դիվանագիտական, քարոզչական և այլ միջոցներով, խրախուսում է հայկական մշակութային ժառանգության ոչնչացումն ու յուրացումն իր և իր դաշնակիցների տարածքում, ժխտում է իր կատարած ցեղասպանությունը, հերոսացնում է հայերի բնաջնջումը ծրագրած և ղեկավարած գործիչներին, հայության դեմ վարում է մշտական տեղեկատվական-հոգեբանական պատերազմ։
Այս ամենi նշանակում է ընդամենը մի պարզ բան, որը չտեսնելը վտանգավոր է, այն է՝ Թուրքիան ոչ միայն չի զղջացել Հայաստանի մեծ մասը ցեղասպանության ճանապարհով հայաթափելու համար, այլև շարունակում է նույն թշնամական քաղաքականությունը Հայաստանի նորաստեղծ պետականության դեմ՝ Հայկական հարցի վերջնական՝ թուրքական լուծմանը հասնելու մտադրությամբ։ Այս պահին, սակայն, Թուրքիան փորձելու է Հայաստանի ոչնչացման իր ծրագրերն իրականացնել Ադրբեջանի ձեռքերով, օժանդակելով վերջինիս Արցախի և Սյունիքի բռնազավթման ծրագրերին։
Այսպիսով, Թուրքիան ոչ թե «հարևան երկիր» է (ինչպես փաղաքշորեն անվանում են նրան ՀՀ իշխանական և ընդդիմադիր շատ կուսակցություններ ու գործիչներ), այլ թշնամի հարևան է։ ՀՀ երեք նախագահների օրոք էլ Հայաստանի իշխանությունները, ենթարկվելով արտաքին ճնշումներին, նաև խորությամբ չըմբռնելով Հայկական հարցի բուն էությունը, հրաժարվել են ճիշտ գնահատական տալ Թուրքիայի քաղաքականությանը։ Արդյունքում՝ արտաքին աշխարհում հայ-թուրքական հակամարտությունը տարիներ շարունակ ըստ արժանվույն չի լուսաբանվել, իսկ հայությունը մեծապես ապակողմնորոշվել և շփոթության է մատնվել ինչպես Հայաստանում այնպես էլ, Սփյուռքում:

Շրջափակման թուրքական դրդապատճառների և սահմանի բացման հավանականության մասին

Ի վերջո, ինչու՞ է Թուրքիան փակել Հայաստանի սահմանը։ Պատասխանը վիճարկման ենթակա չէ՝ որպեսզի Հայաստանին առավելագույն հնարավոր վնաս հասցնի։ Թեև քաղաքականապես հայկական կողմը շահեց ռուս-վրացական պատերազմի արդյունքներից, մասնավորապես, անջատման ճանապարհով ինքնորոշման երկու նախադեպ առաջացավ (այն էլ Արցախին հարակից և պատմաքաղաքական նույն ժառանգությունն ունեցող տարածշրջանում), բայց մյուս կողմից Վրաստանի վրայով տարանցիկ ճանապարհների անհուսալիությունն անհամեմատ ուժգնացավ, այդպիսով բարձրացնելով նաև Հայաստանի թուրքական շրջափակման արդյունավետությունը։ Ուստի դժվար է պատկերացնել, թե ինչու՞ պետք է հենց այս հարմար պահին Թուրքիան բացի Հայաստանի ցամաքային սահմանը։ Սահմանի բացման հավանականությունն առաջիկայում չնչին է։ Թուրքիայի վրա չի եղել և չի էլ լինելու այնպիսի ճնշում, որն ստիպի նրան արմատապես հրաժարվելու իր որդեգրած հակահայկական քաղաքականությունից։
Հետևաբար, Թուրքիան կարող է սահմանը բացել միայն երկու դեպքում.
1. Եթե Հայաստանը կատարի այն երեք զիջումները, որոնք հայտնի են որպես թուրքական «նախապայմաններ».
ա) հրաժարվի ցեղասպանության միջազգային ճանաչման իր որդեգրած քաղաքականությունից,
բ) հանձնի Արցախն Ադրբեջանին,
գ) հրապարակայնորեն ու պաշտոնապես հրաժարվի Հայաստանի արևմտյան՝ Թուրքիայի կողմից բռնազավթված տարածքներից (այստեղ չենք նշում տարբեր պահերի թուրք պաշտոնյաների հնչեցրած այլ նախապայմանները)։
Միասին վերցված, այս երեք վերջնագրային պահանջների ընդունումը նշանակելու է Հայաստանի լիակատար անձնատվություն՝ կապիտուլյացիա, ուստի սկզբունքորեն անհնարին է։ Հե՜նց դրա համար է Թուրքիան առաջադրել այդպիսի անընդունելի պահանջներ, որպեսզի Հայաստանի դեմ մշտապես ճնշման հնարավորություններ ունենա։ ՀՀ իշխանությունները փորձում են պահպանելով Արցախը, մասնակի զիջումներ անել մյուս երկու հարցերում, մերժելով Հայկական հարցի ամբողջականությունը և իրականում թուլացնելով Արցախի պաշտպանության կռվանները [2]։ Մասնավորապես՝ ցեղասպանությունը «քննող» պատմաբանների համատեղ հանձնաժողով հիմնելու մասին ՀՀ նախագահի տված համաձայնությունը, արևմտյան և արևելյան Հայաստանը ոչ թե միասնական հայրենիքի հատվածներ, այլ սոսկ պատմականորեն ձևավորված տերմիններ համարելը, Արարատները հայկական ֆուտբոլի ֆեդերացիայի զինանշանից ջնջելը։ Զիջումները դեռ նոր են սկսվել և շարունակվելու միտում ունեն։ Մինչդեռ դիմացը ոչ մի զիջում չկա և չի լինելու։ Այդուամենայնիվ, այսպիսի անիմաստ զիջումները թուրքերին որևէ կերպ չեն բավարարելու։
2. Թուրքիան կբացի Հայաստանի հետ սահմանը մի դեպքում ևս. եթե իր հաշվարկները ցույց տան, որ դրանով Հայաստանին ավելի մեծ վնաս կպատճառի։ «Բարիդրացիության» նոր պայմաններում Թուրքիան իր թշնամական քաղաքականությունը կտեղափոխի այլ, առավել վտանգավոր ոլորտներ, առաջ բերելով Հայաստանի ազգային անվտանգության համար շատ լուրջ խնդիրներ։ Հետևելու է թուրքական տնտեսական և ժողովրդագրական ներխուժումը Հայաստան, ներքին արտադրողը շուկայից դուրս է մղվելու։ Անկարան խրախուսելու է հայերի զանգվածային արտագաղթը Թուրքիա և թուրքերի մուտքը Հայաստան (մասամբ՝ «մահմեդական հայերի» անվան տակ), ունենալու ենք նաև հազարավոր խառնամուսնություններ։ Թուրքական տնտեսական ներխուժմանը զուգահեռ ընթանալու է տեղեկատվական, գաղափարական, մշակութային ու հոգեբանական ներխուժումն ու թուրքական պետական քարոզչության անարգել ներթափանցումը Հայաստան։Այդ քարոզչության ուղղությունները հայտնի են՝ Հայոց ցեղասպանության և Արևմտյան Հայաստանի մոռացության մատնում, Արցախից և ազատագրված տարածքից հրաժարում, Ադրբեջանի հավանական ագրեսիայի նախօրեին հայերի միջավայրում պարտվողականության սերմանում, Ջավախքի հայաթափության նախապատրաստում, այս ինքնամերժման հիմքի վրա ազգի զգոնությունը բթացնող թրքասիրության սերմանում։
Նկատի ունենալով մեզանում հակաքարոզչության գրեթե իսպառ բացակայությունը, բարոյահոգեբանական մթնոլորտի ծայրահեղ ծանր իրավիճակը և օտարամոլության ներկայիս վերնախավային ու զանգվածային համաճարակը, միանգամայն հասկանալի է, թե հարյուրավոր ու հազարավոր թուրք բիզնեսմենների և գործակալների միջոցով իրականացվելիք այդ քարոզչությունն ինչպիսի կործանարար հետևանքներ կունենա Հայաստանի ազգային անվտանգության համար։ Եթե աղանդները զգալի հաջողությամբ իրականացնում են իրենց հոգեորսությունը Հայաստանում, ապա հայերի հոգիներում իրենց հունձքը հարյուրապատիկ հաջողությամբ կկատարեն թուրքական հատուկ ծառայությունները։ Արդյո՞ք Հայաստանի ազգային անվտանգության համակարգն ի վիճակի է դիմակայելու այս ամենին։Սակայն այդ ամենը լինելու է ընդամենը նախերգանքը։ Հայության քաղաքական զգոնությունը բթացնելուց հետո հետևելու է Ադրբեջանի ռազմական ներխուժումը։

Հին ու նոր «քաղաքական սիրախաղեր»

Թուրքերի հետ այսօրվա «քաղաքական սիրախաղերն» առաջինը չեն հայոց պատմության մեջ: Եղել են այսպիսի սիրախաղեր 1908-1909թթ. Դաշնակցության և Երիտթուրքերի միջև, երբ հայ որոշ գործիչներ ասում էին, թե «այլևս հայի քթից մեկ կաթիլ արյուն չի հոսելու Թուրքիայում»։ Այդ սիրախաղերին հետևեց Մեծ Եղեռնը: Կարսի անկումից առաջ, հայ բոլշևիկները այն հանձնելու կոչեր էին անում` հայտարարելով, թե թուրքերը փոխվել են, այլևս համաշխարհային հեղափոխության առաջադեմ կողմնակիցներ են: Արդյո՞ք այս կոչերը չեն հիշեցնում այսօրվա նեոբոլշևիկներին, որոնք, առանց դույզն ինչ Թուրքիայի մասին գաղափար ունենալու, պնդում են, թե Թուրքիան փոխվել է, այլևս այն Թուրքիան չէ, ձգտում է դեպի Եվրոպա և այլն:
Այսօրվա քաղաքականության արդյունքը հանգեցնելու է ընդամենը նրան, որ աճելու է այն մարդկանց թիվը, որոնց քաղաքական գիտակցությունն ու զգոնությունը հայ-թուրքական հարաբերությունների մասով բթացված են: Հասարկության զգալի մասի մոտ զգոնության թուլացումից հետո, շատ ավելի հեշտ է լինելու հայերի հետ անել այն, ինչ բազմիցս արել են: Սա թուրքերի կողմից փորձված մեթոդ է:

Հայ-թուրքական հարաբերություններում նախապայմաններ առաջադրելու և նախապայմաններից հրաժարվելու սկզբունքների մասին

Առհասարակ սխալ է, երբ մի կողմը տարիներ շարունակ նախապայմաններ է առաջադրում, իսկ մյուս կողմը նախապայմաններ չունի:
Հայկական կողմը պետք է ինքը հայ-թուրքական հակամարտությունը կարգավորելու նախապայմաններ ունենա. Թուրքիան պետք է դադարեցնի հայության ու Հայաստանի դեմ տարվող տեղեկատվական-քարոզչական պատերազմը, պետք է դադարեցնի իր աջակցությունը Ադրբեջանին, պետք է ճանաչի հայոց ցեղասպանությունը: Առանց ցեղասպանության ճանաչման լուրջ առաջընթաց մեր հարաբերություններում հնարավոր չէ: Այդ ամենից հետո միայն սահմանի բացումը կծառայի Հայաստանի շահերին, այլ ոչ թե Թուրքիայի հակահայ նպատակներին։ (Այս հարցին անդրադարձել ենք առանձին հոդվածով, տե՜ս կից)։
Future

Թուրքիայի առաջարկած Կովկասյան կայունության և անվտանգության պլատֆորմի մասին

Առհասարակ, պետությունների նման (Ռուսաստան, Թուրքիա, Հայաստան, Վրաստան, Ադրբեջան) կազմով անվտանգության միջազգային կազմակերպություն ստեղծելն անհավանական խնդիր է։ Ինչպե՞ս կարող են, օրինակ, միևնույն անվտանգության համակարգում համատեղ աշխատել Հայաստանն ու Ադրբեջանը, եթե այս երկրներն ունեն Արցախյան հիմնախնդիր և նրանցից մեկն ամեն օր սպառնում է մյուսին պատերազմով: Կամ Ռուսաստանն ու Վրաստանը, որոնք բացահայտ թշնամի պետություններ են, ինչպե՞ս են միմյանց հետ անվտանգության գործուն դաշնակիցներ լինելու։ Այսպիսի հավանականությունը չարժե նույնիսկ քննարկման առարկա դարձնել։


ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Թուրքիայի նախագահի այցելությունը Երևան որևէ իրական փոփոխություն չի առաջացնելու այդ պետության հակահայկական քաղաքականության մեջ։ Հայ-թուրքական սահմանը դեռ երկար ժամանակ փակ է մնալու։ Իսկ բացվելու դեպքում՝ օգտագործվելու է Հայաստանին ավելի մեծ չափով վնասելու համար։
Թուրքիայով ճանապարհը Հայաստանի համար դեպի արտաքին աշխարհ անվստահելի, վտանգավոր ելք է: Եթե նույնիսկ թուրքերը վաղը բացեն սահմանները, մինչ այդ կորզելով Հայաստանի կառավարությունից անդառնալի զիջումներ քաղաքական, գաղափարաբարոյական և աշխարհայեցակարգային ոլորտներում, ապա քիչ անց կարող են կրկին այդ սահմանը փակել: Նաև կարող են այդ ճանապարհը մշտական քաղաքական ճնշումների առարկա դարձնել, դնելով Հայաստանի տնտեսությունը կախյալ, պատանդի կարգավիճակում [3]։
ՀՀ իշխանություններն սկսել են միակողմանի և անիմաստ զիջումների մի ընթացք։ Այս քաղաքականության շարունակությունն անխուսափելիորեն կանգնեցնելու Հայաստանն ու հայ ժողովուրդը անելանելի դրության մեջ։[...]

[Armenian]

Re: Armenian-Turkish Relations

We need to promote and encourage Armen Ayvazian. Don't waste money on church picnics or fund raisers for your local Armenian center - donate your money ($25, $50, $100 whatever you can afford) to the Ararat Center for Strategic Studies. They have a branch in California that takes donations in the US. Sadly, their support base is very small, they desperately need money to expand their work. It also would not hurt to visit their website often and post words of encouragement.

[Federate]

Re: Armenian-Turkish Relations

We need to promote and encourage Armen Ayvazian. Don't waste money on church picnics or fund raisers for your local Armenian center - donate your money ($25, $50, $100 whatever you can afford) to the Ararat Center for Strategic Studies. They have a branch in California that takes donations in the US. Sadly, their support base is very small, they desperately need money to expand their work. It also would not hurt to visit their website often and post words of encouragement.

Yeah I like his works and usually agree with his views. I especially liked an article from awhile back where he talks about "Who is an Armenian?". He should've ran for president of RoA.

[Armanen]

Re: Armenian-Turkish Relations

I will start to donate to him, and I also donate to the ANCA but if I had to choose between the two it will be Armen.

[Armenian]

Re: Armenian-Turkish Relations

Yeah I like his works and usually agree with his views. I especially liked an article from awhile back where he talks about "Who is an Armenian?". He should've ran for president of RoA.

Many asswipes in our diaspora (dashnaks, Ramkavars, Amerikahais, Beirutahais, etc) gave the guy a lot of shit for his essay - "Who is an Armenian." He was personally upset by it, but he said he expected it.

I will start to donate to him, and I also donate to the ANCA but if I had to choose between the two it will be Armen.

I agree. Armen's work is crucially important for the political health and well being of the Armenian state. Without a healthy Armenian state there is no such thing as a Hai Dat. In my opinion, any money spent/donated in the diaspora is money wasted.

[Federate]

Re: Armenian-Turkish Relations

Many asswipes in our diaspora (dashnaks, Ramkavars, Amerikahais, Beirutahais, etc) gave the guy a lot of shit for his essay - "Who is an Armenian." He was personally upset by it, but he said he expected it.

Huh? Dashnaks? Everything Ayvazian said in that article is exactly what the ARF believes in and works for.

[Federation]

Re: Armenian-Turkish Relations

Huh? Dashnaks? Everything Ayvazian said in that article is exactly what the ARF believes in and works for.

Yerevi Armenin lav chi janachum!

On the topic of so called "Armenian-Turkish Relations," I am dumbfounded by the recent developments. I am extremely disappointed in the Sarkissian administration. Turkey's policy toward Armenia is one, has always been the same, and will never change-- and we all know what policy that is. Armenia must not show softness to turkey--noting good can come from relations w/ them.

The Armenian Revolutionary Federation has always been the force that stood in the way of Armenian Turkey relations. but in todays corrupted system, the ARF's influence has been extremely limited. May god give us strenght.

[Armenian]

Re: Armenian-Turkish Relations

Huh? Dashnaks? Everything Ayvazian said in that article is exactly what the ARF believes in and works for.

You are talking about party platform, I am talking about individual ARF-ers. If you live in the New York area and have dealt with the Armen Garo crowd, you will now what I mean. In my observation, Armen's work in question touched a raw nerve with diasporan Armenians. Armen's work suggests - if you don't live Armenian, if you don't speak Armenian, if you don't have a connection to the homeland - what good are you as an Armenian? The ARF's political platform is flawless, in my opinion. However, I am referring to individuals I have dealt, individuals that do not want to hear Armen's message. The message being - if you don't have a connection to the homeland you are lost as an Armenian. You can support the ANC, you can go to every ARF function, you can attend every ARF meetings, you can help fund rise for your local chapter, you can worry about Armenia, etc., - but if you don't have a 'physical connection' to the homeland what good is it all?