-
-
Re: Regional geopolitics
Ուկրաինայում այսօր ռուսներն անում են այն, ինչ ոչ վաղ անցյալում անում էին Արցախում. այս ամենը ինձ հիշեցնում է «Կոլցո» օպերացիան: Սակայն ուկրաինացիների համար շատ վշտանալ պետք չէ. մի մոռացեք, որ ռուսին զուգահեռ զինում էին թուրքերին ու կռվում մեր դեմ: Զուգահեռներ Արցախյան պատերազմի ու այսօրվա Ուկրաինայի միջև:
Comment
-
Re: Regional geopolitics
Turks are operating under NATO in Syria.....a better example would be like Cypress and I agree that no one will stop the Turks. They seem to be on a Western leash but being wolfs they sometimes break free of the chain.Originally posted by Haykakan View Post
Regardless loosing Armenia to Turks, NATO operation or not, Russia and Iran will not just sit by and let it happen. Armenians meanwhile will end up fighting an insurgency war against the Turks occupying Armenia.
Its a crazy world I tell you. In Syria Iran is fighting Western sponsored invasion by Jihadists.......in Iraq, with Jihadists only 70 miles from Baghdad, Iran is sending troops to fight the Jihadists and US will be backing Iran with drone attacks.B0zkurt HunterComment
-
Re: Regional geopolitics
13 June 2014
( NB: 2 maps woth to have a look, to have a good idea of reality on the ground)
Factors behind the precipitate collapse of Iraq's army
By Jonathan Marcus
BBC diplomatic correspondent
The collapse of the US-trained Iraqi military in the face of the initial onslaught from ISIS fighters and their allies underscores the perilous position confronting Iraq's rulers.
On paper, Iraq's military is a sizeable force - an army of over 193,000 to which can be added some 500,000 police and paramilitary forces of one kind or another.
It is a military that in many ways is still a work in progress. Iraq has very limited air power for example.
Nonetheless it is a force where - in the aftermath of the US military's departure in 2011 - some units at least might have been expected to acquit themselves well in combat.
Instead, they have largely abandoned their weaponry, stripped off their uniforms and fled.
ISIS may be a far more competent combat force than its description as an offshoot of al-Qaeda might suggest.
But it has been numerically far inferior to the numbers that the Iraqi government can put in the field against it. So why the precipitate collapse? This rests upon a whole variety of factors - such as military equipment, organisation and so on - but the fundamental reasons are probably political.
A "New Model Army"
In a step that was subsequently much-criticised, the US simply closed down Iraq's existing military after it evicted Saddam Hussein from power.
In its place, it sought to establish a much more westernised army in terms of equipment and, crucially, doctrine and behaviour.
Creating any military from the ground up is a huge task. Some progress was indeed being made, but the project was always going to take many years.
The departure of US forces at the end of 2011 ended the close mentoring and training of Iraqi units.
It may also in hindsight have been a mistake to try to establish a Western-style military with high degrees of junior initiative, very different approaches to logistical support and so on.
Perhaps a hybrid approach should have been pursued, one that sought to mix elements of a modernised force with some of the traditions and culture more familiar to Iraqi troops.
Internal goals
In the first instance, Iraq's new military was designed and equipped largely for internal security duties.
It was assumed that the defence of Iraq's borders - in case of a major threat from Iran for example - would be handled by the Americans.
So things like the development of an air force and the provision of an air defence network - things which in any case take considerable time to train for and equip - were not the main priority.
The challenge from ISIS has for now proved too much for the Iraqi force, and they lack things like air power to create the sort of rapid and decisive intervention on the battlefield needed to stem the advance of ISIS.
America's early departure
This had a fundamental impact on Iraq's capabilities, as well as on Washington's ability to get a full sense of what was happening on the ground.
The Shia-dominated government of Prime Minister Nouri Maliki seemed intent on limiting any support for a meaningful strategic partnership with Washington.
Yes it wanted to buy arms from the US, but it also sought weaponry from Russia, Bulgaria and elsewhere.
Iraq's oil wealth gave it the funds to buy arms more widely and, to that extent, limited US leverage over Baghdad.
Iraq's sectarian contagion
Even before the departure of US troops, Prime Minister Maliki sought to put people loyal to him in key command positions.
With the Americans gone, this phenomenon accelerated. Command positions became increasingly prone to decisions taken on sectarian or family lines.
Corruption was rife - the very antithesis of the sort of professional military the US had hoped to create.
Increasingly, the military came to be seen as a sectarian force - one used by the Maliki government for its own ends.
As ISIS swept forward, a fear of the likely retaliation of the government forces, as much as fear of ISIS irregulars, drove thousands from their homes.
That tells you everything you need to know about the failure of Iraq's Shia-dominated government to establish a truly national army.
It is this last political dimension that is fundamental to the failure of Iraq's military.
It is also the failing that constrains any US action to bolster the Iraqi government's military position.
An intervention of US air power for example might stop ISIS in its tracks for now.
But without a fundamental change of heart from Mr Maliki or a willingness of Sunni and Shia factions to make the kind of compromises needed for effective national government, a unified Iraq may survive this storm, but many fear it will simply be living on borrowed time.Comment
-
Re: Regional geopolitics
Իրանագետ. Բաղդադում Թեհրանի եւ Վաշինգտոնի համագործակցությունը սկսվել է իրաքյան շիաների միջոցով
Հունիս 15, 2014
Իրանի եւ ԱՄՆ-ի միջեւ համագործակցությունն Իրաքում արդեն կայացած փաստ է, քանի որ այնտեղ պատերազմում է Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսը, իսկ ամերիկացիները դրան չեն խոչընդոտում եւ չեն պատրաստվում այդ անել: Այս մասին NEWS.am-ի թղթակցի հետ զրույցում հայտարարեց ռուսական իրանագետ, Ռազմավարական մշակույթի հիմնադրամի փորձագետ Կարինե Գեւորգյանը:
Նա ընդգծեց, որ այդ համագործակցությունը սկզբում կայացավ իրաքցի շիաների միջոցով: «Երբ կոալիցիոն զինված ուժերը ներխուժեցին Իրաք եւ ձերբակալեցին Սադամ Հուսեյնին, ապա նրան մահապատժի ենթարկեցին հենց շիաները, այլ ոչ թե ամերիկացիները: Այսինքն՝ իրաքյան շիաներն այնպես թե այնպես մոտ են Իրանին եւ նրա աջակցությունն են վայելում՝ թեկուզ բարոյապես, եթե չխոսենք նյութական աջակցության մասին»,- պարզաբանեց Կարինե Գեւորգյանը: Նրա խոսքով, պարզ է, որ Իրանի եւ ԱՄՆ-ի միջեւ որոշակի համագործակցություն է սկսվել: Անկասկած, այդ համագործակցությունը չի կարող հարթ լինել: «Այդ ռազմավարական համագործակցություն չէ, այլ, թերեւս, տեխնիկական, բայց այն կա»,- հայտարարեց իրանագետը:
Կարինե Գեւորգյանն ընդգծեց, որ Իրաքը չկայացած պետություն է: «Ինչ վերաբերվում է քրդերով բնակեցված Իրաքի հյուսիսին. նրանք լավ են պատերազմում եւ պաշտպանելու են Իրաքյան Քուրդիստանը եւ արդեն գրավել են Քիրքուքը: Նրանք կարողացան գրավել եւ միավորել շրջաններ, որոնք ֆորմալ առումով Իրաքյան Քուրդիստանի մաս չեն կազմում»,- նշեց իրանագետը՝ ընդգծելով, որ եթե արդեն Քիրքուքի եւ Հյուսիսային Քուրդիստանի՝ նավթով հարուստ շրջանները վերահսկողության տակ են վերցվել, համապատասխանաբար, նավթը լինելու է քրդերի ձեռքում եւ Թուրքիայի տարածքով կանոնավոր կերպով արտահանվելու է, ապա այդ տարածքը բնակչությունից զրկելու՝ ԱՄՆ-ի խնդիրը շարունակում է արդիական մնալ:
«Այսօրվա դրությամբ ԱՄՆ-ի գործողությունները, եթե դրանք դիտարկենք ոչ միայն սխալների եւ բացթողումների տեսանկյունից, այլ որպես որոշակի նպատակի, ապա այդ տարածաշրջանից բնակիչներին հեռացնելն է, այսինքն՝ ժողովրդագրական ցուցանիշները նվազեցնելը»,- ամփոփեց Կարինե Գեւորգյանը:
Հիշեցնենք, որ Իրանի նախագահ Հասան Ռոուհանին հայտարարել էր, որ իրանական կողմը միջազգային միջնորդների հետ համաձայնության է հասել ուրանի հարստացումը շարունակելու հարցում, միաժամանակ, Իրանի դեմ պատժամիջոցները հանվելու են ցանկացած համաձայնության դեպքում:
Ինչ վերաբերվում է Իրաքում իրադրությանը, հարկ է նկատել, որ «Իրաքի եւ Լեւանտի իսլամական պետություն» խմբավորման զինյալները ներկայում գրավել են երկրի հյուսիսային եւ հյուսիս-արեւելյան քաղաքները: Իրանն ու ԱՄՆ-ն հայտարարել են Իրաքում հակաահաբեկչական պայքարի նպատակով զինված ուժեր տեղակայելու պատրաստակամության մասին:
Միաժամանակ հավելենք, որ պաշտոնական Թեհրանը հերքել է տեղեկություններն այն մասին, որ իր էլիտար զորամիավորումներն ուղարկել է Իրաք՝ «Իրաքի եւ Լեւանտի իսլամական պետություն» խմբավորման զինյալների հետ պայքարելու համար:Comment
-
Re: Regional geopolitics
Explainer: Is South Stream The Latest Victim Of the Ukraine Crisis?
rferl.org
By Charles Recknagel
June 11, 2014
The Ukraine crisis keeps having unintended consequences. The latest is a setback for South Stream, Russia's planned pipeline to bypass Ukraine when exporting gas to Europe. Here are five things to know about the story.
What has happened with South Stream?
Work at the European landfall point for Russia's South Stream pipeline beneath the Black Sea has been put on hold by Bulgaria's announcement that it will suspend the process of awarding tenders for the project.
Until Bulgarian Prime Minister Plamen Oresharski's surprise announcement on June 8, Moscow had been going ahead unimpeded with South Stream, which is designed to deliver 63 billion cubic meters of Russian gas to Europe.
The pipeline, funded by Russia's state gas monopoly Gazprom and costing some $45 billion, is to run from Beregovaya on Russia's Black Sea coast to Burgas in Bulgaria. There it is to connect to additional planned pipelines through the Balkans to deliver the gas both regionally and to Italy and Austria.
Now, Sofia's announcement leaves Moscow's pipeline with nowhere to come ashore and throws the future of the South Stream project in doubt.
What motivated Bulgaria's decision?
Bulgaria announced its decision to halt construction during a visit on June 8 by three U.S. senators to Sofia. But it also had already been under pressure from Brussels for months to do so.
The delegation of senators, composed of Arizona Republican John McCain, Connecticut Democrat Christopher Murphy, and Wisconsin Republican Ron Johnson, reportedly raised concerns about the likelihood that Bulgaria would award a tender for the project to a consortium led by the Russian pipeline construction firm Strojtransgaz.
That company is controlled by Gennady Timchenko, a Russian businessman close to President Vladimir Putin. Timchenko is on the list of individuals sanctioned by Washington over Russia's interference in Ukraine. He is, however, not on the list of people sanctioned by the European Union.
Washington has previously warned Sofia that, if it chooses Strojtransgaz, then Bulgarian companies participating in the consortium might also be sanctioned.
The planned route for Gazprom's South Stream pipeline (click to enlarge)
The planned route for Gazprom's South Stream pipeline (click to enlarge)
Separately, the EU has pressed Bulgaria to stop cooperation on the project because the European Commission is locked in a dispute with Moscow over the business practices of Gazprom, which holds a 50 percent stake in the Bulgarian portion of the South Stream project.
Specifically, the European Commission has criticized Sofia, which joined the EU in 2007, for signing an intergovernmental agreement in 2008 with Moscow that has allowed South Stream to go ahead in Bulgaria even before Brussels' issues with Gazprom are resolved.
Brussels accuses Gazprom of monopoly business practices and wants the company to follow the rules of the European Commission's Third Energy Package which went into force in 2009 and aims to guarantee third-party access to pipelines by requiring energy giants to "unbundle" into separately owned energy-producing and energy-transporting companies.
Jonathan Stern, head of the Natural Gas Research Program at the Oxford Institute for Energy Studies in Britain, says Bulgaria for months has turned a deaf ear to Brussels Gazprom concerns.
"The EU claims that the intergovernmental agreements signed for the South Stream pipeline are incompatible with the [EU Commission's] Third Package and, in particular, that they are incompatible with principles like third-party access, so that was the basis on which the EU was trying to persuade the Bulgarians to stop construction," Stern says. "That does not seem to have been successful but the visit of the senators does appear to have been successful."
However, Stern adds, there may be one remaining item of unfinished business. He says the Bulgarians have previously warned the European Commission that they would seek compensation from it through the courts if they were forced to give up the pipeline project. Bulgaria, the EU's poorest state, claims it has already invested a substantial amount of money into the project and would stand to lose several billion dollars if it does not go ahead.
"It will be interesting to learn whether the Bulgarians told the visiting U.S. senators they would claim compensation," Stern observes.
How directly does South Stream relate to the Ukraine crisis?
Moscow today delivers almost half of the gas it sells to Europe through pipelines through Ukraine. It has been counting on South Stream, begun in 2012 and due to be completed by 2015, to allow it to bypass Ukraine completely. The Bulgarian decision means it will now have to postpone those plans indefinitely.
The impact on the current Ukraine crisis is significant. Kyiv enjoys some bargaining power with Moscow today largely because Russia needs Ukraine's cooperation to deliver so much of its gas to the European market.
"If South Stream is complete, it will make Ukraine much weaker with regard to Russia," Sergei Pikin, director of Energy Development Fund, a Moscow-based energy consultancy and engineering firm, told "The Moscow Times" on June 9. "Neither the United States nor the European Union want this to happen."
If Ukraine were to cease being a transit route, Kyiv's relations with Moscow would become simply those of a local gas consumer with little leverage, be it in bargaining over gas prices or discouraging Russia from further interfering in its domestic affairs.
That would severely set back Western efforts to stabilize Ukraine and help it achieve its European aspirations.
What comes next?
The halt to Bulgaria's part of the South Stream has been met with furious criticism from Moscow.
On June 9, Russian Foreign Minister Sergei Lavrov directly accused the European Union of putting pressure on Sofia, saying "sometimes Brussels is guided by a desire to punish, a desire to take revenge."
Speaking to reporters during a visit to Finland, he added: "Recently the EU authorities announced that the negotiations [on the South Stream project] would be frozen until Russia recognizes the government in Kyiv. Is that constructive, do you think?"
Longtime Kremlin-watcher Edward Lucas, a senior editor of the British weekly "The Economist," says the angry words are a measure of how determined Moscow is to not lose South Stream.
"Russia has great assets in Bulgaria, both political and economic and it won't hesitate to use them," says Lucas, author of the book "Deception" Spies, Lies, and How Russia Dupes the West."
"Behind this crisis in Ukraine is a big Russian objective of trying to [obstruct] the EU's ability to set the rules in the energy market and this is one of the battles in that war and Russia won't concede defeat lightly."
Moscow could have a window of opportunity for action in Bulgaria almost immediately.
Just hours after the Bulgarian prime minister's surprise announcement, his Socialist Party and its junior coalition partner said they were ending cooperation. Then, on June 10, the head of the Socialist Party, Sergei Stanishev, announced that the government would step down in the next several days and called for new elections as early as July.
Vesela Tcherneva, a researcher in Sofia for the London-based European Council on Foreign Relations, says that the Socialist Party had to give up power after the prime minister's announcement because until now it had been the primary champion of South Stream among Bulgaria's political parties.
"The final decision [to halt cooperation]on South Stream made this a government practically without a cause," she notes.
Tcherneva says that a caretaker government that will lead the country to elections is highly unlikely to now reverse the outgoing prime minister's announcement and challenge the European Commission again over South Stream.
But it remains to be seen what positions the parties which will compete in the coming vote might take, and that could give Moscow some room to try to regain some of the ground it lost this week.
Is South Stream Dead?
Nobody is ready to contemplate that yet. The official position of Brussels is that the EU is ready to cooperate on South Stream once Gazprom is in compliance with the European Commission's rules.
At the same time, South Stream is economically important to multiple EU member states, including Austria, Hungary, Slovenia, Italy, and Bulgaria, as well as would-be members like Serbia.
But as the Ukrainian crisis continues to sour EU-Russian relations, the mutual dependencies between Brussels and Moscow are being severely tested. Today, the EU gets one-third of its gas from Russia, and Moscow gets 14 percent of its entire export earnings from the gas it sells to Europe.
Neither side has immediate alternatives but Brussels has said it would like to decrease the amount it depends upon Russian energy in the future.Comment
-
Re: Regional geopolitics
Իրանագետ. Բաղդադում Թեհրանի եւ Վաշինգտոնի համագործակցությունը սկսվել է իրաքյան շիաների միջոցով
Հունիս 15, 2014
Իրանի եւ ԱՄՆ-ի միջեւ համագործակցությունն Իրաքում արդեն կայացած փաստ է, քանի որ այնտեղ պատերազմում է Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսը, իսկ ամերիկացիները դրան չեն խոչընդոտում եւ չեն պատրաստվում այդ անել: Այս մասին NEWS.am-ի թղթակցի հետ զրույցում հայտարարեց ռուսական իրանագետ, Ռազմավարական մշակույթի հիմնադրամի փորձագետ Կարինե Գեւորգյանը:
Նա ընդգծեց, որ այդ համագործակցությունը սկզբում կայացավ իրաքցի շիաների միջոցով: «Երբ կոալիցիոն զինված ուժերը ներխուժեցին Իրաք եւ ձերբակալեցին Սադամ Հուսեյնին, ապա նրան մահապատժի ենթարկեցին հենց շիաները, այլ ոչ թե ամերիկացիները: Այսինքն՝ իրաքյան շիաներն այնպես թե այնպես մոտ են Իրանին եւ նրա աջակցությունն են վայելում՝ թեկուզ բարոյապես, եթե չխոսենք նյութական աջակցության մասին»,- պարզաբանեց Կարինե Գեւորգյանը: Նրա խոսքով, պարզ է, որ Իրանի եւ ԱՄՆ-ի միջեւ որոշակի համագործակցություն է սկսվել: Անկասկած, այդ համագործակցությունը չի կարող հարթ լինել: «Այդ ռազմավարական համագործակցություն չէ, այլ, թերեւս, տեխնիկական, բայց այն կա»,- հայտարարեց իրանագետը:
Կարինե Գեւորգյանն ընդգծեց, որ Իրաքը չկայացած պետություն է: «Ինչ վերաբերվում է քրդերով բնակեցված Իրաքի հյուսիսին. նրանք լավ են պատերազմում եւ պաշտպանելու են Իրաքյան Քուրդիստանը եւ արդեն գրավել են Քիրքուքը: Նրանք կարողացան գրավել եւ միավորել շրջաններ, որոնք ֆորմալ առումով Իրաքյան Քուրդիստանի մաս չեն կազմում»,- նշեց իրանագետը՝ ընդգծելով, որ եթե արդեն Քիրքուքի եւ Հյուսիսային Քուրդիստանի՝ նավթով հարուստ շրջանները վերահսկողության տակ են վերցվել, համապատասխանաբար, նավթը լինելու է քրդերի ձեռքում եւ Թուրքիայի տարածքով կանոնավոր կերպով արտահանվելու է, ապա այդ տարածքը բնակչությունից զրկելու՝ ԱՄՆ-ի խնդիրը շարունակում է արդիական մնալ:
«Այսօրվա դրությամբ ԱՄՆ-ի գործողությունները, եթե դրանք դիտարկենք ոչ միայն սխալների եւ բացթողումների տեսանկյունից, այլ որպես որոշակի նպատակի, ապա այդ տարածաշրջանից բնակիչներին հեռացնելն է, այսինքն՝ ժողովրդագրական ցուցանիշները նվազեցնելը»,- ամփոփեց Կարինե Գեւորգյանը:
Հիշեցնենք, որ Իրանի նախագահ Հասան Ռոուհանին հայտարարել էր, որ իրանական կողմը միջազգային միջնորդների հետ համաձայնության է հասել ուրանի հարստացումը շարունակելու հարցում, միաժամանակ, Իրանի դեմ պատժամիջոցները հանվելու են ցանկացած համաձայնության դեպքում:
Ինչ վերաբերվում է Իրաքում իրադրությանը, հարկ է նկատել, որ «Իրաքի եւ Լեւանտի իսլամական պետություն» խմբավորման զինյալները ներկայում գրավել են երկրի հյուսիսային եւ հյուսիս-արեւելյան քաղաքները: Իրանն ու ԱՄՆ-ն հայտարարել են Իրաքում հակաահաբեկչական պայքարի նպատակով զինված ուժեր տեղակայելու պատրաստակամության մասին:
Միաժամանակ հավելենք, որ պաշտոնական Թեհրանը հերքել է տեղեկություններն այն մասին, որ իր էլիտար զորամիավորումներն ուղարկել է Իրաք՝ «Իրաքի եւ Լեւանտի իսլամական պետություն» խմբավորման զինյալների հետ պայքարելու համար:Comment
-
Re: Regional geopolitics
16 June 2014
BBC
Iraq conflict: US considers talks with Iran
Washington is considering direct talks with Iran on the security situation in Iraq, a US official has told the BBC.
The move comes as US President Barack Obama weighs up options on action to take in Iraq.
Meanwhile, the US condemned as "horrifying" photos posted online by Sunni militants that appear to show fighters massacring Iraqi soldiers.
In the scenes, the soldiers are shown being led away and lying in trenches before and after their "execution".
The Iraqi military said the pictures were real, but their authenticity has not been independently confirmed.
The BBC's Jim Muir, in northern Iraq, says if the photographs are genuine, it would be by far the biggest single atrocity since the time of the American-led invasion of Iraq in 2003.
Their emergence came as the Iraqi government claimed to have "regained the initiative" against an offensive by Sunni rebels led by ISIS - the Islamic State in Iraq and the Levant.
Extremists captured key cities, including Mosul and Tikrit, last week, but several towns have now been retaken from the rebels.
Jump media playerMedia player helpOut of media player. Press enter to return or tab to continue.
The images appear to show captured Iraqi soldiers in civilian clothes being led away by militants, as the BBC's John Simpson reports
Vienna talks
While the US and Iran are old adversaries, both have an interest in curbing the growing threat posed by ISIS and both are considering military support to the Iraqi government, says the BBC's Rajini Vaidyanathan in Washington.
The US is said to be considering direct discussions with Tehran which could even take place as early as this week.
The two countries are due to hold the latest round of talks on Iran's nuclear programme in Vienna.
Iranian President Hassan Rouhani has said he will consider co-operation if the US takes action in Iraq.
The USS George HW Bush aircraft carrier is already being deployed to the Gulf, accompanied by two more warships. But Washington says no US troops will be deployed on the ground.
The US has also announced it is increasing security at its embassy in Baghdad and relocating some staff to safer areas.
Meanwhile, there are reports that more than 130 Iranian Revolutionary Guards are in Iraq to provide training and advice.
Young men are surrounded by gunmen
The pictures have not been independently verified, but military sources said they were authentic
Taken in trucks
The massacre pictures, apparently posted by ISIS, are said to show what happened to soldiers after the group took over an army base in Tikrit.
Video footage, apparently filmed earlier, shows many hundreds of men being marched off, with the voice on tape saying they had surrendered at the Speicher base.
Still photographs show large numbers of young men being transported away in trucks.
Captions on the photographs, which again appeared to have been issued by ISIS, said they were being taken away to their deaths.
What appear to be ISIS fighters are seen firing on their captives in some images.
Jump media playerMedia player helpOut of media player. Press enter to return or tab to continue.
The insurgency is increasingly splitting communities along sectarian lines, as the BBC's Paul Wood reports
Sources in the rebel movement, who do not belong to ISIS, told the BBC they believed as many as 1,000 personnel from the base had been executed.
They said the ISIS fighters had divided them into regular army conscripts, who were set free, and volunteers from Shia militias or from the government's elite Golden Brigade, who were condemned to die.
Earlier, Iraqi army spokesman Lt Gen Qasim Ata said the military had scored successes against the militants in several areas, killing 279 of them. The figure could not be independently verified.
There were reports of heavy clashes round the city of Tal Afar, west of Mosul, with mortar shelling of some districts as militants tried to enter the city.
Government forces were reported to be building up in the city of Samarra, north of Baghdad, ready for a counter-offensive on Tikrit.Comment
-
Re: Regional geopolitics
Նոր ռիսկ Հայաստանի համար
ՀԱԿՈԲ ԲԱԴԱԼՅԱՆ, Մեկնաբան
Մեկնաբանություն - Երկուշաբթի, 16 Հունիսի 2014,
Իրանի նախագահ Հասան Ռոհանին իր հեռուստատեսային ելույթի ընթացքում հայտարարել է, որ Իրանի հանդեպ նավթի ու գազի վաճառքի սահմանափակումը կարող է վերացվել: Ռոհանիի այդ հայտարարության հիմքը հավանաբար Իրան-Արեւմուտք բանակցությունն է, որ ընթանում է միջուկային ծրագրի խնդրով եւ կարծես թե ընդհանուր դրական միտումով:
Իրանի հանդեպ նավթային ու գազային պատժամիջոցի վերածումը էական ազդեցություն կունենա համաշխարհային շուկայի վրա: Առանցքայինն իհարկե նավթի գործոնն է, քանի որ գազի առումով կան հավելյալ խնդիրներ կապված ենթակառուցվածքների հետ: Օրինակ, իրանական գազը Եվրոպա հասցնելու համար չկան անհրաժեշտ խողովակաշարեր, դրանք պետք է կառուցվեն, այսինքն պահանջվելու են միլիարդների ներդրում եւ ժամանակ:
Մինչդեռ դրան զուգահեռ, համաշխարհային շուկային է «մոտենում» հյուսիսամերիկյան սեղմած գազը, որ արդյունահանում են ԱՄՆ եւ Կանադան: Միաժամանակ, հեռանկարում իրանական գազը կարող է առանցքային դեր ունենալ դեպի Արեւելք, մասնավորապես դեպի Չինաստան, որտեղ գազի պահանջարկն աճում է, եւ հավանական է, որ Իրանը Չինաստանի համար դառնա ռուսական գազի այլընտրանք: Արեւմուտքի համար դա կլինի ցանկալի զարգացում, քանի որ արեւելյան ուղղությամբ էլ կկոտրվի ռուսական մենաշնորհը, քանի որ Թուրքմենիան կարծես թե միայնակ ի զորու չի լինի այդ մենաշնորհին այլընտրանք հանդիսանալ՝ Չինաստանի աճող պահանջարկի պայմաններում:
Առավել շոշափելի եւ կարճաժամկետ արդյունք կարող է տալ իրանական նավթի հանդեպ պատժամիջոցների վերացումը: Նավթային ենթակառուցվածքները Իրանին թույլ տալիս են արագորեն վերականգնել իր ծավալները համաշխարհային շուկայում, ինչը կարող է հանգեցնել նավթի գնի շոշափելի նվազման: Իրանը մինչեւ պատժամիջոցները օրական արդյունահանել է 4 միլիոն բարել նավթ, որի կեսից ավելին արտահանվել է: Պատժամիջոցների պայմաններում Իրանն օրական արտահանում է հազիվ 1 միլիոն բարել:
Փաստացի, պատժամիջոցների վերացումն առնվազն կկրկնապատկի Իրանց վաճառքի շավալը, իր ազդեցությունը թողնելով նավթի գնի վրա: Դա բնականաբար ոչ այնքան ցանկալի զարգացում է Ռուսաստանի համար, որն իր «հզորությունը» կառուցում է նավթի ու գազի գնի վրա: Նավթի գնի անկումը մեծ հարված կլինի Ռուսաստանի բյուջեին, հետեւաբար նաեւ «հզորությանը»:
Մոսկվան փորձում է ինչ որ քայլեր կատարել անցանկալի իրավիճակներից խուսափելու համար: Արդեն տեւական ժամանակ է, ինչ Ռուսաստանը Թեհրանի հետ բանակցում է օրական կես միլիոն բարել նավթ գնելու համար: Դրա դիմաց Ռուսաստանը պատրաստ է վճարել տարբեր ապրանքների եւ սարքավորումների տեսքով, որ անհրաժեշտ են Իրանին: Ռուս-իրանական այդ գործարքի հեռանկարը չի գոհացնում Արեւմուտքին, որը Ռուսաստանին զգուշացրել է՝ եթե պատժամիջոցների առկայության պայմաններում կնքվի այդ գործարքը, ապա ռուսական ընկերությունները դրա համար կընկնեն պատժամիջոցների տակ:
Ինչ վիճակում է գործարքը, պարզ չէ, թեեւ չի բացառվում, որ Իրանի համար առավել կարեւորը Արեւմուտքի հետ հարաբերությունն է եւ պատժամիջոցների վերացումը:
Հնարավոր է, որ Ռուսաստանի հետ բանակցությունն ընդամենը Արեւմուտքի հետ տարվող բանակցությանը Իրանի դիրքն ուժեղ պահելու համար էր: Եթե պատժամիջոցները հանվեն, այսինքն եթե ձեռք բերվի շոշափելի պայմանավորվածություն միջուկային հարցում, ապա Իրանն ամենայն հավանականությամբ կկորցնի Ռուսաստանի հետ նավթի առքուվաճառքի գործարքի հանդեպ հետաքրքրությունը:
Բանն այն է, որ Ռուսաստանին օրական կես միլիոն իրանական նավթը անհրաժեշտ է այն վերաարտահանելու համար: Այսինքն, նավթը լինելու է Իրանում, բայց այն պատկանելու է Մոսկվային եւ վաճառելու է Մոսկվան: Կասկած չկա, որ պատժամիջոցների հանման դեպքում, Իրանն ինքը կվաճառի նավթը եւ ինքը կտնօրինի այն փողը, որ պետք է ստանա Մոսկվան իրանական նավթի վաճառքից:
Իրանի հանդեպ նավթի ու գազի պատժամիջոցների վերացումն արմատապես կփոխի տարածաշրջանային իրավիճակը, Իրանի տնտեսական իրավիճակը, Ռուսաստանի տնտեսական հնարավորությունները, որոնք ներկայում պուտինյան ագրեսիվ քաղաքականության հիմքն են՝ քանի դեռ նավթի ու գազի գինը բարձր է:
Այդօրինակ զարգացումը միանգամայն բխում է Հայաստանի շահից, եթե իհարկե այդ շահը սպասարկողներ կան:
Առայժմ այդ շահը բարեհաջող հանձնված է Ռուսաստանին, իսկ իրանական ազդակները Հայաստանին՝ տարածաշրջանային տնտեսա-քաղաքական լուրջ օրակարգի ձեւավորման մասով, Երեւանում մնում են անպատասխան, քանի որ դրանք դուր չեն գա Կրեմլին: Բայց երբ Կրեմլն արդեն բավական թույլ կլինի տարածաշրջանային նշանակության աշխարհքաղաքական գործընթացների վրա ազդելու համար, արդյոք Հայաստանը գոնե այդ պայմաններում իր մեջ կամք եւ համարձակություն կունենա որեւէ կերպ արձագանքել Իրանին, եթե Իրանին իհարկե դեռեւս հետաքրքիր է Հայաստանի արձագանքը:
Սակայն, ներկայում, երբ ավելի ու ավելի շոշափելի են դառնում Իրանի հանդեպ պատժամիջոցների վերացման հեռանկարները, առավել կարեւոր հարցերից մեկն է դառնում ոչ թե այն, թե արդյոք Հայաստանը կկարողանա ուժ, կամք եւ միտք ունենալ առկա իրադրությունից օգտվելու համար, այլեւ այն, թե արդյոք Հայաստանին կհաջողվի Ռուսաստանի դրդմամբ գոնե չօգտագործվել Իրանի դեմ՝ Իրանի շուրջ լիցքաթափվող իրավիճակին հակադիր որեւէ լարում առաջացնելու համար:
Իրան-Արեւմուտք հարաբերության կարգավորման Հայաստանի համար խիստ նպաստավոր գործընթացն այդուհանդերձ առաջացնում է նաեւ այդ ռիսկը, նկատի ունենալով, թե որքան անցանկալի է Մոսկվայի համար այդ կարգավորումը: Այն, որ Կրեմլը չի վարանի դրա համար փորձել օգտագործել Հայաստանի վրա իր ազդեցությունը, թերեւս վեր է կասկածից:
- See more at: http://www.lragir.am/index/arm/0/com....F2sFjT4u.dpufComment
-
Re: Regional geopolitics
ISIS 'execute' 1,700 Iraqi soldiers, post gruesome pictures (GRAPHIC)
Politics is not about the pursuit of morality nor what's right or wrong
Its about self interest at personal and national level often at odds with the above.
Great politicians pursue the National interest and small politicians personal interestsComment
Tweet
Comment