Announcement

Collapse

Forum Rules (Everyone Must Read!!!)

1] What you CAN NOT post.

You agree, through your use of this service, that you will not use this forum to post any material which is:
- abusive
- vulgar
- hateful
- harassing
- personal attacks
- obscene

You also may not:
- post images that are too large (max is 500*500px)
- post any copyrighted material unless the copyright is owned by you or cited properly.
- post in UPPER CASE, which is considered yelling
- post messages which insult the Armenians, Armenian culture, traditions, etc
- post racist or other intentionally insensitive material that insults or attacks another culture (including Turks)

The Ankap thread is excluded from the strict rules because that place is more relaxed and you can vent and engage in light insults and humor. Notice it's not a blank ticket, but just a place to vent. If you go into the Ankap thread, you enter at your own risk of being clowned on.
What you PROBABLY SHOULD NOT post...
Do not post information that you will regret putting out in public. This site comes up on Google, is cached, and all of that, so be aware of that as you post. Do not ask the staff to go through and delete things that you regret making available on the web for all to see because we will not do it. Think before you post!


2] Use descriptive subject lines & research your post. This means use the SEARCH.

This reduces the chances of double-posting and it also makes it easier for people to see what they do/don't want to read. Using the search function will identify existing threads on the topic so we do not have multiple threads on the same topic.

3] Keep the focus.

Each forum has a focus on a certain topic. Questions outside the scope of a certain forum will either be moved to the appropriate forum, closed, or simply be deleted. Please post your topic in the most appropriate forum. Users that keep doing this will be warned, then banned.

4] Behave as you would in a public location.

This forum is no different than a public place. Behave yourself and act like a decent human being (i.e. be respectful). If you're unable to do so, you're not welcome here and will be made to leave.

5] Respect the authority of moderators/admins.

Public discussions of moderator/admin actions are not allowed on the forum. It is also prohibited to protest moderator actions in titles, avatars, and signatures. If you don't like something that a moderator did, PM or email the moderator and try your best to resolve the problem or difference in private.

6] Promotion of sites or products is not permitted.

Advertisements are not allowed in this venue. No blatant advertising or solicitations of or for business is prohibited.
This includes, but not limited to, personal resumes and links to products or
services with which the poster is affiliated, whether or not a fee is charged
for the product or service. Spamming, in which a user posts the same message repeatedly, is also prohibited.

7] We retain the right to remove any posts and/or Members for any reason, without prior notice.


- PLEASE READ -

Members are welcome to read posts and though we encourage your active participation in the forum, it is not required. If you do participate by posting, however, we expect that on the whole you contribute something to the forum. This means that the bulk of your posts should not be in "fun" threads (e.g. Ankap, Keep & Kill, This or That, etc.). Further, while occasionally it is appropriate to simply voice your agreement or approval, not all of your posts should be of this variety: "LOL Member213!" "I agree."
If it is evident that a member is simply posting for the sake of posting, they will be removed.


8] These Rules & Guidelines may be amended at any time. (last update September 17, 2009)

If you believe an individual is repeatedly breaking the rules, please report to admin/moderator.
See more
See less

Russians will manage, what they do best: turn their friends into enemies....

Collapse
X
 
  • Filter
  • Time
  • Show
Clear All
new posts

  • Հայերը վերադարձել են. «կեղծամը» ռուսական եթերում

    ՀԱԿՈԲ ԲԱԴԱԼՅԱՆ, Մեկնաբան

    25.04.2019


    Հանրության շրջանում բավականին մեծ արձագանք է առաջացրել ռուսաստանցի հեռուստահաղորդավար Վլադիմիր Սոլովյովի խոսքը հայերի ցեղասպանության ճանաչման մասին: Սոլովյովը ռուսական հեռուստաեթերում խոսել է այն մասին, որ հայերի ցեղասպանությունը 20-րդ դարի մարդկության դեմ գործված ամենավայրագ ոճրագործություններից էր՝ Եվրոպայում: Սոլովյովը միաժամանակ ասել է, որ Ռուսաստանն առաջիններից մեկն է ճանաչել ցեղասպանությունը, իսկ ԱՄՆ-ն մինչ օրս չի ճանաչել:

    Սոլովյովի այդ հայտարարությունների բուն նպատակը հենց դա էր՝ Ռուսաստանը ճանաչել է, իսկ ԱՄՆ-ն՝ ոչ: Նաեւ թերեւս ակնարկը, որ դա Եվրոպայում կատարված ցեղասպանություն էր:

    Եվրոպան անկասկած այդ ցեղասպանությանը մոտ էր, շատ մոտ, հատկապես Գերմանիան, որը Օսմանյան կայսրության աջակիցներից էր: Բայց Ռուսաստանը հայերի ցեղասպանության «վայրից» ամենեւին ավելի հեռու չէր, քան Եվրոպան: Իսկ արդեն բոլշեւիկյան Ռուսաստանն էլ ավելի մոտ եկավ եւ իր սահմանները գծեց հենց ցեղասպանության վայրի վրա կնքված բարեկամական պայմանագրով՝ ցեղասպանությունն իրականացրած պետության հետ:

    Սոլովյովն իհարկե այդ մասին լռում է, որովհետեւ նրա իրական նպատակը հայերի դեմ ոճրագործության ամբողջական բարոյական գնահատական տալը չէ, այլ ոճրագործության բարոյական շահարկումը՝ Արեւմուտքի հետ քաղաքական հաշիվներ մաքրելու պրոպագանդիստական ծառայության շրջանակում:

    Ավելին ասելու համար Սոլովյովին չեն վճարում եւ կարող են նույնիսկ դուրս անել եթերից, եթե նա զբաղվի ինքնագործունեությամբ: Եթերում նրան ոչ ոք չի պատվիրել խոսել ռուս-թուրքական պայմանագրի, դրանից առաջ եղած Սեւրի պայմանագրի, դրանում ԱՄՆ դերի, հետո դրա դեմ բոլշեւիկյան Ռուսաստանի դերի մասին: Եթերում նրան ոչ ոք չի պատվիրում խոսել ռուս-թուրքական պայմանագրի հակահայկական բնույթի մասին, այն մասին, որ դա պայմանագիր է ցեղասպանության ենթարկված ժողովրդին մշտապես մամլիչի տակ պահելու եւ պետական սուբյեկտության գրեթե ոչ մի շանս չթողնելու մասին: Սոլովյովը եթերում հազիվ թե քննարկումների շարք ծավալի, որոնք կընդգրկեն այդ պայմանագրերը, կտան դրանց իրավա-քաղաքական գնահատականն ու կդիտարկեն հանգամանքը, թե ինչու՞ է Ռուսաստանը մինչ այժմ հավատարմություն հայտնում այդ պայմանագրերին, ընդ որում ոչ միայն պետական պաշտոնական, այլ նաեւ փորձագիտական մակարդակում՝ դրանց քննարկումը դարձնելով տաբու:

    Սոլովյովն անշուշտ իր գործն է անում, ինչպես օրինակ երբ ռադիոեթերում պախարակում է Հայաստանում կատարված թավշյա հեղափոխությունը:

    Կամ, երբ օրինակ լռում է, երբ հայերի ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին Թուրքիայի իշխանության կազմակերպած Գալիպոլիի տոնախմբությանը Ռուսաստանն է ամենաբարձրաստիճան պաշտոնական պատվիրակությամբ մասնակցում:

    Նրան իջեցվող պրոպագանդիստական պատվերներն անշուշտ Ռուսաստանի քաղաքական առաջնահերթությունների եւ շահերի տիրույթում են: Սոլովյովը կատարող է:

    Տվյալ դեպքում հարցն այն է, որ հայաստանյան կամ ընդհանրապես հայ հանրությունը դուրս գա այդօրինակ կատարումներից ուշագնաց լինելու «տարիքից», աշխարհի որ կողմից էլ հնչեն այդ կատարումները: Պետք է գնահատել խոսքերի քաղաքական համատեքստը՝ քաղաքական իրողությունների շրջանակում: Հայկական հարցը անկասկած շատ վաղուց է դարձել միջազգային դերակատարների գործիքակազմի կամ խաղաքարտերի տրցակի մաս: Նրանք դա օգտագործելու են այնպես, ինչպես նպատակահարմար կգտնեն իրենց շահի տեսանկյունից: Իսկ այդ հանգամանքը ենթադրում է, որ երբեմն դա համարժեք եւ ներդաշնակ կլինի Հայաստանի շահին, երբեմն՝ ոչ: Այստեղ հարաբերակցությունը կախված է նրանից, թե Հայաստանը եւ հայությունը այդ իրողությունների գնահատման հարցում որքանով կառաջնորդվեն պետական շահով եւ ոչ թե զգացմունքներով:

    Հայաստանն ու հայությունը այդ հարցում ունեն նոր նշաձողերի եւ չափանիշների սահմանման կարիք: Բանն այն է, որ իբրեւ պետություն ունեցող ժողովուրդ միանալով հայկական հարցի համաշխարհային «շրջագայությանը» տասնամյակներ անց, հայությունն այդուհանդերձ շարունակում է իր նոր կարգավիճակում իրողությունների ընկալման առումով մնալ նախկինի՝ պետականություն չունեցող ազգի հոգեվիճակում ու տրամաբանության մեջ, իսկ պետականության առկայությունն էլ դիտարկել ինքնախարազանման տրամաբանությամբ՝ մենք փոքր ենք, մեզանից չենք ներկայացնում ոչինչ, մեզ ոչ ոք բանի տեղ չի դնի, եւ այլն:

    Այն դեպքում, երբ ակնհայտ է, որ չնայած գուցե ամենամեծ ցանկությանը, մենք այդուհանդերձ մեզանից ներկայացնում ենք այնքան, որ մեզ բանի տեղ չդնելն ուղղակի անհնար է: Ավելին, անհնար է զբաղվել աշխարհաքաղաքական էական հարցերով, առանց հաշվի առնելու քաղաքակրթական հանգուցային, օջախային իրողությունները, որտեղ մենք ոչ միայն կանք, այլ ունենք «հիմնադիր» կարգավիճակ:

    Մենք ունենք պարզապես այդ կարգավիճակը խորապես գիտակցելու անհրաժեշտություն՝ իհարկե թերարժեքության բարդույթից սնապարծության գրկում չհայտնվելու զգուշավորությամբ եւ ուշադրությամբ: Բայց հայությունը կարիք ունի դուրս գալ պատճառահետեւանքային «ազատ անկումից»: Այո, մեր շահերն աշխարհում առաջ մղելու եւ մեզ հետ հաշվի նստեցնելու համար մենք ունենք ավելի ու ավելի ուժեղ լինելու կարիք, բայց ավելի ուժեղ լինելու կարիքը չի նշանակում, որ մենք անպայմանորեն թույլ ենք ու անզոր այնքան, որ չենք կարող բարձրացնել մեր խնդիրների նկատմամբ միջազգային վերաբերմունքի եւ գնահատականների, պահանջմունքների եւ ակնկալիքների նշաձողերը, համարժեք դարձնելով այն պետականություն ունեցող ազգի կարգավիճակին:

    Որովհետեւ այդ խնդիրներն ունեն այնպիսի համամարդկային խորություն, որ ինքնին մեզանից սպասարկման ուժ պահանջելով, նաեւ ուժի աղբյուր են եւ հենց դրանք են մեզ տվել գրեթե անհնար թվացող պատմական իրողություններում ոչ միայն գոյատեւելու, այլ արցախյան պատմությամբ ընդհուպ հաղթող ազգերի եւ ժողովուրդների շարք վերադառնալու համար:

    Comment


    • Որքան խորանում ենք մարտի 1-ի գործում, տեսնում ենք, թե դրա հետևանքների նկատմամբ ինչպիսի վերաբերմունք ունի Ռուսաստանը

      ՍԻՐԱՆՈՒՅՇ ՊԱՊՅԱՆ, Հարցազրուցավար

      27.04.2019


      Մեր զրուցակիցն է փաստաբան, Մարտի 1-ի գործով Փաստահավաք խմբի անդամ Սեդա Սաֆարյանը

      Տիկին Սաֆարյան, ինչպե՞ս եք գնահատում Տեր-Պետրոսյանի դիմումի հիման վրա ՄԻԵԴ-ի կայացրած վճիռը։

      Այդ վճռով ընդամենը ազատ տեղաշարժի հետ կապված խնդիրների մասն է, որ կարող է Լևոն Տեր-Պետրոսյանին կամ նրա փաստաբաններին դուր չգալ։ Մնացած հարցերում ՄԻԵԴ-ը վերահաստատել է Մուշեղ Սաղաթելյանի գործով հաստատված իրավական դիրքորոշումը։ Իսկ դա նշանակում է, որ իրավական պաշտպանությունն արդյունավետ չի եղել, դա նշանակում է, որ արդար դատաքննություններ չեն եղել։ Մարտի 1-ի առավոտվա գործողությունների վերաբերյալ գնահատականները նույնանման են, այդ թվում բիրտ ուժ կիրառելու առումով։ Ուզում եմ ասել, որ ոմանք սկսել են ՄԻԵԴ-ի որոշումները սխալ մեկնաբանել, իսկ թե դրա նպատակը որն է, հասկանալի չէ։ Ճիշտն ասած, ես խնդրել եմ, որ ամբողջական վճիռն անգլերենից թարգմանեն, երբ ամբողջական տեքստին ծանոթանամ, ավելի մանրամասն կարծիք կասեմ։

      ԴԱՀԿ նախկին պետ Միհրան Պողոսյանը ՌԴ իշխանություններից քաղաքական ապաստան է խնդրել, մյուս կողմից Հայաստանը դիմել է Ռուսաստանին Միհրան Պողոսյանին արտահանձնելու խնդրով։ Դա իրավական ինչպիսի՞ գործընթաց է ենթադրում, և եթե արտահանձնումը տեղի չունենա, դա քաղաքակա՞ն որոշում կլինի։

      Արտահանձնման գործընթաց կարող է իրականացվել, քանի որ միջազգային կոնվենցիաներով միմյանց հանդեպ պարտավորություններ ունենք։ Իհարկե, քաղաքական կլինի այնքանով, որքանով կպարզվի, որ մեզ մոտ ինչքան կասկածվող անձ կա, Ռուսաստանը մեր պետության շահերին հակառակ իր մոտ ապաստան է տալիս։ Դա վտանգավոր միտում է և անհարգալից վերաբերմունք մեր պետության հանդեպ։ Դա նաև իրենց կողմից ուժի գործադրումն է մեր հանդեպ, փոքր երկրների հանդեպ։ Ես կարծում եմ, որ շատ վատ նախադեպ է սկսվել, և դրա հետ կապված պետք է մոտեցումը պետական լինի, որովհետև քրեական դատավարությունն ունի համապատասխան հոդվածներ արտահանձնման առումով։ Դա կարգավորված ոլորտ է, բայց ես տեսնում եմ, որ սկսած Միքայել Հարությունյանից վերջացրած Միհրան Պողոսյանով, կա այդպիսի վտանգ՝ ամեն ինչ անել, որ նրանք չդատապարտվեն։ Ես չեմ կարծում, որ Ռուսաստանի Դաշնությունը դրանից կշահի, որովհետև Միհան Պողոսյանի անունը կոնկրետ շատ այլ հարցերում էր շոշափվում, իսկ դա նշանակում է, որ եթե չեն արտահանձնում, այդ ամենն իրենց վրա են վերցնում։

      Այսինքն՝ չհանձնելու դեպքում որոշումը քաղաքակա՞ն կլինի։

      Իհարկե, եթե միջազգային պայմանագրերը և քրեական դատավարությունը չեն գործում, այլ գործում է կամայականության սկզբունքը, և կայացվում է քաղաքական որոշում, որ պիտի չհանձնեն, իհարկե, դա իրավական դաշտից դուրս է, քաղաքական որոշում է։

      Միքայել Հարությունյանի դեպքում էլ նշում են, որ Ռուսաստանի քաղաքացի է, իսկ Ռուսաստանն իր քաղաքացիներին չի հանձնում։

      Դա այնքան էլ այդպես չէ։ Հանցագործությունը կատարվել է մեր երկրում, մեր երկրի օրենսդրությամբ նախատեսված է դատապարտման հնարավորություն, ու բացարձակապես կապ չունի, որ նա ՌԴ քաղաքացի է։ Օրինակ, Պերմյակովը ՌԴ քաղաքացի էր և Հայաստանում հանցանք կատարեց, չդատապարտվե՞ց Հայաստանում, դատապարտվեց։ Բառախաղ են անում և օրենսդրության բացերն էլ փորձում են օգտագործել ի վնաս հանձնման։ Հետո էլ տպավորություն է, թե գիտեք, օրենքով չկա հանձնման ինստիտուտ։ Իրականում կա այդ ինստիտուտը, պարզապես չի կիրառվում որոշակի մարդկանց դեպքում։

      Գիտեք, մենք ցանկանում ենք «մարտի 1»-ի գործում չտեսնել քաղաքական ենթատեքստ, բայց որքան խորանում ենք, տեսնում ենք, թե դրա հետևանքների նկատմամբ ինչպիսի վերաբերմունք ունի Ռուսաստանի Դաշնությունը: Այն ժամանակ էլ, երբ Ռոբերտ Քոչարյանը վարչական քայլեր է արել, վստահ է եղել, որ մեր դաշնակից Ռուսաստանը և նրա իշխանությունները համապատասխան վարքագիծ չեն դրսևորելու: Ես միշտ մտածել եմ, որ եթե մի երկրում ողբերգական դեպքեր են զարգացել կամ եղեռն են իրականացրել մեր ազգի նկատմամբ, միջազգային հանրության լուռ անտարբերությամբ է դա տեղի ունեցել, և դա շատ բացասաբար է ազդել ժողովրդավարության զարգացման վրա: Այդ տեսանկյունից ինձ համար ընդունելի չէ այն վարքագիծը, որ Ռուսաստանի Դաշնությունը Հայաստանի հանդեպ դրսևորում է մեր ժողովրդի համար շատ կարևոր, պատասխանատվության ենթակա անձանց հարցը օրինականության դաշտում լուծելու առումով: Իրականում, եթե այսպես շարունակվի, կարծում եմ՝ քաղաքական գործիչները պետք է քաղաքական հայտարարություններով հանդես գան, Ռուսաստանն էլ պետք է իրեն հաշիվ տա, որ թեև մենք փոքր պետություն ենք, բայց հպարտ երկիր ենք և ամեն անգամ չէ, որ կարող ենք համբերատար մոտենալ այս ամենին:

      Comment


      • Ռուսաստանի կոշտ ու փափուկ ուժը. Շտապ որոշում

        ՆԱԻՐԱ ՀԱՅՐՈՒՄՅԱՆ

        01.05.2019


        Բելառուսը ցնցվում է: Հավանաբար, Ղրղզստանում, Ուկրաինայում եւ Հայաստանում հեղափոխությունների հետցնցումները, ինչպես նաեւ Նազարբաեւի հրաժարականը Ղազախստանում վերջապես հասել են Բելովեժյան անտառին, որից 1991 թվականին սկսվել է ԽՍՀՄ փլուզումը:

        Մոսկվան աննախադեպ որոշում է ընդունել՝ հեռացնելով Բելառուսում Ռուսաստանի դեսպան Միխաիլ Բաբիչին եւ նրա փոխարեն սենատոր Մեզենցեւին նշանակելով: Որոշումն այնքան հապճեպ էր, որ նոր դեսպանի թեկնածությունն անգամ չեն համաձայնեցրել պատգամավորների հետ:

        Ինչո՞վ է պայմանավորված այսքան անսպասելի որոշումը: Դեսպանի պաշտոնազրկումն ընդունող երկրի պահանջով հաճախ չի լինում, եւ դրա համար շատ ծանրակշիռ հիմքեր են պետք: Հնարավոր է, Բաբիչն ինչ-որ գործ տապալել է, եւ չի բացառվում, որ այն կապված էր Բարեկամության նավթամուղում ռուսական նավթի աղտոտման հետ: Վլադիմիր Պուտինն արդեն խոստովանել է, որ միջադեպը Ռուսաստանին տնտեսական ու իմիջային մեծ վնաս է հասցրել, եւ ինչ-որ մեկը պետք է պատասխանատվություն կրի դրա համար:

        Չի կարելի բացառել, սակայն, որ Բաբիչն իր գործն արել է եւ «Բաբիչը կարող է հեռանալ»: Դա կարող է կապված լինել Մինսկին Մոսկվայի առաջարկած «ավելի սերտ ինտեգրացիայի» հետ: Մինսկը չնայած Բաբիչին մեղադրել է Բելառուսի ինքնիշխանությունը չհարգելու համար, բայց դեռ բացասական պատասխան չի տվել Մոսկվայի առաջարկին: Իսկ դա նշանակում է, որ ինտեգրացիայի՝ այսինքն Բելառուսի ինքնիշխանության կորստի առաջարկն ուժի մեջ է մնում: Իսկ Բաբիչի ծառայությունն այն ակտուալ օրակարգ մտցնելն էր:

        Մոսկվան որտե՞ղ կնշանակի Բաբիչին, որին բազմիցս «առաջնագիծ» է ուղարկել: 2002-2003 թվականներին նա Չեչնիայի վարչապետն էր, իսկ 2016 թվականին առաջադրվել է Ուկրաինայում դեսպանի պաշտոնի համար, սակայն Կիեւն ագրեման չի տվել: 2018 թվականին Բաբիչը նշանակվել է դեսպան Բելառուսում, եւ ռուս-բելառուսական հարաբերությունների «պղտոր նստվածքը» անմիջապես ջրի երես է ելել:

        Հայաստանում ռուս դեսպանների՝ Հայաստանը «վերադարձնելու» փորձերը հաջողությամբ չեն պսակվել: Նախկին դեսպան Վոլինկինը, օրինակ, ձախողել է գործը, որից հետո նոր դեսպան Կոպիրկինը սկսել է խոսել «փափուկ ուժի» մասին: Կոնստանտին Զատուլինը, որը փորձել է Լազարեւսկի կոնիտե ստեղծել, մեռելածին պտուղ է ստացել:

        ԵԱՏՄ միջկառավարական նիստին ժամանած Մեդվեդեւին Նիկոլ Փաշինյանն ընդունել է իր տանը՝ կարծես ակնարկելով Ռուսաստանին, որ Հայաստանը հայերի տունն է, իսկ Ռուսաստանի վարչապետը հյուր է, թեկուզ եւ ցանկալի: Հիշվում է, որ Դմիտրի Կիսելյովը տիրոջ իրավունքով ավտոմեքենայով մոտեցել էր Հայաստանի խորհրդարանի հիմնական մուտքին: 2013 թվականին էլ Վլադիմիր Պուտինը նախ այցելել էր Գյումրիում ռուսական բազա, հետո եկել Երեւան՝ ցույց տալով բազայի առաջնահերթությունը Հայաստանի մայրաքաղաքի նկատմամբ:

        Comment


        • Լավրովը բաց չի թողել հայերի դեմ նետված գործակալներին հիշելու առիթը

          ՀԱԿՈԲ ԲԱԴԱԼՅԱՆ, Մեկնաբան

          01.05.2019



          Սերգեյ Լավրովը նկատի է ունեցել գերիներին, ոչ թե մարդասպաններին, հայտարարել է Արցախի նախագահի մամուլի քարտուղար Դավիթ Բաբայանը, մեկնաբանելով ՌԴ արտգործնախարարի հայտարարությունը «բոլորը բոլորի հետ» սկզբունքի վերաբերյալ: Լավրովն ասել է, որ գերիների փոխանակման հարցում դա ՌԴ դիրքորոշումն է, կապված թե Ուկրաինայի, թե բոլոր այլ, այդ թվում Արցախի հակամարտության հետ:

          Այստեղ համատեքստում թերեւս այն է, որ Արցախում է գտնվում երկու ադրբեջանցի, որոնց «բոլորը բոլորի հետ» սկզբունքով փոխանակման հարց է դնում պաշտոնական Բաքուն, սակայն հայկական կողմից ստանում է մերժում: Ստեփանակերտը մերժումը բացատրում է շատ հասկանալի հանգամանքով՝ Արցախում բանտարկված երկու ադրբեջանցիները գերիներ չեն, նրանք դիվերսանտ-մարդասպաններ են:

          Լավրովը անկասկած խոսում է նաեւ նրանց մասին: Բանն այն է, որ Լավրովը դեռ տարիներ առաջ այդ կապակցությամբ հայտարարել էր, որ Ռուսաստանն ուշադրության կենտրոնում է պահում հարցը եւ քննարկում հայկական կողմի հետ: Իսկ խնդիրն այն է, որ երկու ադրբեջանցիներից մեկը՝ Դիլհամ Ասկերովը, որ ադրբեջանական հատուկ ծառայության գնդապետ է, ունի նաեւ ՌԴ քաղաքացիություն:

          Ահա թե որտեղ է Սերգեյ Լավրովի «բոլորը բոլորի հետ» ունիվերսալ մոտեցման հիմքը: Դեռեւս 2015 թվականի սկզբին հայկական մամուլում եղան հրապարակումներ այն մասին, որ Ռուսաստանը փորձում է հայկական կողմի նկատմամբ ճնշում բանեցնել երկու դիվերսանտներին վերադարձնալու համար: Այդ ժամանակ Երեւանում հարց ուղղվեց ռեգիոնալ այցով Կովկաս ժամանած ԱՄՆ պետքարտուղարի օգնական Վիկտորիա Նուլանդին, որը պատասխանեց, թե մարդասիրական այդպիսի քայլերը ողջունելի են:

          Նուլանդի պատասխանը Հայաստանում առաջացրեց բավականին բուռն արձագանք եւ քննադատություն, հաշվի առնելով հենց այն հանգամանքը, որ մարդասիրություն կարող են ակնկալել գերիները, բայց ոչ դիվերսանտ-մարդասպանները:

          Սակայն, խոսելով այդօրինակ զարգացման մասին, ողջունելով այն, ԱՄՆ բարձրաստիճան դիվանագետը թերեւս լավ էր պատկերացնում, որ դրանով «սադրում» է Հայաստանում հանրային կարծիքի դիմադրություն, ինչի միջոցով էլ թերեւս կանխվում էր կուլիսային որեւէ համաձայնություն Ռուսաստան-Հայաստան-Ադրբեջան ձեւաչափում:

          Նուլանդի «սադրանքի» շնորհիվ կանխվելուց հետո հարցը տեւական ժամանակ սառեցվեց: Այն վերստին աշխուժացավ վերջին ամիսներին, երբ ի պատասխան խաղաղության եւ մարդասիրության մասին Երեւանի հռետորաբանության, ադրբեջանական կողմը փորձեց օգտագործել առիթն ու դնել երկու դիվերսանտի հարցը՝ «բոլորը բոլորի հետ» գերիների փոխանակման սկզբունքի շրջանակում: Փաստացի, Լավրովի նոր հայտարարությունն այդ հարցում աջակցություն է Բաքվին, համենայն դեպս քանի դեռ Մոսկվան չի տարանջատել դիվերսանտներին:

          Իսկ խնդիրն այստեղ բավական նուրբ է, հաշվի առնելով հենց այն, որ նրանցից մեկը՝ գնդապետ Ասկերովը, ՌԴ քաղաքացի է: Հարց է առաջանում, իսկ շա՞տ են Ադրբեջանի հատուկ ծառայությունում աշխատող ՌԴ քաղաքացիները, որոնք «նետվում» են Հայաստանի եւ Արցախի դեմ օպերացիաների:

          Այդ իմաստով, Ադրբեջանն էլ, Ռուսաստանն էլ զգալի քաղաքական անհարմարավետության մեջ են, քանի դեռ ՌԴ քաղաքացի դիվերսանտը ազատազրկման մեջ է Արցախում:

          Comment


          • Սերժ Սարգսյանի իրական ուղերձը. նա հիշեցրեց Ռուսաստանին

            ՀԱԿՈԲ ԲԱԴԱԼՅԱՆ, Մեկնաբան

            30.05.2019


            Մայիսի 28-ին համացանցում տարածվել էր Առաջին հանրապետության օրվա առիթով Սերժ Սարգսյանի ուղերձը, որը, ինչպես պարզվեց հետո, իրական չէր: Ինչ որ մեկը, մեծ հավանականությամբ ոչ «անմեղ» զբաղմունքի նպատակով, տարածել էր նրա նախկին ուղերձներից մեկից մի հատված:

            Սերժ Սարգսյանը տեքստային ուղերձ չէր հղել, սակայն արել էր մի քայլ, որն իր մեջ պարունակում էր ուղերձ եւ տարածված անիրական տեքստից ոչ պակաս, իսկ գուցե ավելի ուժեղ եւ խորհրդանշական:

            Սարգսյանը ՀՀԿ մի խումբ համակիրների հետ գնացել էր «ուխտի»՝ Վայոց Ձորում կամ պատմական Լեռնահայաստանում գտնվող Սպիտակավոր եկեղեցի, որտեղ Գարեգին Նժդեհի շիրիմն է: Սերժ Սարգսյանն այնտեղ իր համախոհների հետ երգում էր «քաջ Նժդեհի սուրը շողշողա»:

            Երեք տարի առաջ՝ 2016 թվականի մայիսի 28-ին Երեւանում բացվեց Գարեգին Նժդեհի արձանը: Թվում էր, թե ՀՀԿ «քարոզչա-քաղաքական» հերթական մի ակցիա, սակայն այդ արձանի բացման կապակցությամբ Մոսկվայից ստացված արձագանքը վկայեց, որ քայլն առավել քան խորն է եւ ընդգրկուն: Ի դեպ, խորհրդանշական էր, որ Նժդեհի արձանը տեղադրվում էր ապրիլյան քառօրյա պատերազմից մեկուկես ամիս անց: Պատերազմ, որը սկսելու եւ Ադրբեջանի գործողությունների նախապատրաստման հարցում առանցքային դեր է ունեցել Ռուսաստանը:

            Գարեգին Նժդեհի արձանի տեղադրումից հետո ՌԴ ԱԳՆ խոսնակ Մարիա Զախարովան արտահայտեց իր դժգոհությունն ու նույնիսկ որոշակի հեռակա բանավեճի մեջ մտավ ՀՀԿ-ի հետ, ինչը վկայում էր, որ Զախարովան գործել է առնվազն իր ղեկավար Լավրովի «պլանի» համաձայն, ոչ ինքնագլուխ:

            Այստեղ էլ առավել ուշադրության արժանի է դառնում հանգամանքը, որ Նժդեհի արձանի տեղադրումն ու Մոսկվայի դժգոհությունը հաջորդել էին ապրիլյան պատերազմին եւ մայիսին Վիեննայի հանդիպմանը, որտեղ ԱՄՆ հովանու ներքո Ադրբեջանի եւ փաստացի Ռուսաստանի առաջ դրվել էր հրադադարի պահպանման մեխանիզմների կամ այլ կերպ ասած՝ ստատուս-քվոն միջազգային որոշակի մանդատի ներքո արձանագրելու օրակարգը: Դրանից հետո Ռուսաստանը սկսել էր Սանկտ-Պետերբուրգի հանդիպման նախաձեռնությունը, որտեղ դե ֆակտո նպատակը Վիեննայի օրակարգը չեզոքացնելու գործընթացն էր, քանի որ կամ այդ օրակարգն էր չեզոքացվելու, կամ այսպես ասած լավրովյան պլանը:

            Ի լրումն այդ ամենի, ապրիլի 22-ին էլ Սերժ Սարգսյանը Երեւանում բավականին տհաճ հարց էր տվել Լավրովին՝ ասացեք խնդրեմ, ինչպե՞ս ստացվեց ապրիլյան պատերազմը, մենք գիտենք ինչպես, բայց ուզում ենք, որ դուք էլ ասեք:

            Գործնականում, Նժդեհից Մոսկվայի դժգոհությունը դժգոհություն էր Հայաստանի հետապրիլյան պահվածքից, դժգոհություն էր հայկական բանակի ապրիլյան դիմադրությունից, դժգոհություն էր Վիեննայի օրակարգից:

            Հետո իհարկե տեղի ունեցան ներքին ու արտաքին մի շարք իրադարձություններ, երբ Մոսկվան մի կողմից ստիպված լինելով Իսկանդերով քավել «մեղքը» Հայաստանի առաջ, մյուս կողմից փորձեց Հայաստանի դեմ օգտագործել Հայաստանի իշխանության եւ իշխող համակարգի տարբեր մեղքերը, տարբեր կերպ, եւ հասնել նրան, որ Հայաստանը Վիեննայի օրակարգը պահելու հարցում լիարժեք դիմադրունակ չեղավ եւ սկսեց ապրիլյան պատերազմում ձեռք բերած ռազմա-քաղաքական առավելության թափանիվի դանդաղ, սակայն անխուսափելի թվացող պտույտը դեպի հետ:

            Հայաստանն այն կասեցրեց թավշյա հեղափոխությամբ, ոչ միայն կասեցնելով, այլեւ անցնելով առաջ շարժման: Այդ հանգամանքը փաստի առաջ դրեց ուժերին, որոնք հասել էին անիվը հետ պտտելուն: Մի կողմից անակնկալությունը, մյուս կողմից ահռելի ժողովրդականությունը, միեւնույն ժամանակ աշխարհաքաղաքական մասշտաբի որոշակի իրողություններ նրանց թույլ չտվեցին գտնել Հայաստանում տեղի ունեցողի որեւէ արձագանք, քան լռելն ու չխանգարելը: Սակայն, մեկ տարի անց նկատելի է, որ չգտնելով Հայաստանի անակնկալին որեւէ համարժեք պատասխան, նրանք սկսել են խանգարելու ավելի ու ավելի նկատելի եւ ակտիվ փորձ՝ այդ թվում օգտագործելով Արցախը:

            Ահա այդ շրջափուլի ֆոնին հատկանշական է, որ Սերժ Սարգսյանը մայիսի 28-ին այցելում է Նժդեհի շիրմին: Այն Նժդեհի, որից ապրիլյան պատերազմից հետո այդպես բացահայտ դժգոհում էր Լավրովի գրասենյակը: Սարգսյանը Նժդեհի շիրմին է այցելում նաեւ ԵՏՄ հնգամյակի ֆոնին, ու դա էլ այն հնգամյակի՝ որը սկսվեց Աստանայում Սերժ Սարգսյանի դեմ Ալիեւի նամակ ճոճելով: Եվ գուցե դրանից հետո էր Սարգսյանը որոշել պատասխանել Երեւանում Նժդեհի արձանով:

            Comment


            • Ծանր գին, որ փրկեց պետականության վերջին թելը. ինչ կատարվեց

              ՀԱԿՈԲ ԲԱԴԱԼՅԱՆ, Մեկնաբան

              30.05.2019


              Ապրիլյան քառօրյայի վերաբերյալ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հայտնի հայտարարությունը նախկին իշխող համակարգին հարող մի շարք շրջանակներում առաջացրել է բացասական արձագանք, ընդհուպ գնահատականների, թե դրանով «ջուր է լցվում» հակառակորդի «ջրաղացին»:

              Այդ հնարքն, ի դեպ, առատորեն կիրառվում էր այդ համակարգի իշխանություն եղած ժամանակ, երբ որեւէ մեկը փորձում էր բարձրացնել կոռուպցիայի, անիրավության վերաբերյալ հարցադրումներ: «Հակառակորդի ջրաղացը» բոլորի բերանը փակելու ունիվերսալ միջոց էր, կամ «թուրքը տեսնում՝ ուրախանում»-ը:

              Ապրիլյան քառօրյա պատերազմում, սակայն, բոլորս տեսանք, որ այդպիսով փակվել են բերաններ ընդամենը մի բանի համար՝ որ հանրությունը չկարողանա փակել գանձագողության եւ կոռուպցիայի կանաչ ճանապարհները:

              Այդ պատերազմից հետո հանրային հարցադրումներին ի պատասխան որեւէ մեկը չէր կարողանում բացել բերանն ու խոսել հակառակորդի ջրաղացի մասին, որովհետեւ մերկացել էր այդ հնարքն իր ամբող հանցավորությամբ եւ անբարոյությամբ: Պարզվել էր, որ հակառակորդի ջրաղացին ջուր լցրել են կոռուպցիան ու գանձագողությունը, մերկացնելով հայկական անվտանգության կարեւոր շերտեր եւ թողնելով դրանք լոկ զինվորների ու սպաների անձնազոհության, լոկ հանրության կամավորական ջանքի հույսին:

              Այժմ, ապրիլյան քառօրյայի վերաբերյալ քննիչ հանձնաժողով ստեղծելու նախաձեռնությունից հետո, դարձյալ մեջտեղ է բերվել «հակառակորդի ջրաղացը»:

              Աներկբա է, որ տեղին են մտահոգությունները, կապված այդ հանգամանքների ուսումնասիրության ընթացքում ռազմական, պետական անվտանգությանն առնչվող գաղտնիքների հետ: Այդ իմաստով, գաղտնիությունը պետք է ապահովվի լիարժեք, խստագույնս ապահովվի տեղեկատվության արտահոսքերի բացակայությունը: Խորհրդարանի հանձնաժողովը պետք է աշխատանք սկսի այդ մեխանիզմների լիակատար հստակեցումից հետո:

              Միաժամանակ, պետք է խստագույնս ապահովվի հանձնաժողովի աշխատանքի անաչառությունը, բացառելով, որ այն դառնա նախկին իշխող համակարգի ներկայում տարբեր կարգավիճակ եւ դիրքեր ունեցող խմբերի ու թեւերի միջեւ անձնական հարաբերությունների պարզման գործիք:

              Հանձնաժողովը պետք է լուծի կարեւորագույն խնդիր՝ նախաձեռնի քաղաքական գործընթաց, որի հիմքում պետք է լինի Հայաստանի ինքնիշխանության եւ անվտանգության երաշխիքների ընդլայնումը թե իրավական, թե կարեւորը՝ քաղաքական տրամաբանության ներքո: Որովհետեւ խորհրդարանական ֆորմատը վերջին հավով կարեւոր է նաեւ հենց այդ ասպեկտով՝ տալ ապրիլյան քառօրյա պատերազմի քաղաքական գնահատականը, այդ պատերազմի լայնահուն ռազմա-քաղաքական բնույթը ուսումնասիրության եւ քննարկումների առարկա դարձնելով, ըստ այդմ դրանով իսկ բարձրացնելով Հայաստանի քաղաքական դիմադրունակությունը այդօրինակ ռիսկերից ապահովագրվելու առումով:

              Եզրահանգումները, թե այդ հանձնաժողովի ստեղծումով եւ հանգամանքների ուսումնասիրումով նվեր է արվում հակառակորդին, «արդարացնելով» նրա հարձակումը, մտացածին են:

              Ապրիլյան քառօրյա պատերազմում Ադրբեջանի գլխավոր, առաջնային պատասխանատվությունը անբեկանելի է: Անբեկանելի է ադրբեջանական ագրեսիան ոչ միայն չկանխարգելելու, այլ հակառակը՝ թե քաղաքական, թե ռազմա-տեխնիկական միջոցներով խթանելու հարցում Ռուսաստանի եւ ռազմա-քաղաքական դաշնակցային բլոկի մյուս անդամների պատասխանատվությունը:

              Դրանով հանդերձ, ապրիլյան պատերազմը ռազմա-քաղաքական խորքային տեսանկյունից եղել է հայկական զինուժի եւ պետականության հաջողությունը, որի համար իրենց կյանքի գնով վճարել են 100-ից ավելի զինվորներ, սպաներ, ազատամարտիկներ: Նրանք կասեցրել են Հայաստանի ինքնիշխանությանը հասցվող վերջին հարվածն ու պահել վերջին թելը, դնելով հայկական՝ Հայաստան-Արցախ պետականության ինքնիշխանության վերականգնման դժվարին գործընթացի նոր սկիզբ՝ որպես ժամանակ եւ հնարավորություն բաց թողնված մոտ քառորդ դարից հետո:

              Ապրիլյան քառօրյա պատերազմի հանգամանքների ուսումնասիրությունը խոշոր հաշվով փորձ է հասկանալ՝ ճակատագրական այդ կետից, այդ կետում ոչ միայն գողության, կոռուպցիայի հետեւանքը Հայաստանի անվտանգության վրա, այլ ճակատագրական այդ կետին նախորդած եւ դրան հասցրած առնվազն քառորդ դարի խորքային սխալները, որոնց ոչ բոլորը կարող են կրել քրեաիրավական բնույթ, սակայն իրենց հետեւանքով չլինել դրանցից որեւէ կերպ պակաս: Դա փորձ է հասկանալ, թե ինչու՞ է հաղթած պետությունը քառորդ դար անց կանգնել այդ ծանր գնով փրկվելու անհրաժեշտության առաջ: Հասկանալ, ապագայում այդպիսի անհրաժեշտություններից խուսափելու համար:

              Comment


              • Հայաստանի պատասխանը. Թուրքիան հասկացավ, ամեն ինչ շատ լուրջ է

                ՀԱԿՈԲ ԲԱԴԱԼՅԱՆ, Մեկնաբան


                09.06.2019


                ԱՄՆ Թուրքիային երկու ամիս ժամանակ է տվել Ռուսաստանից C 400 համակարգերի գնումից հրաժարվելու համար: Այդ մասին հայտնել է Դոյչե Վելեն: Ըստ աղբյուրի, Պենտագոնի ղեկավարի նյութատեխնիկական ապահովման գծով տեղակալ Էլեն Լորդը Վաշինգտոնում լրագրողներին ասել է, որ այդ պայմանը չկատարելու դեպքում, ԱՄՆ-ից կհեռացվեն այնտեղ սովորող թուրք օդաչուներն ու F 35 գերժամանակակից ռազմական կործանիչների արտադրությանը ներգրավված թուրքական ընկերությունները:

                ԱՄՆ տեւական ժամանակ հնչեցնում է այդ զգուշացումներն ու սպառնալիքները, սակայն Անկարան հայտարարում է, որ չի հրաժարվի ռուսական ՀՕՊ համակարգի գնումից:

                Նահանգները գործնականում բաց տեքստով է հայտնում, որ ռուս-թուրքական գործարքը դիտարկում են ռազմա-տեխնիկական եւ ազգային անվտանգության սպառնալիք, քանի որ կարող է Թուրքիայի միջոցով տեղի ունենալ ամերիկյան օդային ռազմական նորագույն տեխնոլոգիաների վերաբերյալ փակ տեղեկատվության արտահոսք, երբ Անկարայի համար լինելով մատչելի, այդ տեխնոլոգիաները կարող են մատչելի դառնալ նաեւ Ռուսաստանի համար՝ դրանից բխող հակազդեցության լուծումներով, ինչը կչեզոքացնի ամերիկյան տեխնոլոգիաների էֆեկտիվությունը:

                Ինչ կանի Թուրքիան այս զգուշացումից հետո: Իսկ ինչ կանի ԱՄՆ-ն, եթե Թուրքիան անտեսի նաեւ այդ զգուշացումը: Իհարկե, թուրք մասնագետների եւ ընկերությունների մուտքի արգելափակումը հավանական քայլ է, սակայն անկասկած է, որ թուրք-ռուսական գործարքը չունի միայն ռազմա-տեխնիկական, տեխնոլոգիական բնույթ, այն շատ ավելի խորքային քաղաքական գործընթացի արտահայտում է, որը գործնականում առնչվում է աշխարհակարգի վերաձեւմանն ու միջազգային եւ ռեգիոնալ անվտանգության համակարգերի վերափոխմանը, այդ թվում Կովկասում:

                Աներկբա է, որ այդ հարցերում կա նաեւ Վաշինգտոն-Մոսկվա գործակցություն: Առկա դիմակայությամբ հանդերձ, Կրեմլն անշուշտ լավ է պատկերացնում, որ երկարաժամկետ առումով միջազգային անվտանգության, նաեւ ռեգիոնալ համակարգերում դերակատարում կարող է ունենալ միայն ԱՄՆ հետ գործակցության, պայմանավորվածության պայմաններում: Դա վերաբերում է մասնավորապես նաեւ Կովկասին, որտեղ Ռուսաստանն ի վիճակի չէ միայնակ զսպել թուրքական գործոնը:

                Մյուս կողմից, այդ գործոնի, մասնավորապես դրա առաջնորդ Թուրքիայի հետ գործակցությունը Մոսկվայի համար խաղաքարտ է Արեւմուտքի հետ պայմանավորվածության ավելի լայն կամ խորքային մասշտաբում առավել նպաստավոր պայմաններ եւ դիրքեր ստանալու համար:

                Այստեղ, ի դեպ, ռուս-թուրքական գործարքի կամ պայմանավորվածության առարկա կարող է լինել Նախիջեւանը, որտեղ Ադրբեջանն ու Թուրքիան անցկացնում են զորավարժություն եւ որտեղ Թուրքիան ունի ամրանալու տեսանելի հավակնություն: Մոսկվան, ստանալով փաստացի ԱՄՆ ու ՆԱՏՕ տեխնոլոգիական բազա մուտքի թույլտվություն Անկարայից, նրան տալիս է Նախիջեւանում ամրանալու իրավունք, թերեւս ակնկալիքով, որ հետո այդ գործոնը հնարավոր կլինի թանկ վաճառել թե Արեւմուտքի, թե նաեւ Իրանի վրա:

                Հատկանշական է, որ ադրբեջանա-թուրքական զորաշարժին ի պատասխան, Հայաստանը հիշեցրեց Ռուսաստանի դաշնակցային պարտավորության մասին: Սակայն, խորքային առումով Երեւանը Նախիջեւանին պատասխանեց շատ ավելի նուրբ եւ բազմաշերտ քայլով՝ Հայաստան-Հունաստան-Կիպրոս եռակողմ նախաձեռնությամբ, որի մասնակիցները հայտարարեցին քաղաքակրթական հենքի, դրա վրա կառուցված միջազգային խաղաղության առաքելության եւ 2020 թվականին առաջին Վեհաժողովը Երեւանում անցկացնելու մասին:

                Անկարան արձագանքեց խիստ նյարդային, օգտագործելով Ամերիկայի Հայկական Համագումարի թվիթերյան գրառման առիթը, որտեղ ԱՀՀ-ն, պատկերելով Սուրբ Սոֆիայի տաճարի լուսանկարը՝ հայկական եւ հունական դրոշով, նշել էր, որ Ստամբուլը պետք է վերածել Կոնստանդնուպոլսի:

                Թուրքիայի նախագահ Էրդողանի խորհրդականը այդ առիթով հայտարարել էր, թե կկտրեն այդպիսի փորձ անողների գլուխները: Այդ սահմռկեցուցիչ արձագանքը հուշում է, թե որքան ցավոտ է Անկարան ընդունել հարցը, անշուշտ հասկանալով դրա խորությունը եւ այն, որ F 35-ներով չէ, որ Թուրքիային պատժելու է ԱՄՆ-ն, այլ ավելի խորքային մակարդակում՝ որում ծավալվում է Ռուսաստանի հետ Թուրքիայի գործարքը: Հայաստանը, Կիպրոսն ու Հունաստանը, նախաձեռնելով քաղաքակրթական նոր պլատֆորմը, որպես առաջարկ նոր աշխարհակարգին, ԱՄՆ-ին տվել են Անկարային պատժելու խորքային հնարավորությունը: Թուրքիան դա է հասկացել, որ արձագանքում է այդքան նյարդային եւ նույնիսկ վայրենի արձագանքով՝ վերադառնալով իր «քաղաքակրթական» արմատին:

                Comment


                • 2018-ին Ռուսաստանը Ադրբեջանին է փոխանցել 40 զրահափոխադրիչ. ՄԱԿ

                  Հունիս 2, 2019 by Հայկ Խաչիկյան

                  ՄԱԿ-ի սովորական սպառազինությունների ռեգիստրում 2018թ. արտահանած սպառազինության մասին Ռուսաստանի ներկայացրած զեկույցից պարզ է դառնում, որ այդ տարի Ադրբեջանին է մատակարարվել 40 միավոր «մարտական զրահամեքենա»:



                  Ըստ զեկույցի ձևի՝ մատակարարված զինտեխնիկայի հստակ անունը չի նշվում, այլ գրվում է տեխնիկայի այդ դասը բնութագրող ընդհանուր անվանում, տվյալ դեպքում՝ «մարտական զրահամեքենա»(անգլ. Armoured combat vehicles), ինչը համարժեք է ռուսաստանյան ԲՏՌ-ներին:

                  Ադրբեջանին «մարտական զրահամեքենաներ» մատակարարելու մասին. ՄԱԿ-ի սովորական սպառազինությունների ռեգիստր
                  2018-ից Ռուսաստանից Ադրբեջան զրահափոխադրիչների մատակարարման մեզ մեկ դեպք է հայտնի, երբ հունվարինփոխանցվեցին ԲՏՌ-82Ա զրահափոխադրիչներ: Զինտեխնիկան Բաքու էր բերվել նավով: Հետագայում բեռնաթփման ընթացքը մենքֆիքսեցինք արբանյակայն լուսանկարներով, որտեղ հստակ երևում էր33 միավոր ԲՏՌ-82Ա: Հավանական ենք համարում, որ մնացած 7 միավորը Ադրբեջանին էր փոխանցվել նախորդ տարվա ընթացքում:

                  Comment


                  • "Թուրքիան Չէր Կարող Մտնել Նախիջեւան՝ Առանց Ռուսաստանի Թույլտվության",-ասում է Արա Պապյանը՝ անդրադառնալով Նախիջեւանում "Անխախտ Եղբայրություն-2019" ադրբեջանաթ...

                    "Թուրքիան Նախիջեւան է Մտել Ռուսաստանի Համաձայնությամբ"․Արա Պապյան

                     

                    Comment


                    • Հայ Ժողովուրդը Պետք Է Պատրաստ Լինի Պայքարի՝ Ընդդեմ Ռուս-Թուրքական Անարգ Դաշինքի

                       

                      Comment

                      Working...
                      X